laat Ben en Willem gelyk hoor.
Cato trek vir hulle ’n skewe gesig en verskoon haarself.
Teen agtuur die aand het die meeste mense klaar geëet en kan die studente wat help bedien die tafels begin afdek. Daar was net een persoon wat nie heeltemal tevrede met sy kos was nie, maar nadat hulle vir hom ’n nuwe bord kos aangebied het, was hy tevrede. Tot Cato se verbasing was nie Adriaan of Nelson vreeslik ontsteld daaroor nie, want blykbaar kla hy altyd oor een of ander iets. As die stoel nie te hard is nie, is dit te sag, of die kos is te gaar of te rou of daar is nie genoeg ys in sy drankie nie. Hulle verseker haar die lys van sy klagtes is langer as haar twee arms langs mekaar. Die vier onvoorspelbare pilare van hierdie besigheid, dink Cato. Die huis met vier bene, waarvan sy die een been is, haar personeel die tweede, die kunstenaars ’n derde been en die gaste die vierde een. As die vier bene ewe veel gewig dra, staan die huis stewig, maar sodra die een nie genoeg gewig dra nie, word die stremming op die ander byna ondraaglik en verbeel sy haar sal haar konstruksie begin verkrummel en in duie stort. Hulle is soos akteurs wat saam op die verhoog is. As almal nie ’n bydrae maak tot die kollektiewe energie nie, is hierdie plek maar net nog ’n ruimte.
Toe die twee meisies begin sing, trek sy vir haar ’n stoel nader en gaan sit agter in die donkerte. Van hier kan sy almal sien. Sy kan sien hoe die stemme en klavierklanke van die verhoog af opstyg en soos ’n miswolk tussen die stoele, tafels en lywe deur speel. Hier en daar krul dit om ’n tafelpoot of maak dit ’n klein wolkie bo iemand se kop. Sy sien voete wat op maat van die musiek tydhou, vingers wat op tafels trommel, asof dit hulle meer deel van die musiek sal maak. Koppe word skeef gedraai, hier glimlag iemand, daar is ’n fluistering in iemand se oor. Sy voel hoe die naarheid vir die eerste keer vandag effens bedaar en ’n sug van dankbaarheid ontsnap oor haar lippe. Of is dit ’n sug van hoop? Dat hierdie plek haar genadig sal wees. Dat die vier bene mekaar dag vir dag hier sal ontmoet en dat hulle saam iets besonders sal kan voortbring.
Net voor nege hoor sy stemme agter haar in die portaal en toe sy daar kom, is dit die kunstenaar en sy bestuurder. Half uitasem gejaag van die lughawe af, maar vol selfvertroue.
“En as jy hier agter in die donkerte wegkruip?” Helen kom sit langs Cato toe daar net na tien ’n kort pouse is.
“Ek keer dat die mense nie weghardloop nie.”
“Onthou jy die produksie in jou finale jaar waarvan jy die spelleiding moes doen? Met al daardie eerstejaars? Hierdie …” sy maak ’n wye sirkel met haar arm, “gaan kinderspeletjies wees.”
Cato glimlag. “As ek misluk, sal dit beslis nie julle skuld wees nie. Die een lewer mooier spanpraatjies as die volgende een. Of ek julle glo, is ’n ander saak.”
Helen rek haar oë. “Sal ons ooit vir jou jok?”
“Ja, want julle weet as julle dit nie doen nie, sit julle dalk met ’n werklose nutcase. Nou sit julle darem net met ’n nutcase.”
Helen lag hardop en Cato voel hoe die bekende klank van haar vriendin se lag in haar eggo en in ’n hol plekkie gaan lê.
Cato klim net na een in die bed, maar die slaap ontwyk haar en na ’n driekwartier van rondrol, staan sy op en skakel haar rekenaar aan. Sy maak haar e-posprogram oop en sien hoe vyf boodskappe afgelaai word. Sal sy ooit ophou hoop? Hoe hoop ’n mens teen jou verstand en beterwete in? Is die brein nie veronderstel om slimmer as dit te wees nie? Is ’n mens nie veronderstel om ’n ingeboude trip switch te hê wat die brein moet beskerm teen kortsluitings nie? Want hierdie futiele hoop is niks anders as ’n kortsluiting nie. Sy begin ’n brief tik. ’n Verslag van en oor die dag. Wat sy aangehad het, hoe sy gevoel het, eerste oomblikke wat sy altyd sal onthou. Kleure, geluide.
