bekende, hartverowerende glimlag is om sy mond en sy staar daarna. Die lekker ou dae, Maryke, onthou jy …?
Weer staan sy woordeloos voor die aanslag uit die verlede, kry sy dit nie eens reg om net te knik nie. Dan glimlag Ralph Weideman in die rigting van die donker man by die deur, laat gemoedelik hoor, te gemoedelik vir hierdie late uur van die nag: “Ek en matrone Linde is ou vriende. Ons het mekaar jare gelede baie goed geken.” ’n Skamper laggie flits terug na die bleek gestalte. “Eintlik besonder goed, nie waar nie, Maryke?”
Nie waar nie, Maryke? Vreemd dat die grys oë weer wegvlug van die laggende gelaat na die vreemdeling se blou oë. Vreemd dat sy onbewustelik vaskleef aan daardie blou oë asof sy krag uit hulle put om staande te bly terwyl die aanslae uit ’n ver verlede op haar neerreën.
Stil staan sy voor hulle, nie in staat om haar te verweer teen die bedreiging wat so skielik op haar afgestorm het nie. Want te lank het sy haar begrawe in die duisternis van die nag om te onthou en te weet hoe om haar teen die lewe en sy genadeloosheid te verdedig. Daarom kan sy net weerloos opkyk na die vreemdeling asof sy op hierdie oomblik by hóm hulp soek.
Meteens staan hy weer in die ligkring, is daar ’n harde glimlaggie op sy gesig wat iets spottends laat deurskemer.
“O, dan is ú die man van wie Maryke my vertel het? Hoe klein is die wêreld tog, nè?”
Maryke kan hom net aanstaar, dankbaar dat hý nou Ralph se volle aandag het. Ralph kyk die donker man fronsend aan. “U bedoel … Maryke het u vertel …?”
Die antwoord is kalm. “Van die goeie ou dae? Natuurlik. Hoekom nie? Daar is geen geheim tussen my en … Maryke nie.” ’n Sagte snak na asem laat albei mans se koppe vinnig draai. Ongestoord gaan die donker man voort: “Het ek nou verkeerd gedoen om te laat deurskemer dat ons twee goeie vriende is, Maryke?” Weer is daar iets spottends in die fyn glimlaggie, maar die blou oë wat in hare kyk, stel ’n definitiewe vraag. “Ek het gedink … aangesien dokter Weideman ’n ou bekende is, dit nie sal saak maak as hy weet dat ons … wel, goed bevriend is nie.”
Vir die eerste keer in jare is dit of daar histerie in die altyd kalm nagmatrone wil opborrel. Dan knik sy en weer is sy verbaas oor die gelykmatige toon van haar eie stem. “Natuurlik nie … professor.” Dan draai haar blik terug na die blonde man en meteens lyk hulle nie meer so weerloos en verskrik nie. “Ek het die volste reg om bevriend te wees met wie ek wil.”
Die blonde man se wenkbroue lig, maar meteens word die deur beslis oopgehou en Ralph Weideman het geen ander keuse as om die onuitgesproke bevel te gehoorsaam nie. Hy werp amper ’n waarskuwende blik na agter toe hy uitstap, maar die hoofchirurg kyk glad nie terug toe hy hom volg nie. Die deur word net sag maar beslis agter hom toegetrek.
Maryke se blik sak af na die bed. Soos ’n robot soek haar vingerpunte werktuiglik na die pasiënt se pols terwyl haar oë die tikkende sekondewyser van haar polshorlosie volg. Toe die spesiale verpleegster langs haar inskuif, is die eerste respirasie- en polstelling reeds netjies en sekuur op die kaart aangedui.
Dis eers toe sy terug is agter haar lessenaar dat die verpleegster in haar op die agtergrond skuif. Sy staar op haar saamgeknelde hande neer … en nog nooit was Maryke Linde so verbaas, so verdwaas, so verward en bang as op hierdie oomblik nie.
Sy is dankbaar toe sy eindelik in die vaal sluiers van ’n reënerige oggend kan uitstap. Toe sy by die ontvangstoonbank verbykom, is oom Daan ook gereed om van diens te gaan.
“Moeg, matronetjie? Dit was ’n deurmekaar nag gewees, nè?”
Sy glimlag en die effense hang van die skraal skouers beantwoord sy vraag. Tog is daar iets om haar mond en oë wat verraai dat Maryke Linde meer as net liggaamlik moeg is. Maar daarvan weet die ou man nie. Vanoggend bekyk hy haar egter met meer belangstelling as gewoonlik. Gisteraand het die nuwe hoofchirurg baie uitgevra oor hierdie meisie.
