История схоластического метода. Второй том: По печатным и непечатным источникам. Мартин Грабманн
Чтение книги онлайн.
Читать онлайн книгу История схоластического метода. Второй том: По печатным и непечатным источникам - Мартин Грабманн страница 46
![История схоластического метода. Второй том: По печатным и непечатным источникам - Мартин Грабманн История схоластического метода. Второй том: По печатным и непечатным источникам - Мартин Грабманн](/cover_pre1344327.jpg)
137
Ср. Switalski, Des Chalcidius Kommentar zu Piatos Timäus, Münster 1902.
138
Например, Cod. lat. 16 579 из Национальной библиотеки в Париже (см. XII
139
Ср. Traube, Vorlesungen und Abhandjungen, vol. II: Einführung in die lateinische Philologie des Mittelalters, ed. by P. Lehmann, Munich 1911. 86.
140
Ср. Bäumker, Die europäische Philosophie des Mittelalters, in Kultur der Gegenwart I 5, 313.
141
О литературе, посвященной рецепции Аристотеля, особенно о публикации всего аристотелевского «Органона», см. Jourdain, Becherches critiques sur l’äge et l’origine des traductions latines d’Aristote et sur des commentaires grecs ou arabes employee par les docteurs scolastiques 2, Paris 1843; Pr&ntl, Geschichte der Logik im Abendlande II 98 ff; Clerval, Les Ecoles de Chartres au moyen äge, Paris 1895, 222 244 ff; H. Rashdall, The Universities of Europe in the Middle Ages I, Oxford 1895, 350 ff; Mandonnet, Siger de Brabant (etude critique) 2, Louvain 1911, 6 ff; Chollet, Aristotelisme de la scolastique, in Dictionnaire de theol. cathol. I 1869—1887; Marchesi, L’Etica Nicomachea nella tradizione latina Medievale, Messina 1904, 20 f; Bäumker a. a. 0.1 5; J. Schmidlis, Die Philosophie Ottos von Freising. Б. Отто и Аристотель, в Philos. Jahrbuch 1905, 160—175.
142
Об обосновании этой даты как приблизительного времени составления «Диалектики» (Кузен дает 1140—1142 годы, Де Вульф – около 1136 года, Прантль – до 1132 года) см. G. Robert, Les Ecoles et l’enseignement de la theologie pendant la premiere moitie du XIIe siecle 188—190.
143
Metal. 1. 4, c. 3 (M, P. L. CXCIX 917). Ср. 1. 2, c. 10 (M., P. L. CXCIX 868). Об Адаме Парвипонтане см. Cousin, Fragments philos. II, Paris 1865, 385 – 389; Thurotin из Revue critique II 1, 197. Об «Oratio magistri Adae Parvipontani de Utensilibus ad domum regendam», которое отредактировано М. Шелером в его «Lexicograpbie latine du XII et du XIII siecle», Haure’au, Notices et extraits etc., III 197—218. III 197—218.
144
M., P. L. CLXXXVIII 1268.
145
Clerval, L’enseignement des arts libe’raux a Chartres et ä Paris dans la premiere moitie du XIIe siecle d’apres l’Heptateuchon de Thierry de Chartres, in Congres scientilique international des catholiques tenu ä Paris 1888 II 277—296; Ders., Les Ecoles de Chartres au moyen äge du Ve au XVle siecle, Chartres 1895, 220 ff.
146
«Alter logicam in sex libros, id est praedicamenta, perihermenias, priora analitica, topica, posteriora analitica, elencos distinxit. Quorum primus de simplicibus terminis, secundus de propositionibus, tertius de complexione propositionum utili ad syllogizandum, iudicium purgans et instruens, quartus de methodis id est via syllogizandi, quintus de demonstrationis necessitate, sextus de cantela sophisticarum fallaciarum docet. Ut ita perfectum philosophum non solum ad cognoscendae veritatis, sed ad vitandae falsitatis scientiam perfecte informet» (Chron. 2, 8 [M. G. SS. XX 147]). О том, что этот текст является рукописью, свидетельствует Seh midiin, Die Philosophie Ottos von Freising 165 A. 5.
147
«Denique se artis seu facultatis huius principem ac inventorem dici debere ipsemet in fine gloriatur elencorum hoc modo» и т. д. (Schmidlin a. a. 0.). Далее следует отрывок из Еленчика.
148
Ср. Schmidlin a. a. 0. 170.
149
«Item quod syllogismorum necessariam complexionem in materia et forma, propter quae logicum negotium inchoatur, primus tradiderit, ibidem testatur dicens1* (следует цитата из Аристотеля). «Inde est quod quamvis ante ipsum fuerifc syllogizatum, non tarnen ex necessitate, sed quasi casualiter, id est, ut non semper sie, sed quandoque sie, quandoque non sie. Unde est ille Piatonis Syllogismus, quem Boetius in commento super perihermenias ponit. Sensus, inquit, non contingunt substantiae notionem. Quod non contingit, nee ipsius veritatis contingit notionem. Sensus igitur veritatis notionem non contingit.»
150
Подборка текстов приведена в Schmidlin, Die Philosophie Ottos von Freising 173—175.
151
Работа Вильгельма фон Моербеке как переводчика не распространялась на «Логику» Аристотеля. Фома использовал здесь тот же текст, что и другие схоласты. Более подробно об этом будет рассказано в третьем томе.
152
Grundriß der Geschichte der Philosophie II 202.
153
Histoire de la philosophie me’die’vale2 156. М. Манитиус (Geschichte der lateinischen Literatur des Mittelalters, 1. Teil, München 1911, 30) также пишет: «Priora et posteriora Analytica des Aristoteles. Боэций перевел и прокомментировал каждое из двух сочинений Аристотеля в двух книгах». Маниций пишет на с. 31: «Боэций начал с перевода „Топики“ Аристотеля, которая сохранилась в полном объеме».
154
Antike Kunstprosa II 585.