tel die verlate bere op hul beddens op, vermy die springtou wat opgerol lê, loop langs die petunias in die tuintjie wat hulle self geplant het en ek huil onbeskaamd.
“En nou?” vra my man. “Ek dag jy was so ’n voorstander van die onderneming . . .?”
Ek het ook so gedink.
“Here . . .? Sê nou net hulle . . .! Wat as . . .?”
Dit voel my Hy glimlag geduldig. Ek bedek my gesig, skaam oor my gebrek aan vertroue in sy getrouheid.
Toe gaan kuier ek die eerste naweek. Huisie by die see, kinders wat nie genoeg kry van die nuwe vryheid nie. Alleen af see toe hardloop. Fietsry in die stil strate. Voordeur wat nie gesluit word nie. Die hond loop stert in die lug. Die kat droom in die groot boom in die voortuin.
My dogter skyn die gevaarlike seepad-kilometers werk toe in die stad lag-lag af te lê.
Nou sit ek hier in die middagloute met die waaksame hond langs my. Die tweetjies kom aangestorm. Tienjaar vlei haar teen my aan, kop in my skoot. Vyfjaar ken nie van sit nie. Sy dartel soos ’n seeskuimpie oor die sand, die wind dra die liedjie wat sy sing die branders in.
“Ek mis julle só,” sê ek en vleg tienjaar se welige hare tussen my vingers.
“Ek mis jou ook,” sê sy. Haar oë is blouer as die lug bo ons. “Baie, baie, baie. Maar ek weet mos jy’s lief vir my. Jy sal mos nie ophou nie.”
Ek sluk en kyk uit oor die branders. Wat het die man ook weer in die laaste verse van die psalm wat hy so droewig aangehef het, gesê: “Die hemel en die aarde sal vergaan, maar U sal bly. U bly dieselfde, u jare het geen einde nie.”
Langs my sug die groot hond weer en lê sy kop op sy pote neer.
Amandelbloeisels
Middel Julie vanjaar met die Kaapse winter op sy guurste, vlam oorlogsgeweld in die Midde-Ooste op. Beelde van geweld en lyding flits meedoënloos oor die televisieskerm, staan swart in koerantopskrifte.
Ek sit ineengedoke voor die televisienuus, maak die koerant met huiwering oop.
“Here, Here!” roep my benoude hart dag ná dag soos die geweld toeneem en uitbrei en die menslike nood aan albei kante verdiep. “Praat asseblief met my! Sê vir my wat aangaan . . . !”
Begin Augustus word dit erger. Op ’n môre kom ek, rou geskok deur die stroom e-pos-berigte wat oor my rekenaar se monitor spoel, buite. Toe sien ek dit.
Die prilste van voorjaarstekens het soos elke jaar na my tuin toe gekom. Sneeuklokkies knik hul koppies moedig in die skraal windjie.
Ek pluk ’n takkie. Aan die lang groen stingel bengel die delikate klokkie met sy ses wit kroonblaartjies, ’n groen stippeltjie op elkeen se punt ter finale versiering.
Onbeskryflik broos het hulle behoue gebly in die stormagtige laaste Kaapse winterdae.
Dit bring bykans dadelik ’n ander beeld helder in my gedagtes na vore. Toe ek in Januarie in Jerusalem was – midde-in hul winter – het die amandelboom spierwit in die blom gestaan. Ysige sneeuvlae en wind oor die stad ten spyt.
Nes die sneeuklokkie, hier is die amandelboom dáár ’n teken dat die voorjaar wag om oop te bars. Amandelboom – eerste om te bloei, maar die laaste om sy vrugte voort te bring. Eerste en laaste – Alfa en Omega.
Sneeuklokkies in die hand, Jerusalem se amandelbloeisels voor my geestesoog, onthou ek meteens vir Jeremia. Daardie droewe ou profeet van God. Toe die Here hom roep, vra Hy: “Wat sien jy, Jeremia?” En die wenende antwoord: “Ek sien ’n amandeltak.” Waarop die Here reageer: “Jy’t reg gesien. Ek staan gereed om te doen wat Ek gesê het.”
