1986. Аргыардаах саас. Иван Сысолятин
Чтение книги онлайн.
Читать онлайн книгу 1986. Аргыардаах саас - Иван Сысолятин страница 12
Нина Николаевна, маҥнай соhуйан хаалан, мах бэрдэрэн, тохтоон ылла. Саалаҕа олорооччулар чуумпура түстүлэр, сүүhүнэн харахтар киниэхэ туhаайылыннылар. Кини чыпчылыйыах да түгэнигэр көрөн ылла – сорохтор кини диэки «Дьэ, кыыс оҕотоо, түбэстиҥ эбээт!» диэн хайдах эрэ сэтэрээбиттии көрөн олороллор. Оттон Нина Николаевна дьүөгэлэрэ, үөлээннээхтэрэ сорохторо эмиэ да аhыммыттыы, атыттар буоллаҕына «Кытаат! Кытаат, букатын чугуйума, куттаныма!» диэн бүк эрэнэрдии тонолуппакка одуулаhан олороллор.
– Мин бу этэрим сымыйанан, була сатаан дьону баhааҕырдыы буолбатах, дьиҥ баар суолу кэпсээтим. Итини мин эрэ билэр буолбатахпын уонна бу соҕотох мин эрэ санаам буолбатах! – Нина Николаевна, президиум остуолун диэки көрө-көрө, быhаара сатаата.
– Баhааҕырдыы буолбакка! Бэйэҕэр сөптөөх сыананы бэриниэххин наада, – микрофонунан күүстээх куолас доргуйда.
– Чэ, оччотугар… райком муударай ыйыытынан табаарыс Дьоруойаба салгыы тыл этэртэн тохтуур… – Нина Николаевна инньэ диэт, трибунаттан тэйэн эрдэҕинэ, саалаҕа олорооччулартан эдэр өттүлэрэ көхтөөхтүк ытыстарын таhынан бардылар.
Петр Михайлович, туох да буолбатаҕын курдук туттан, чыналлан олордо. Арай мыс курдук эттээх сирэйэ улам кытаран барда. Ол олорон, кип-килэгир ачыкытын тааhын кэннигэр саспыт кыараҕас харахтара кимнээх ытыстарын таhыналларын бэлиэтии көрөн хаалаары уҥа‑хаҥас сүүрэкэлииллэр.
Саала кэннин диэки кытыы эрээттэн саас ортолоох, күрэҥсийэн эрэр баттаҕын өрө тарааммыт киhи, хорос гына уhулу ыстанан туран, суон куолаhынан: «Туох аатай, киhи этэрин тууйан-хаайан түhэҥҥит! Наар хайҕалы эрэ истэ үөрэнэн хаалбыккыт быhыылаах», – диэн улахан баҕайытык бааҕынаата.
Мунньаҕы салайан ыытааччы партия райкомун сэкирэтээрэ Евгения Ивановна, салгыы тыл этээччини биллэрээри туран, ол саҥаны истэн тохтоон хаалла уонна туох да диэн булбатах курдук, мух-мах барда. Ол кэмҥэ Петр Михайлович, чыналлан олорон, эмиэ баргыытаата:
– Сөбүлээбэт буоллаххытына… кими даҕаны манна туппаппыт! Мунньаҕы мэhэйдээбэккитигэр көрдөhөбүн.
– Ээ, бэрт сөп, мэhэйдээбит аатыра-аатыра, кырдьык даҕаны, сыҥаланан олордохпунуй? – күрэҥсийэн эрэр баттахтаах киhи, эмиэ улахан баҕайытык саҥара-саҥара, эрээттэр быыстарынан аа-дьуо аан диэки дьулуста. – Барыга барытыгар былааскытын, кыаххытын көрдөрөҥҥүт, кими даҕаны тыыннарбаккыт, атын мнениени истэ да барбаккыт, барытын саба охсон иhэҕит… Хаhан эрэ син муҥур уhук кэлиэ, үтэhэҕит туолуо эбээт!
Кэлиҥҥи эрээттэн икки отуттарыттан саҥа тахсыбыт бадахтаах эдэр дьон ыстанан туран, эмиэ тахсан бардылар.
Мунньах салҕанан истэ.
Оттон Нина Николаевна, миэстэтигэр тиийэн олорон баран, өргө диэри уоскуйан биэрбэтэ, иэдэстэрэ итийэ-итийэ