Цені Дзікага палявання. Алесь Кожедуб

Чтение книги онлайн.

Читать онлайн книгу Цені Дзікага палявання - Алесь Кожедуб страница 10

Цені Дзікага палявання - Алесь Кожедуб Сучасная беларуская лiтаратура

Скачать книгу

часам яго непакоіла яшчэ адно: недалёка ад сваёй імшарыны ён зноў пачуў людзей. І сустрэчы з імі тут яму зусім не хацелася. Людскія галасы даляталі да яго звонкія, маладыя, і калі добра прыслухацца – не зусім яму прывычныя. Справа ў тым, што ён добра пазнаваў галасы тых, хто не-не ды сустрэнецца ў лесе: грыбнікоў, паляўнічых, ягаднікаў, рыбакоў. Гэтых людзей ён амаль ніколі не чапаў, яны яму не заміналі, не шкодзілі лесу. На поўдзень ад ягонай імшарыны быў яшчэ вялікі луг, на ім гэтаю парою таксама з’яўляліся людзі, касілі траву – галасы тых, хто завіхаўся на лузе, лесавік таксама ведаў. Маладыя і вясёлыя галасы, што даляталі зараз, былі мала падобныя да ўсіх яму вядомых.

      Мусіў ісці, даведвацца.

      Першы раз прыйшоў, зразумела, уначы. На лузе, недалёка ад рэчкі, што працякала паўз яго, стаялі два часовыя людскія буданы, каля іх паміргвала цяпельца, некалькі чалавек сядзелі вакол яго: хто драмаў у абдымках другога, хто гаварыў, стараўся для ўсіх, хаця на яго мала зварачалі ўвагі, папісквала, патрэсквала, шаптала радыё, адна з многіх людскіх прыдумак. Было відаць, што людзі асталяваліся тут на час касавіцы, на гэта паказвала ўсё: і пах свежаскошанай травы, і некалькі пастаўленых стагоў, і граблі з віламі, кінутыя ў кучу недалёка ад буданоў. Каб лесавік быў ранейшым лесавіком, ён бы прыдумаў, што зараз рабіць. Параскідаў бы па ўсім лузе вілы і граблі. Разварушыў бы стагі. Патрос бы свістам буданы, павухкаў бы, пагігікаў так, што заледзянела б кроў у жылах, анямелі б каля вогнішча і ў будане тыя, што прыйшлі куды не трэба… Але пра яго, лесавіка, ужо амаль ніхто з людзей не памятаў, не ведаў, што гэта якраз ён гаспадарыць уначы, папярэджвае, пагражае, што толькі ён умее ў ціхую ноч разгойдваць дрэвы і наводзіць марачэнне. Не памяталі і не ведалі. Ды і што гэтыя лесавіковы забаўкі і гульні ў параўнанні з тым, што маглі самі людзі… Лесавік колькі разоў бачыў, як палалі цэлыя вёскі – і ў іх гарэлі людзі. Як адзін выбух раскідваў на кавалкі хату. Як аднымі машынамі знішчаліся другія машыны разам з людзьмі. Як вытайвалі з-пад снягоў трупы людзей – у ягонай пушчы вытайвалі, – пазіралі ў неба пустымі вачніцамі, чакалі, пакуль знойдуць іх жывыя, і тады лесавік, шкадуючы, рассоўваў мерзлую зямлю, хаваў, ведаючы, што нежывому сярод жывога месца няма. Людзі часта не маглі падзяліць нечага свайго людскога, і тады гулі войны, з кожным разам усё страшнейшыя. Самога лесавіка пакуль што зачапіць яны не маглі – але ў іх лесавік адчуваў і сваю апошнюю мяжу.

      І вось зараз побач з лесавіковым жытлом былі людзі – і рабіць што-небудзь з імі яму не хацелася. Другі раз лесавік прыйшоў таксама прысмеркамі. Зноў гарэла вогнішча – ужо большае, хадзілі вакол яго людзі, галасы іх разносіліся далёка. Лесавік яшчэ ў першы раз убачыў, што людзі гэтыя зусім не вяскоўцы, якія кожным годам прыязджалі на луг, спяшаючыся, працавалі, яны рабілі сваю работу – і ўсё. Гэтыя ж, у адрозненне ад тых знаёмых яму вяскоўцаў, працавалі і няўмела, і не вельмі ахвотна, ва ўсякім разе, стагі на лузе вырасталі марудна, і былі яны нязграбныя, а адзін з іх дык

Скачать книгу