het om te groei nie. Sy moet minstens vyf dae hier bly sodat die wonddreinering goed gedoen kan word. Daarna kan ons by die huis help daarmee, en met pynmiddels. Al is sy sterk en gesond, gaan dit tot twee maande neem om te herstel. Die swelsel en kneusing gaan stadig genees. Ons sal haar moet stil hou. Geen oefening nie. Sy gaan nie tuinmaak en kook nie, al is sy hoe lief daarvoor. Julle sal streng moet wees.”
“Die emosionele aanpassing …” sê Rafaella. “Moet ek solank maar ’n sielkundige reël?”
“Kom ons kyk eers hoe hanteer Mamma dit. Sy’s so ’n moedige vrou, en privaat.”
4
Rafaella gaan haar ma elke dag besoek, ná die eerste twee dae dat sy pal by die hospitaal was en haar pa ondersteun het. Al is dit net vir ’n halfuur of so, en gewoonlik eers in die aand. Ander besoekers – familie, vriende en kennisse – word teen die tweede helfte van die week in die hospitaal toegelaat. Die saaltjie loop oor van die blomme en strome ruikers word ook na die huis gestuur.
Rachel word ná die week van intensiewe sorg ontslaan, en toe Rafaella die aand by die huis kom, is haar ma daar in die bed met Aldo wat haar versorg en Jacopo wat troos en aandra. Rachel dra nuwe kantversierde nagklere wat Jacopo spesiaal gaan koop het, en haar hare is netjies gekam.
“Mamma lyk soos ’n blom tussen die blomme,” sê Rafaella bly. “Die hele huis ruik na lente, nes die hospitaalsaal.” Sy soen haar ma, haar hart vol deernis. Rachel lyk half verwilderd, half verlig. “Hoe gaan dit, liefste Mamma?”
“My lief, as ek soveel liefde en aandag kry en so bederf word, kan dit mos net goed gaan.”
“Het Mamma pyn?” Rafaella kyk vlugtig na Aldo.
“Ja, ons probeer dit onder beheer hou sonder dat sy heeltyd slaap,” sê hy.
Elke dag gaan dit ’n bietjie beter met Rachel. Almal dra haar op die hande. Jwana het ’n spesiale koek gebak om haar te verwelkom en sy en Aldo maak gedurig hope kos. Kersfees is voor die deur, maar hierdie keer sal dit nie so rumoerig gaan soos vorige jare nie. Familie het altyd kom kuier om saam om die Kerstafel te sit. Nou nooi Jacopo niemand – sy vrou is nog gans te broos, verduidelik hy.
“Wou jy jou vriendin vir Kersfees genooi het?” vra Rachel, toe hulle almal vier dae voor Kersfees in haar kamer sit. Rafaella het pas ’n lang skof agter die rug en sy voel nogal moeg, maar sy wil saamkuier.
“Ja, ek wou haar kom voorstel, maar dit kan wag,” sê Aldo. “Ek het julle nog nie alles omtrent haar vertel nie. Sy is geskei, met ’n sesjarige seun. Sy’s dertig. Een van die minsaamste mense wat ek nog ooit ontmoet het. Haar naam, maar julle weet mos al, is René Odendaal. Sy’t haar nooiensvan teruggeneem. Haar seuntjie is Bennie Matthee.”
“Waarom nooi jy haar en die outjie nie tog vir Kersfees nie?” vra Rachel. “Hulle is so welkom, dit sal mý nie pla nie. Sy is mos ’n verpleegster, dalk kan sy selfs van hulp wees.”
“Cara, ek weet darem nie …” begin Jacopo onseker.
“Dis baie gaaf van Mamma, maar sal Mamma die laaitie kan hanteer?” sê Aldo. “Kinders is nie stil nie, al probeer mens hulle rustig hou.”
“Hy kan nog nooit so woelig wees soos jý was nie,” glimlag Rachel. “Dit sal die Kersfees opvrolik. Anders gaan ons te stil wees, en dis nie vir ons normaal of lekker nie. Wat sê jy, Rafaella? Sal ons hulle nooi?”
“Ek sien glad nie waarom nié. René kan Aldo help met die kosmakery en ek sal help om vir Bennie besig te hou. In elk geval is ek nuuskierig om te sien watse soort vrou dit regkry om my geswore oujongkêrelbroer vas te trek. Sy móét iets besonders wees.” Aldo glimlag breed om te sê: Ja, sy is!
Jacopo frons egter. “Sal sy ooit plek op ’n vliegtuig kry? Dis mos baie vol dié tyd van die jaar. Mense wil almal by familie uitkom.”
