het woordeloos geknik, en hy het sy hand liggies teen haar wang gelê.
“Jy moet gaan werk, Maggie, hoe gouer hoe beter, ’n Tydelike pos by die hospitaal … daar is talle vakante poste. Hulle sal maar te dankbaar wees om jou te kry en werk is goeie medisyne.”
Sy het onseker na hom gekyk, te moeg en verslae om nou reeds belangrike besluite te neem.
“Ek weet nie, Paul, dit sal moeilik gaan …”
“As jy regtig wil, kan jy dit doen. Belowe my jy sal daaroor dink. Sal jy?”
Charl wou egter nie daarvan hoor nie.
“Ek gaan Septembermaand Switserland toe vir ’n kongres en ek wil jou saamneem. Ek het reeds met die minister gepraat. Intussen het Ingrid jou nodig.”
In September is Margaret saam met Charl Switserland toe. Ingrid het by Ellen gebly. Charl was besig met vergaderings en sy het min van hom gesien. Dit was herfs in Europa en die skoonheid van die Switserse landskap, die wonderlike berge en mere, was oorweldigend. Sy het bedags alleen rondgedwaal, ure lank getuur na die berge, en dit was soos ’n helende hand op haar seer gemoed.
“Switserland het jou goed gedoen,” het Charl tevrede gesê die aand voor hulle sou terugkeer en haar vir ’n oomblik teer teen hom vasgedruk.
Die tydjie oorsee hét haar goed gedoen, maar die tien dae in Switserland was net ’n verposing. Met hulle terugkeer was dit weer amptelike onthale, die een partytjie na die ander. Sy het saam met Charl gegaan en haar hartseer en gemis agter ’n glimlaggende gesig verberg. En toe was dit weer tyd om gereed te maak vir die uittog na Kaapstad.
In die jare wat gevolg het, het Margaret die Wagners van tyd tot tyd by vriende of onthale raakgeloop, maar hulle het nooit huisvriende geword nie. Paul het hard gewerk en Anita was besig met haar musiekuitvoerings en die opvoeding van hulle twee seuntjies.
Die dokters het Margaret verseker dat daar geen rede is waarom sy nie gou weer ’n kind – ’n paar kinders as sy wou – kon hê nie, maar die jare het verbygegaan sonder dat dit haar beskore was. Miskien is dit beter so, het sy met ’n opwelling van bitterheid gedink. In haar en Charl se lewe was daar nie tyd of plek vir nog kinders nie. En sy het Ingrid gehad – Ingrid wat met die jare steeds dieper in haar hart gekruip het. Ingrid, wat nou ses maande van die jaar in ’n koshuis in Pretoria sit, en selfs wanneer hulle tuis is maar min van haar bedrywige ouers sien.
’n Vol en opwindende lewe, het almal gesê – reise oorsee, interessante mense, swierige onthale – maar daar was ’n leemte in Margaret se lewe, ’n groeiende eensaamheid wat al die bedrywighede nie kon vul nie. Charl het sy werk gehad: die uitdagings, die stimulering wat dit meegebring het. Vir hom was dit anders. En sy? Sy was mevrou Charl Marais, die mooi mevrou Charl Marais, sjarmante gasvrou, eggenote, ma, huishoudster – alles wat van haar verwag is. Maar onder die menigvuldige eise wat aan haar gestel is, het sy gevoel dat sy haar eie identiteit verloor.
Dikwels, veral wanneer hulle in Pretoria was, sou sy verkies het om ’n aand rustig tuis te bly saam met Ingrid en Charl, eerder as om na nog ’n partytjie of onthaal toe te gaan. Dieselfde gesigte, dieselfde ligte, betekenislose kletspraatjies. Hoe lank kan ’n mens dit volhou?
“Kan ons nie maar vanaand tuisbly nie,” het sy een aand gepleit. “Tussen al die baie mense sal niemand ons eers mis nie.”
“Natuurlik sal hulle ons mis, Margaret,” het Charl effens ongeduldig geantwoord. “Die onthaal is spesiaal vir die sending uit Portugal gereël. Ons het die hele dag samesprekings gevoer en daar is nog goed wat uitgestryk moet word. Hoe kan ek nou wegbly? Buitendien wil ek graag my mooi vrou vir hulle wys. Toe, gaan maak jou reg – dit word laat.”
