салгыппыта, тиийиэхтээх сирдэригэр тиийэ охсон аал уот иннигэр, бүтэй дьиэҕэ, тот аһылыкка уоскулаҥ булуохтарын тиэтэйбиттэрэ. Ол эрээри, көһөрүөхтээх борохуоттара кэлэн биэрбэккэ, тууйуллан барбыттара.
Биир күн Өрүүнэ баанньыкка уочараттаан, хаппыт үөт хомуйан оһох оттон, уу сылытан уларыттар таҥастарын сууммута, күнү быһа тэпсэҥнээн дэлби сылайбыта. Аны ынахтара бэйдиэлээн хааланнар олору булан аҕалыахтарыгар диэри күн киэһэрбитэ, үнтү сылайан утуйар сирин нэһиилэ булан Сэмэнчигин кууспута, кыыһын биһигэр сытыаран эбии үллүйэн биэрбитэ. Сылаата таайан дуу, кыыһа ытаан уһугуннарбатаҕыттан дуу Өрүүнэ түүн олох уһуктубакка кытаанахтык утуйан хаалбыт этэ. Сарсыарда: «Борохуот иһээр! Тура охсуҥ! Хомунуҥ!» – диэн хаһыыттан түргэн үлүгэрдик ойон турбута. Арай отуутун иһиттэн тахсаары туран өйдөөн көрбүтэ, биһиктээх кыыһа суоҕа. Сүпсүлгэн бөҕө буола сылдьар дьоннорун кэрийэн: «Биһиктээх оҕобун көрбөтүгүт дуо?» – диэн ыйыталаһа сатаата да, ким да көрбөтөх буолла. Ханна да барыан, тугу да гыныан билбэккэ биэрэги өрө-таҥнары сүүрэкэлээтэ. Марыынатыгар тиийдэ, дьүөгэтин санныгар саба түһэн саҥа таһааран ытаан барда.
– Оҕобун уорбуттар! Ханна барыай уонна? – хаһыы быластаан саҥарда.
– Өрүүнэ, уоскуй! Милииссийэҕэ бар, итиннэ борохуот кэлэр сиригэр сылдьара буолуо, – Марыына дьүөгэтэ ыһыллыбыт баттаҕын өрө анньа, уоскута турда. – Мин Сэмэнчиги көмөлөһүннэрэн малгытын хомуйа туруом, – диэтэ.
– Кырдьык даҕаны! – диэт Өрүүнэ биэрэк диэки сүүрдэ. Онно тиийэн үгүс дьон быыһыттан милииссийэ куормалаах киһини таба көрөн, чопчу тиийэн ытыырын кыатана сатыы-сатыы туох буолбутун кэпсээтэ. Милииссийэ отуччалаах, хара бараан сирэйдээх, орто уҥуохтаах эдэр киһи барытын сиһилии иһиттэ.
– Чэ, барыах, барытын миэстэтигэр көрдөрөөр, – диэн Өрүүнэни батыста.
Олорор сирдэригэр кэлэн отууларын дьардьаматын көрдө, биирдиилээн дьонтон түүн тугу эмит көрбүккүт буолаарай диэн туоһуласта, Өрүүнэ аатын-суолун, оҕо туохха суулана сылдьарын, биһигин оҥоһуутун сурунан ылла.
– Гражданка, эн билигин сээкэйгин хомун, көһөргө бэлэмнэн, биһиги көрдүөхпүт. Туох эмит билиннэҕинэ хайаан да биллэриэхпит, – диэтэ.
– Оҕом көстө илигинэ ханна да барбаппын, манна хаалабын! – Өрүүнэ санныта ыгдаҥнаан ытаан барда.
– Суох, гражданка! Оҕоҥ көстүбүтүн-көстүбэтэҕин да иһин бараҕын. Байыаннай кэм быһыытынан аккаастанар түгэҥҥэр сууттаныаххын сөп. Ити уолгун санаа. Уорбут буоллахтарына биир күннээх буолбат, уһун көрдөөһүннээх дьыала буолар. Мин этэрбин иһит, бэйэҥ уонна уолуҥ туһугар диэн этэбин, – диэн мас-таас курдук дьаһайан кэбистэ.
Өрүүнэ өрөлөһүөх курдук туттан иһэн Сэмэнчигин санаан ах барда, ньилбэгэр умса түһэн олорон уһуннук ытаата. Сэмэнчигэ кэлэн көхсүттэн имэрийэ-имэрийэ тэҥҥэ ытаан ыҥырҕыы турда.
Күн ортотун диэки: «Бары сааһыланан тиэллэбит!»– диэн хамаанда дуорайда.
Баарсаларга
