жумуртка тууйт ап-аппак,
Кожоюну ыраазы болот аны санап.
Бөлүнгөн штат аны менен жанын багат,
Жээ мээнэттенип эмгектене тамак табат.
Бирок, ит дагы бир штат ачып алып,
Кожоюнга куйругун шыйпаңдатып.
Жаныбарлардын ызы-чуусу башталды,
«Ит кошаматчы, топ бузгуч».– аталды.
«Бизде кошаматчылык штат жок эле,
Бу бөлүмдү ачып, алды ал эмнеге?»
«Итиңизге көз салыңыз», – деп кожоюнга барышты,
Таксыр «Катуу койом»,– деди Мындан ары талапты».
Кожоюн жаныбарлардын өтүнүчүн эске алып,
Ит жылбай калды бир оорунга байланып.
Ал бир жерге гана байланып калды,
Бирок, ичет мурунку эле тамактарды.
Кайта жаныбарлардан чуру-чуу чыкты,
«Ит таштабай койду кошоматчылыкты».
Кожоюнга келишти алар кагаз алып,
Ит жөнүндө баягыдай арыз жазып.
«Куйругу кесилсин», – катуу койду талапты,
«Жоготуу керек, кошоматчы, арамзалыкты».
«Куйругу кесилсе, эле кошоматчылык бүтөт»,– деди,
«Баардык кемчилик орун алган денесинде береги».
Ошентип аткаруу үчүн ушул чечимди,
Иттин куйругу анан барып кесилди
Бирок, иттин куйругу кесилсе деле,
Денеси менен кошомат кылат алиге.
Жаныбарлардын арасында чуу башталды,
Мурунку токтом жарабады, жакпай калды.
Кошоматчылык дарт куйругунда эмес экен,
Ал залал орун алыптыр алигинин мээсинен.
Кошоматчылык кылган итти өлүмгө буйрушту,
Кичинекей чычкан аткарсын дешти буйрукту.
Ал итти өлтүрүүчү бир дары таап келди,
Аны билгизбей нанга кошуп итке берди.
Ит ошол замат өлүп жок болду,
Ал ушундай болмок болчу оболу.
Жер үстүнөн дагы бир кошоматчы тазаланып,
Жаныбарлар калышты таза абадан дем алып.
Адамдарда кошоматчылык болбосун,
Алиги өлгөн итке такыр окшобосун.
КЕҢЕШ
«Чоң болом» – деп чочоңдоду оң колум,
«Бай болом» – деп, сороктоду сол колум.
«Койгулачы!» – Мен аларды тыя албай,
«Кокуйлап» -кыйналдым го бир далай.
Эч ким жокто эки жакты карадым,
«Келгиле! Акырындап кеңеш айттым:
Чоңдордон жыргал көрө элекпиз
Байлардан пайда тапкан эмеспиз».
Чочондогон экөөнө дарс айттым
Акыл салып акырындап жайгардым.
Андан көрө илим менен жанды бак
Эмгектенип калк ичинде жолду ач.
ЖАШТЫГЫМ-КЫШТАК
Автобуста баратамын кечинде,
Алдыман