Paul, wanneer sy hom raakloop, was ’n bietjie stiller en ernstiger, en tog onveranderd ten spyte van sy toenemende roem as een van die land se knapste snydokters. Ook hy het later vergeet dat sy ’n dokter was – hy het in elk geval nooit meer melding daarvan gemaak nie.
“Gaan dit goed, Maggie?” het hy altyd gevra, die grys oë ondersoekend, in sy stem die spesiale klank wat haar hart nog altyd ’n bietjie vinniger laat klop het.
En met ’n glimlaggie het sy altyd geantwoord: “Dit gaan goed!”
“Hou jy werklik van dié lewe?” het hy een aand gevra met ’n handgebaar wat alles insluit: die rookgevulde kamer, die gebabbel van stemme, die geklink van glase, die vrolike gesigte waaragter elkeen sy hartseer en frustrasies verberg.
Sy het stilgebly, toe antwoord sy: “Dis Charl se werk, ’n belangrike deel van sy werk. Hy hou van dié lewe en ek het geleer om aan te pas.” Bewus van sy blik op haar, vervolg sy sag: “Al wat my regtig hinder, is ons kind. Sy word so eensaam groot – ons moet haar so dikwels alleen by die huishulp of by vriende laat.” Sy haal haar skouers op. “Ek weet dis nie goed nie, maar wat kan ek doen? Waar lê ’n vrou se eerste lojaliteit – by haar man of by hulle kind?”
“’n Vrou se eerste plig is teenoor haarself, sou ek sê,” sê hy bruusk. “En dan haar man. Maar dis ’n saak wat elke vrou vir haarself moet uitmaak.” Hy aarsel, dan sê hy sagter: “Miskien, as Ingrid nog boeties of sussies het …”
’n Oomblik lank flits daar pyn in die mooi blou oë. Dan skud sy haar kop.
“Nee. Dis beter so,” antwoord sy. “En jy het self net twee seuns,” beskuldig sy hom verleë, bewus van die grys oë wat so vraend op haar rus.
Paul glimlag. “Vir ’n kunstenaarvrou, besig met haar eie loopbaan, is twee woelige seuns genoeg,” antwoord hy liggies, maar daar is tog ’n vreemde klank in sy stem. Hunkering … hartseer … Of het sy haar dit verbeel?
Voor sy iets kan sê, sien sy dat Anita en ’n jong man – ’n bekende jong sanger in die stad – na hulle aangestap kom. Die intieme oomblik was verby.
Anita groet haar kalm, gewoonweg. Sy is ’n blonde, statige vrou, ’n bietjie plomper as toe sy die dag getroud is. Haar hare is koringgeel, die ligte blou oë koel, oplettend. Sy is eenvoudig, sonder veel smaak geklee in ’n lang, grysblou tabberd, die mooi blonde hare is in ’n los bolla saamgevat. Sy is nie mooi nie – daarvoor lyk sy te veel na haar professorpa – maar haar opvallende blondheid laat haar uitstaan in enige geselskap, en sy is gesog in die stad se musiekkringe.
Anita Wagner kyk dan na haar man. “Wat bespreek julle so ernstig?” vra sy half spottend. “Die goeie ou dae?” Sy draai na die jong man. “Jy ken Margaret Marais, nie waar nie, Jacques? Sy en Paul was universiteitsmaats – hulle het saam medies geloop.”
“So?” antwoord Jacques belangstellend, sy oë op die mooi vrou met haar donker hare en besondere blou oë.
“Margaret was Paul se eerste meisie,” vertel Anita glimlaggend verder. “Ek was in daardie dae al beenaf op hom – my pa was sy professor. Hy het dikwels by ons aan huis gekom, maar Paul het niemand anders raakgesien as die mooi Margaret van Zyl nie.”
“En wat het toe gebeur?” vra Jacques.
Daar is ’n klein stiltetjie, toe sê Margaret: “Ek was nooit regtig Paul se meisie nie.”
“En wie dink jy sal dit glo?” vra Anita spottend.
Margaret haal haar skouers liggies op. “In elk geval, Paul is oorsee, en ek het vir Charl ontmoet.”
“Gelukkig vir my,” sê Anita, haar blik