“Ons kan voorgee daar is ’n noodgeval,” sê Aldo, wat steeds breed glimlag. “Daar is mos? Ons het haar nodig.”
Rachel lag, maar kry gou ’n pyntrekkie om haar mond. “Gaan bel haar dadelik.”
Glimlaggend haas Aldo hom daar uit.
“Ek het vandag ’n brief van Louisa di Mareneschi gehad, binne-in die Kerskaartjie wat sy gestuur het,” sê Rachel dan. “Jy kan dit lees, Rafaella. Kyk daar op die kas. Ek het die brief in die koevert teruggesit.”
“Skryf julle nog gereeld?” Sy probeer haar stem bedaard hou – nie nou kop verloor nie!
“So af en toe. Hulle is mense met wie ’n mens nie kontak wil verloor nie. Ek het aan haar geskryf in die twee dae wat ons vir Aldo gewag het. Ek het haar vertel dat ek waarskynlik kanker het, maar nie dat ek ’n mastektomie moet kry nie. Ons het mos nog nie geweet nie.”
Rafaella kyk na die Kerskaartjie van sneeu op die Alpe. “Aan al die Continari’s van al die Di Mareneschi’s” lees sy. Weet Giulio dat sy ma ook namens hom ’n kaartjie gestuur het? Rafaella vat die koevert, met pragtige Italiaanse seëls met Renaissance-kunswerke daarop, haal die brief uit en lees die vloeiende, netjiese handskrif. Briefskryf is so ouwêrelds, so beskaafd, dink sy.
Beste Rachel
Wat ’n skok was dit vir my om te hoor wat oor jou pad gekom het. Jy sê jy is oortuig dat jy borskanker het? Ai, dit tref ook altyd mense wat dit nooit verwag nie. Vir ’n vrou is kanker van die bors natuurlik veral traumaties en ek dink met groot, groot medelye aan jou. Toe ons Francesco so siek was en so gely het, het dit ons lewens onderstebo gekeer. Die feit dat sy operaloopbaan verby was, dat hy nie meer met daardie goue stem wat die wêreld so betower het, kon sing nie, het dit soveel vererger. Ons arme Luigi het ’n fobie ontwikkel dat dit hom ook kan oorkom.
Ek hoop die verwydering van die groeisel verloop goed en dat jy vinnig sal herstel. Sal jy chemoterapie kry? Ek is seker jy wil nie jou mooi hare verloor nie, maar deesdae is pruike ook soveel beter as voorheen. Laat my gereeld weet hoe dit gaan!
Hoe gelukkig is ons nie om kinders te hê wat geneeshere is nie. Hulle kan ’n mens so wonderlik bystaan. Dat jou seun juis ’n onkoloog moet wees, is eintlik werklik ’n seën. Dan is jou pragtige dogter ook medies bekwaam.
Giulio stuur sy groete en simpatie. Sy planne vir die rusoord is goed op dreef. Ons bou tans ’n afsonderlike gebou. Ons eie tuiste kan nie deel van die rusoord wees nie, ons moet darem ons privaat woning hê. Die baie ryk ou contessa Di Giordani, ’n pasiënt van Giulio, het ’n groot finansiële bydrae gelewer, want sy wil hier kom vertoef sodra die bouwerk en inrigting voltooi is. Haar hart klop nog net op genade, beweer sy. Dus sal sy ons eerste rus-gas wees.
Jy kan natuurlik nie nou reis of jouself ooreis nie, maar later, as jy daarvoor kans sien, kan jy dit gerus oorweeg om hier tussen die Toskaanse heuwels te kom aansterk. Dis so mooi hier dat dit terapeuties móét wees. Giulio sê ons is nog nie gereed vir gaste nie, die bouery is lawaaierig en dis te vuil. Die tuine waar daar gebou word, lyk tans betreklik verwoes en daar word ’n groot gat vir ’n swembad uitgegrawe. Ons sal die tuin moet herstel en weer van voor af beplant. Die plek moet tog aantreklik lyk en juis nie te strak nie. Giulio sê jy sal oor ongeveer ses maande welkom wees om hier te kom vertoef, as jy dan al lus het. Jy en jou man en wie ook al wil saamkom, natuurlik ook die fraaie Rafaella. Julle sal ons persoonlike gaste in ons eie huis wees, beslis nie in die nuwe gebou nie.
Ons dink voortdurend aan jou en jou mense in hierdie swaar tyd.
Groete
