kyk, bestaan dit uit die twee komponente: man en vrou. Daarin lê reeds groot geslagtelike verskille opgesluit. Voeg nou nog die jare lange wanopvattings by van die rolle wat elkeen behoort te speel, plus twee kopstamp-verskillende persoonlikhede met verskillende behoeftes, en dit spel waarskynlik oorlog!
Waar mense nie hierdie verskille wil insien, leer aanvaar en respekteer nie, skep dit dikwels rampspoedige gevolge. Die grootste gevaar wat paartjies kan loop, is om onrealistiese verwagtings van mekaar te koester, gegrond op hul eie persepsie van wie hulle is, en wat hulle van hul maat verwag. Deur hierdie konsep te huldig hou jy basies ’n mens soos ’n handpop aan ’n lyntjie en raak jy keer op keer teleurgesteld as die handpop nie maak soos hy of sy “moet” nie. Dan tree die ek-teen-jou-uitgangspunt in werking en mense sien mekaar as opponente, wat dan natuurlik tot die een of ander vorm van konflik-ontploffing sal lei. Die oomblik dat twee mense besef dat die enigste doeltreffende oplossing “ons twee saam teen die probleem” is, beweeg hulle progressief vorentoe en hou die vernietiging van mekaar eindelik op!
Die probleem in vandag se samelewing is egter dat paartjies nie voorbereid is op die huwelik nie, nie hul ware identiteit ken nie en glo die liefde sal alles bedek. Die illusie lê grotendeels daarin opgesluit dat kinders nie hiervoor opgelei en voorberei word nie. Juis daarom is voorhuwelikse berading van groot belang om toegerus te word vir wat voorlê in jul huwelik. Geen verhouding waar twee mense wat geslagtelik van mekaar verskil en uit verskillende opvoedkundige agtergronde kom, kan gemaklik en foutloos bestaan sonder dat konflik iewers kop uitsteek nie.
Dit is ’n gegewe feit dat konflik hier is om te bly. Gelukkig kan die effektiewe hantering daarvan aangeleer word, waar mense bereid is om te leer en deelname in te stem. In teorie lyk dit dikwels makliker as in die praktyk en mense gooi maklik tou op waar dit na werk lyk. Dan probeer hulle konflikvermyding, wat selfs tot erger gevolge as aanhoudende konflik kan lei.
Waar paartjies voorhuwelikse berading kry en doelbewus van hierdie verskille bewus gemaak word deur persoonlikheidsanalise, spaar hulle hulself groot konflik en jare se gegriefdheid. Dit is waarlik moontlik om saam met hierdie verskille aan mekaar se vereistes te voldoen. Dit moet egter van albei kante kom en binne die raamwerk van respek vir mekaar as persoon wees. Ek het al dikwels die voorreg gehad om te sien waar hierdie kennis en die toepassing daarvan ’n totale ommeswaai van mense se gedrag teenoor mekaar teweegbring en huwelike so gered is.
Dit is egter net so belangrik om die seun en dogter reeds van kleintyd af hierop voor te berei deur mentorskap en ’n standvastige voorbeeld te stel as ouerpaar. Mentorskap bied soveel meer as net direkte dissipline en bou ’n kameraadskap wat vir jare nog staande sal bly. Dit is in verhoudings soos hierdie waar kinders hul ouers genoeg vertrou om alles te deel en selfs die moeilikste van vraagstukke te opper, omdat ’n grondslag van vertroue en integriteit lank reeds vasgelê is.
Met hierdie hoofstuk is dit my doelwit om jou bewus te maak van die verskillende persoonlikhede wat wêreldwyd erken word en om die konsep verstaanbaarder te verduidelik.
Hiervoor kan die Myers-Briggs-indikator gebruik word, asook die Keirsey-temperamentvraelys, sodat ’n mens jou eie persoonlikheid sowel as jou maat s’n makliker kan verstaan. Waar mense hulleself verstaan en hul wyse van denke kognitief kan ontleed, bring dit ’n erkenning en respek vir jouself en jou maat se andersheid. So kan hierdie professionele toetse regtig waarde toevoeg tot paartjies se lewe en genesing en herstel bring wat letterlik ’n huwelik kan red!
Hoeveel van julle het nie al na vriende en mense om julle geluister en diep binne jouself gedink hoe baie hulle van jou verskil nie?