Die aand het soos gemmer en sitrus geruik. Ek weet nie waarom nie. Ek dink daar was gemmer en suurlemoensap in die hoendergereg. Ek kon die byna skoon smaak op my tong proe. Is gemmer nie veronderstel om ’n detox effek te hê nie? Dalk is dit gepas dat Nelson dit vandag gebruik het. Wat dink jy?
Sy skryf vir hom wie almal daar was. Van die mense wat na die tyd vir haar sterkte kom toewens het en verseker het hulle is gereelde gaste. Die kunstenaar wat ’n paar keer verskoning gevra het omdat hy laat was. Dis vreemd dat sy gedurende die dag gevoel het sy neem niks in nie, maar nou herroep sy oomblikke tot in die fynste besonderhede. As sy die dag tasbaar moet voorstel, sal daar verskillende teksture wees. Hier ’n bietjie greinerigheid, daar ’n stukkie fluweel, soos toe sy haar vriende in die deur gewaar het. Daar is helder oomblikke en sagte oomblikke. Oomblikke wat soos satyn deur haar vingers geglip het. Hier en daar ’n klossie wol. ’n Warm vertroosting soos ’n koppie koffie of die warm skon wat Fatima laatoggend vir haar gebring het. Die SMS wat sy vroegaand van Mimi gekry het. Break a leg, girl. Onthou dis nou jou plek. Maak net wat jy wil.
Ek wens jy was hier, sluit sy die brief af en wonder oor die adres waarheen sy dit sal stuur. As klein dogtertjie het sy elke jaar vir Kersvader ’n brief geskryf. En die adres was eenvoudig: Kersvader. Noordpool. Waarheen sal sy hierdie brief stuur? Neil Visser. Die hemel. Iewers. Waar-ook-al. Noordpool. Miskien sal Kersvader weet waar om die brief af te lewer.
Cato se eerste gewaarwording die volgende oggend is van ’n vreemde naarheid. Naarheid is dalk nie die regte woord nie. Sy voel net nie lekker nie en dadelik wonder sy of dit die vorige aand se kos was. Wat as al die gaste vanoggend met voedselvergiftiging wakker geword het? Wat as Nelson met opset iets in die kos gegooi het sodat die mense siek sal word? Sy strompel uit die bed en loop kaalvoet in die gang af op soek na Ben of Kristina. Die huis is egter stil en dis eers toe sy naby Kristina se ateljee kom dat sy die sagte musiek hoor. Kristina sit op ’n hoë stoeltjie voor ’n groot doek. Die kwas se agterpunt rus liggies teen haar onderlip en haar kop is skeef gedraai terwyl sy die doek bekyk en saggies saam met die musiek neurie.
“Is jy siek?”
Kristina swaai verskrik om. “Donner, moenie my so laat skrik nie. Hoekom sal ek siek wees?”
“En Ben … is hy nie dalk siek nie?”
“Nie sover ek weet nie. Hy is reeds weg werk toe, maar hy sou seker gesê het as hy siek was. Waarom vra jy?”
“Ek voel nie lekker nie.”
“Dis waarskynlik die nagevolge van gister se spanning, en het jy ooit gister iets geëet?”
“Ek het koffie gedrink en ’n skon geëet, en ek het gisteraand aan die kos geproe.”
“Katie het ’n lekker vrugteslaai gemaak en brood gebak. Miskien moet jy eers vanoggend iets behoorlik eet voordat jy dorp toe gaan.”
“Ek moet vanoggend eers na nog ’n paar blyplekke gaan kyk.”
“Jy weet jy hoef nie haastig te wees nie.”
“Ek weet, maar hoe langer ek hier bly, hoe groter gaan die versoeking raak om ’n permanente huisgas te word.” Cato staan op van waar sy op die ou rusbank gesit het en strek haar arms bo haar kop terwyl sy oopmond gaap. “Ek gaan nou eers stort en aantrek.”
“Ek sal saam met jou gaan.”
“Jy is ’n engel.” Op die trappe tref ’n naar gevoel haar weer en sy wonder wat die moontlikheid is dat sy deur die loop van die vorige dag ’n maagseer ontwikkel het.
“Hier sal ek my polse met ’n teelepelsteel afsny,” fluister Cato vir Kristina toe hulle uit die derde dorpshuis stap. “Dis creepy mense.”
“Jy gaan nie saam met hulle daar woon nie.”
“Dit
