ditseleng tša kgale’ mola e sale o monnyane kudu go mo ruta, ka gore o be a tseba gore go tsomega wa go mo latela ka letšatši le lengwe, ge eba mošomo wo o tla dula o le lapeng la gaLee.
O ile a mo šupetša mmete wa Dinyakišišo lebatong gomme Din a dula fase, bjale a sepelasepela le mokutwana a bobola dithapelo le direto le go tšhumaša dikgantlele tše dingwe tše mmalwa, pele a dula go lebana le Din, yo a bego a lebeletše tlase go diatla tša gagwe tša go akaretša diropeng tša gagwe.
Da o ile a lebelela motlogolo wa gagwe, a kwa mmele wa gagwe o tširimoga gannyane, a lebelela ka diatleng tša gagwe tša go akaretša metsotswana ye mmalwa gomme bjale a lebelela godimo go Din gape.
“O tlile go nyaka keletšo malebana le yo mongwe? Botšiša potšišo ya gago hle, a realo Da, ka lentšu le lekoto, la go duma le leso leo go se nago yo a ilego a le kwa ka ntle ga mokutwana wo.
Phetogo yeo e ile ya makatša Din, bjalo ka mehla ge mmane wa gagwe a tsenwa ke lelopo gomme a dumelela selo se sengwe go tšea taolo ya mmele wa gagwe. E be e se fela gore sefahlego sa gagwe se fetogile, le ge go le bjalo, mmele wa gagwe ka moka o be o fetogile gannyane, ka tsela yeo moraloki goba moekišetši a ka fetolago tebelelego go sepelelana le moanegwa yo a mo ralokago, efela go be go feta fao. O be o tla re go beilwe bokagare bja e mongwe ka gare ga Da, seo se dirago gore a bonale ka tsela ye fapanego le go kwagala ka go fapana gape.
Din o ile a lebelela Sedupe seo e se sa lego mmane wa gagwe.
“Sedupe, tate wa ka o lwala kudu. Ke nyaka go tseba gore bothata ke eng le seo re ka se dirago ka se.”
“Ee, tatago, yo le mmitšago ‘Paw’.”
Motho, mmane wa gagwe a kwagala bjalo ka monna ka nako yeo, bea seatla go sengwe le sengwe sa diphuthelwana tšeo Heng a di tlogetšego maabane gomme a tswalela mahlo mmane wa gagwe. Go be go bonala go Din bjalo ka go ema sebaka se setelele le go homola go tseneletšego, mo o ka rego a ka kwa ditšhošane ge di sepela lebatong la mabu la go tia.
Din o bile ditulong tše bjalo makga a ditosene pejana, e sego selo se bohlokwa go swana le se. O botšišitše ka go ngongorega ka mala gatee, le ka lehlapo la gagwe mengwaga ye mmalwa ya go feta gomme e se kgale o mmotšišitše ge eba o tla nyalwa ka pela. O be a sa tšhošwe ke peakanyo, efela ditetelo, eupša o be a tseba gore sa gagwe ke go dula le go leta le go lebeledišiša, ka ge a be a hwetša seo se kgahliša.
Sedupe se ile sa phuthulla sephuthelwana sa pele seo se nago le leswika, a le lekola ka tlhokomelo, a le dupelela gomme a le bušetša morago letlakaleng la lona la panana, gomme a topa letlakala leo le nago le mose mmeteng gomme a o dupelela, pele a o bušetša morago mmeteng pele ga gagwe.
Sedupe se ile sa lebelela Din ka boleta gomme ka morago ga metsotso ye mmalwa, sa bolela.
“Yo o tshwenyegilego ka yena o lwala kudu. Gabotse o be a le kgauswi le go hlokofala ge a tšweletša disampole tše, eupša ga se a hlwa a hlokofala… tše dingwe tša ditho tša ka gare, kudu le tšeo di amanago le go hlwekiša madi di maemong a go fokola… Tšeo le di bitšago, ke nagana gore, dipshio ka seThai, di emišitše go šoma ka botlalo gomme sebete le sona se tla palelwa ge go eya pele .
“Seo se bolela gore lehu le fihlile. Ga go kalafo ye tsebjago.”
Sedupe se ile sa tširimoga gape gomme sebopego sa boela go Mmane Da wa Mokgekolo, yo a ilego a ponyaponya makga a mmalwa le go šikinyega gannyane o kare o apara roko ya kgale ya go go pata gomme a forohla mahlo a gagwe.
“E be se ditaba tše dibotse, ga go bjalo ngwanaka? Wa tseba gore ge ke le ka tlase ga lelopo, ga ke kgone go bona dilo ka moka ka mehla, fela ke kwele gannyane ka seo gomme ke bona ka sefahlego sa gago gore go a mpefala go tatago.”