•Party vriende kom altyd sterk oor en beskou jou ontspanne houding dikwels as luiheid, of dit is net mooi andersom.
•Ander vriende beskou alles altyd vanuit ’n emosionele oogpunt en maak jou, wat alles met jou verstand benader, soms moeg met al die emosies.
•Dan is daar weer mense vir wie tyd nie regtig so belangrik is nie en “betyds” eintlik ’n relatiewe begrip is – tot op die punt dat dit op konflik kan uitloop as iemand altyd laat is.
•Party mense soek bewyse en feite in alles en wil stuipe kry as jy met jou skerp intuïsie altyd jou sesde sintuig vertrou, omdat jy weet jou visioenêre insig die groter prentjie beter verwoord.
•Party mense is gemaak om te speel, ander van ons kan net soveel speel, dan moet daar gewerk word, anders sal geen take ooit voltooi word nie.
•Dan is daar die ewige praters en die stille luisteraars wat wens die praters kan soms net tussenin asemhaal, en so kan ek die voorbeelde vermenigvuldig …
Die meeste van ons besef teen hierdie tyd dat mense drasties verskil en sommige mense ons meer irriteer as ander, en ander ons weer meer aantrek met hul denkwyses en optrede. Hoe meer ons egter weet van hierdie verskille, hoe makliker kan ons mense verstaan wat anders as ons is. Want mense se inherente temperament nie verander nie. Daarom is daar ook geen rede om mense te probeer verander nie, dit put jou net uit, frustreer jou en mors jou tyd! Ons het almal al probeer en vies tou opgegooi.
Dit laat my altyd dink aan ’n man wat ’n nuwe televisiestel koop, maar nie die handleiding het nie. Nadat hy dit geïnstalleer het, eksperimenteer hy met al die knoppies, maar bly die verkeerde reaksies kry. Dit voel soos ’n raai-raaispeletjie en loop uit op teleurstelling en chaos. Mettertyd raak hy so moeg vir hierdie onverstaanbare belegging waarvoor hy so baie betaal het – en tog doen dit nie wat hy wil hê nie.
Is dit nie ook maar soms hoe ons huwelike verloop nie? Ons speel almal soms raai-raai met ons maat se knoppies en word keer op keer teleurgestel! Nadat hulle ’n persoonlikheidsanalise gedoen het, ervaar paartjies dikwels dat hulle nou eindelik mekaar se “instruksies” gekry het en kan leer watter knoppies werk en wanneer om wat te druk. Dit is ’n openbaring en kan ’n mens ’n totaal nuwe uitkyk op jou huweliksmaat gee!
Mense verskil op fundamentele wyses van mekaar en dit kan in hul optrede gesien word:
•Mense wil verskillende dinge hê. Dit word gemotiveer deur unieke motiewe en doelwitte wat volgens wie hulle is, gestel word.
•Elkeen reageer op ’n verskillende stel waardes en dit bepaal ons reaksies, impulse en optrede.
•Mense glo verskillend en verwerk inligting op verskillende maniere. Daarom verstaan hulle eenderse sake op verskillende wyses.
•Die maniere hoe ons optree en emosie openbaar, word bepaal deur ons behoeftes en persepsies. Al hierdie verskille sluit aan by ons persoonlikheid en juis daarom verskil mense so radikaal.
Mense is wat hulle dink.
– James Allen
Mense se eerste reaksie is om dít wat anders as hulle is te probeer verander, heel moontlik as ’n beskermingsmeganisme om hulleself teen die onbekende te verdedig. Juis omdat mense se andersheid ons soms verwar en laat twyfel of ons nie dalk verkeerd of meer deurmekaar is as wat ons besef nie, verdedig ons ons karakter en denkwyse soms met ’n ysere wil.
Wanneer ons egter besef dat daar nie ’n reg en verkeerd is nie, slegs ’n verskil omdat God ons elkeen uniek geskape het, kom daar ’n dieper verstaan van hierdie komplekse verskille. Verder is daar ook geen rede om hierdie andersheid te probeer verander nie, want heel moontlik is hierdie verskille meer goed as sleg – ons kan dit net nie altyd insien nie. Ons word elkeen verblind deur wie ons is. Ons manier van dink maak ons so blind vir ons eie foute en vir die manier waarop ons ander frustreer met wat ons doen.
“If I do not want what you want, please try not to tell me that my want is wrong. Or if I believe other than you, at least pause before you correct my