Ek skrik toe ek dié woorde onthou. Ek gaan terug die huis in. Na my bidplek toe. “Wat staan U gereed om te doen?” vra ek, ontstellende oorlogstonele lewend voor my. Eers hoor ek niks. Sodat ek myself tot bedaring maan. “Wág op die Here!” het Dawid gesê. Toe eers begin sy geliefde stem tot my deurdring.
Eers verstaan ek dit nie, want wat ek hoor is die Sh’ma, die gebed waarmee gelowige Jode die dag begroet wanneer hulle wakker word. “Luister Israel, die Here is ons God, Hy is die enigste Here . . .”
“Waarom sê U dít vir my?” vra ek bewerig.
“Oor die amandeltak en die sneeuklokkies,” hoor ek Hom in my hart sê. “Ek verander nooit. Ek is die begin én die einde.” Ek loop weer buitentoe. Nou sien ek ook die son wat in die wintergroen juig. Die tortelduifies wat knikkend in die gras pik. Die eekhorings se pluimsterte wat teen die wind dans. My twee honde kom na my toe en ek vryf hul sagte ore tussen my vingers. Shlomo, die Siamees, rek hom behaaglik in die son en kyk na my met sy blou-blou oë op skrefies.
En al die tyd bly die Woord by my. “Ek is die begin én die einde. Niks sal handuit ruk nie. Laat die oorlogsgedruis maar woed, Ek staan gereed om te doen wat Ek gesê het.”
Skielik is dit nie meer vir my nodig om te weet wat dit is wat Hy in hierdie situasie gaan doen nie. Want ek wéét Wie Hy is – die Begin en die Einde.
Die enigste Here.
Die boekrol
Ná jare se spaar en lang soektogte op die internet kon Beit Ariel, ons Messiaans-Joodse gemeente hier in die Kaap, uiteindelik ’n goeie, respektabele en bekostigbare Tora-rol koop.
Dis ’n hele 150 jaar oud en uit Oos-Europa afkomstig – ’n kopie van die eerste vyf boeke van die Ou Testament in die oorspronklike Hebreeus of Aramees, noukeurig met die hand op vergeelde perkament geskryf.
Dié kosbare boekrol word soos ’n bruid in die gemeente verwelkom. Die voorganger – seremonieel in blou, wit en silwer tallit – blaas die shofar en vier vroue in feestelike silwer en blou dans sierlik tussen die gemeente deur op die fyn klanke van ’n viool. In albei hande dra hulle ’n brandende lig. “U woord is die lamp wat my die weg wys, die lig op my pad . . .”
Dan kom die “bruid” uiteindelik aan. ’n Ouderling bring die Tora-rol binne, byna so groot soos hyself en swáár. Hy dra dit na die béma. Aan die kop-ente van die rol pryk pragtige silwer kokers waaraan klokkies dans. Die rinkel van die silwer instrumentjies versmelt met die silwer note van die viool.
Terwyl die gemeente Bar’chu et Adonai sing, word die Tora-rol in die houtkas agter die béma geplaas. Ontroer herhaal ons die eeue oue Hebreeuse gebede ter ere van die Allerhoogste en sing. Dan haal die ouderling weer die boekrol uit en plaas dit op die béma. Daar rol die voorganger dit by die week se parashah oop en lees ’n gedeelte in Hebreeus voor. Hy gebruik die jad as leeswyser, versigtig om nie die 150 jaar oue boekrol met sy hande te beskadig of vuil te maak nie.
As die Tora-rol by ons verby teruggedra word, steek mense hul hande uit, raak dit aan en soen dan hul vingers. Die silwer klokkies rinkel sag.
Trane verblind my. Ek draai na my vriendin langs my. Ons oë ontmoet. Ons onthou die dag in Jerusalem met Simchat Torah. Hoe ons by die Kotel tussen honderde ander gedans het. Here, hoe lief het ons u woord!
Dis om van te juig saam met die psalmdigter in Psalm 119. “Oor u woord is ek so bly soos iemand wat ’n groot skat in die hande gekry het. In u wet vind ek my vreugde. U woord is baie suiwer, ek het dit lief. U wet is vir my kosbaarder