“Moya o rile Paw o tla hlokofala ka nnete e se kgale, ka ge go se na kalafo ya dipshio tša go palelwa le sebete…”
“Ke manyami, Din, wa tseba gore ke rata tatago… Lebelela, ke topile maleatlana a mmalwa mengwageng ya go feta ntle le go ba lelopo. Gabjale a re lebelele… Ee, leswika… bona mo tatago a tshwetšego go lona? Ga go maswao! Ke gore ga go matswai mo mareng a gagwe, ga go matswai, ga go diminerale, ga go diagammele, ga go selo, ke fela meetse.
“Gabjale, mose,” o ile a o dupelela a le kgole gomme bjale a o tliša kgauswi le nko ya gagwe. “Go a swana! Dupelela se!” O ile a o iša go Din go dupelela, eupša o ile a dikadika go dupelela moroto wa tatagwe. “Tšwela pele, o ka se go lome!” Da a realo. Din a dira ka mo a laelwago.
“Ga go, monkgo, ke fela monkgo wa mose”.
“Ka nnete! Moroto wa banna o nkga bjalo ka wa katse ge o ka o phuthela, efela wa Tatago ga o nkge. Ka fao, ga go nama ya go o bodiša. Ka fao, madi a Tatago ke meetse fela.
“O ka se phele sebaka ka mmetse a go emela madi ga go bjalo? Ke ka lebaka leo, ga go bjalo? Madi a gago a rwalela tše dibotse mmeleng wa gago, efela tatago ga a na selo, gomme ke ka lebaka leo a fokolago kudu dinako ka moka!
“Eya gae gabjale, lekola ge eba ga se re šiwe ke nako, ge eba o sa na le rena o boye gomme o nnametše sethuthuyhu seo sa gago. Sepela gabjale gomme o phakiše!”
Din o ile a tšwa ka lebelo gomme a kitimela gae.
Ge Din a ile go lekola tatagwe, Da a itokišetša go tloga, ka gore o be a tseba ka pelong ya gagwe gore Heng ga a hlwa a hlokofala, e sego ka botlalo, ka tsela yeo. O ile a kgetha mešunkwane ye mengwe gomme a e tsenya ka mokotleng, a ikgaša ka meetse sefahlegong gomme a bofela moriri wa gagwe tlase ka sekhafo sa hlogo ka lebaka la moya o hlolago ke go namela sethuthuthu. Gomme o ile ka ntle go emela setlogolo sa gagwe.
Din o ile a goroga mo metsotsong ye mmalwa ka morago a thuntšhitše lerole.
“Ka potlako Mmane, Mma o re etla ka potlako, ka gobane o kgauswi le go hlokofala.”
Da o nametše sale ya ka thoko ya sethuthu, ka mo go swanetšego mosadi gomme ba tloga ka meriri ya Din ye metelele e betha sefahlego sa gagwe sa go šošobana ga bohloko gomme yena a leka go e efoga. Ge ba se no goroga, Da o ile a fofela tlase, fela o be phakiša o kare ga se a tšofala, gomme ba mo tsenya ka ntlong.
“Re a leboga ge o tlile ka bjako, Mmane Da, o tsogile o ka phapošing ya go robala.”
“Ee, ke akantše gore o tla ba ka malaong e sego le dipudi tše a di ratago!” O emišitše nete ya menang gomme a dula lebatong la mapolanka kgauswi le hlogo ya gagwe. Sa mathomo o lebeletše letlalo la gagwe, ka morago meriri ya gagwe le dipounama gomme mafelelong a bula mahlo a gagwe a hlodimela ka gare.
“Mmm, ke a bona… mpontšhe dinao tša gagwe!” Wan o phakišeditše go khupulla dinao tša mogatšagwe, bjale Da o ile a okamela gomme a pinyeletša le go a lebelela ka bokgauswi.
“Mmm, Ga senke ka bona taba ye bohlokwa gakaaka ya tlhokego ya madi ka nameng go swana le ye pele. O ntumelela go botša bana ba gago seo ba tla se dirago lebakanyana? Ke gabotse gomme ke tla boa e se kgale, emiša hlogo ya mogatšago ka mesamelo ye mmalwa, ke tla romela Din go go thuša mola Den a nthuša ka ntle.”
“Ee, Mmane, ke nnete. Sengwe le sengwe go thuša moratiwa wa ka Heng.”
“Go lokile, a re bone gore re ka dira eng, ga go bjalo?” gomme ka seo a emelela a fologela lebatong la ka tlase.
“Din sepela o yo thuša mmago, Den etla le nna, re swanetše go diragatša ka pejana gape ka maleba.”
Din