Hy het dit so ongeërg moontlik gedoen, maar oom Daan is nie gister gebore nie. As jy by die veertig jaar lank in ’n hospitaal werk, leer jy mense ken. Heel vroeg in die aand het hy ’n paar vrae gestel, maar toe het oom Daan nog nie lont geruik nie. Maar toe die man hom darem omstreeks vieruur die oggend weer by sy toonbank kom tuismaak, en dít nadat hy heelnag geopereer het, en weer die gesprek in die rigting van die nagmatrone stuur, toe’t oom Daan geweet dis nie net sommer nie. Om die een of ander rede stel hierdie man in matrone Linde belang.
Oom Daan het bekommerd begin wonder of die man dalk nie tevrede is met die nagmatrone nie. Hy verstaan hoeka hy laat die teaterpersoneel maar goed rondspring. Oom Daan was gou om al haar goeie en bekwame hoedanighede te besing en hy het die doktertjie presies vertel dat daar nie met ’n speld se punt op haar te prikke is nie. Tien jaar lank, ja, wragtie, tien jaar lank – die doktertjie het gelyk asof hy hom nie glo nie – het hy vertel, werk hy en hierdie nagmatronetjie saam en as daar iemand is wat weet watter bekwame en ordentlike kind hierdie mens is, dan is dit seker hy wat oom Daan is. Die doktertjie kan maar sy woord vat. Oom Daan is gek na al sy dogters soos hy hulle noem, maar sy topdogter in hierdie hospitaal is en sal altyd Maryke Linde bly. Sy is uit een stuk. Oom Daan het skoon opgewonde geraak.
Maar vanoggend lyk sy topdogter moeg en half anderste en die oom wil sommer weer opgewonde raak. Hierdie nuwe doktertjie moenie met sy mense kom bodder en lyf wil rondgooi nie. Die nuwe superintendentjie het hoeka al van die eerste dag af ook almelee iets oor hierdie meisiekind te vrae en te visse by hom. Hulle moet die nagmatronetjie uitlos. As hulle aan haar raak, krap hulle aan oom Daan, dié moet hulle nou weet.
Van al oom Daan se vurige gedagtes weet Maryke niks nie. Sy is net haastig om weg te kom van die hospitaal af en haar lippe trek wrang. Dit is die eerste keer in tien jaar dat sy gretiglik van die hospitaal afskeid neem. Maar vandag wil sy so gou as moontlik terug wees in die veiligheid van haar woonstel.
Haar oë flits vinnig om haar en sy voel gerusgestel. Dis darem nog te vroeg vir die superintendent om aan diens te kom. “Lekker slaap, oom Daan. Oom is seker ook maar moeg vanmôre?”
“Ag, kind, jy weet hoe gaan dit met ’n oumens. Slaap is nie meer so belangrik nie. Die stukkie lewe wat voorlê, het te kort geword. Maar jy moet nou lekker gaan rus. Jou voete moet af wees. Jy het seker vannag nooit gesit nie.”
Op die stoeptrap skei hul paaie. Oom Daan swenk in die rigting van sy trapfiets. Winter en somer, sonskyn of reën, oom Daan ry fiets. Mense probeer hom ook verniet oorreed om saam te ry met ’n motor. Hy wys so ’n aanbod altyd beleef maar beslis van die hand.
Maryke swaai regs weg in die rigting waar haar motortjie half verdwerg tussen die paar groter motors en die hospitaalbus staan. Sy versnel haar pas, sy wens dat sy al in haar woonstel is en vergetelheid in die genadige slaap gevind het.
’n Hand val meteens op haar skouer en sy kom verward tot stilstand.
“Dis net ek. Jammer om u op te hou, maar … as dit moontlik is, sal ek graag ’n paar woorde met u wil praat, asseblief.”
Sy staan weer woordeloos voor hom. Net so min as wat sy ’n enkele oomblik alleen met Ralph Weideman wil wees, net so min wil sy alleen met hierdie man wees, hierdie vreemdeling wat binne die bestek van net twee ontmoetings haar nood so goed begryp het dat hy haar tot hulp gekom het. Hoekom hy dit gedoen het bly nog steeds vir haar ’n raaisel.
Maar dat hy wel met haar sal wil praat, kan sy verstaan. Sy deins innerlik terug, maar toe sy hand om haar elmboog vou en sy ferm in ’n rigting gedu word, stribbel sy nie teë nie.
Dis ’n oomblik lank stil in die motor nadat die deure agter hulle toegeklap het. Hulle word intiem afgesluit van
