пашшадан фил ясама, – деб онаси бўшашди.
− У йигит менга тазйиқ ўтказса-чи, ҳақи бор. Ким мени ҳимоя қилади.
Кампир бамайлихотир: мен айтаман, у сизни талоқ қилади, деб бўйнига сўз олгач, бу ёқда онаси ҳам қудасининг авраши, алдаб-сулдашларига учиб, Қалдирғочга: қизим, ёпиқлиқ қозон ёпиқлигача қолсин, уйингга бора қол, сир бой бермай яшайвер, ўзинг эримни яхши кўраман деб айтардинг-ку, деб қайнанаси олдида сирини ошкор қилиб қўйгани ҳаммасидан ўтиб тушди.
– Яхши кўрганим қачонлар эди, бу гапларни айтганимга ҳам неча йиллар бўлиб кетди, ҳозир эрни фақат ҳурмат қилишга зўрға сабрим етади, аввалги қизиқишларим, туйғуларим сўнган деб, онасига айтиши, гап қайтариши мумкин эди, лекин ботина олмади ва онаси яна бир-икки ёлворишларини қайтаргач, Қалдирғоч ноилож сал юмшади: лекин ичида Оловиддинни танғиб ташлаб кетганим, осонгина лақиллатганим учун ўзимга нашъа қиляпти, аммо у қасдини олиш учун бир ҳунар ўйлаб топса керак, деб кўнгли хавотирда эди.
Қалдирғочлар уйга келгунча пешин ҳам бўлди. Мол-ҳолга қараш, супириш-сидиришга овора бўлиб кетди. Гиналарни унутиб, ўзини ишга урганди.
Ортиқча гап-сўз бўлмади, чунки қайнанаси сукут сақлаб, ўзини четларга олиб юрди. Айланиб ён қўшнисиникига чиқди. Бу ташрифни сабаби бор эди. Уйларидаги воқеа, ҳодисаларни анқовроқ бўлса-да, бу судралган жувон исини олмадимикан деган шубҳа, гумон остида эди. Шунинг учун узоқ ҳол-аҳвол сўради: эрини, ҳали боғчадан келишмаган иккита қизчалари ҳам навбатдан тушиб қолмади. Орасида сукут солиб, қўшни жувоннинг ўзидан бирор гапми, саволми кутди, аммо, ҳеч нарсадан уларни хабари йўқ, шекилли, индамас, ўз ишини давом эттирганча, дастурхонни тузаб, туршакми, майизми келтириб қўйишда давом этарди.
Бу тарздаги суҳбатга кампир қаноат қилмай, ўзи турли мавзуда: бошқа қўшнилар, у тенгиларнинг ҳаёти, турмуши, ғам-ташвишлари ҳақида сўради. “Барча пахта даласига чиқиб кетган бўлса, ҳеч ким ўзидан ортаётгани йўқ. Режа битса ана ўшанда ўйин-кулгулар, тўй-ҳашамлар бошланиб, бирортасини кўриб, тўйиб гаплашмасам, ҳозир вақт қайда”, − деди анқовроқ келин.
“Ҳа, ҳамма ёқ сув қуйгандек тинч экан, худога шукр”, деб турганди кампир, қўққисдан, бир нимани эслагандек: “Ўтган куни кечки пайт мотоциклни патиллатиб кетган ким?” − деб сўради қўшни жувон. Кампир тилини тишлаб қолди: “анқов бўлса ҳам кўрибдику, писмиқ ўлгур”, деганча пиёладаги чойни айлантириб ичаркан, ўзини бепарво тутганча жавоб қилди.
− Кимни сўраяпсиз? Ҳа, энди пахта мавсуми. Акобир кун ора дирекцияда. Ўзи навбатчиларни кузатмаса, тепасида турмаса бўладими? Бола пақир ишга туғилган экан. Нима қиламиз? Ёнига иш ўрганишга, маслаҳат учун келиб туришади, шекилли. Бошқа тумандан келган битта-яримтадир-да, − деб кампир эснаб қўйди.
− Узоқ қишлоқдаги домлага ўхшаркан, − деди қўшни хотин бўшашиб.
− Одам одамга ўхшайди, – деди кампир чойини ҳўплашда давом этиб.
Қўшни хотин дастурхон тузаганди. Яна бир-икки гап айлангач, у бориб ошхонада қайнаб турган шўрвасидан ярим коса сузиб келди.
− Олинг, бизни овқат пишди.
У кампир бунақа узоқ ўтиришининг
