бутун соҳанг ривожи манзарасини кўра билишинг шарт. Бутун жанг манзарасини кўра олишинг керак. Барча муаммоларни, оқимлар ва мойилликларни, тамойилларни, ва барча ўз имкониятларингни билишинг лозим. Фойда олишга имкон берадиган ва янги уфқлар очадиган ривожланиш учун имкониятларни таний олишинг зарур.
Умумий оқимни ҳис эт.
Масал – Нима учун баъзиларга кўпроқ, баъзиларга камроқ пул тўлашади
Хизматкор хўжайини олдига кириб, деди:
– Хўжайин! Нима учун менга бор-йўғи беш сўм тўлайсиз, Абдуллага эса ҳар доим эллик сўм берасиз?
Хўжайин деразага қараб туриб шундай деди:
– Кимдир келаётганини кўряпман. Менимча, олдимиздан беда олиб ўтишяпти. Чиқиб, қараб кўрчи.
Хизматкор чиқди. Яна қайтиб кириб, деди:
– Тўғри, хўжайин. Бедага ўхшайди.
– Қаердан олиб келишяпти экан, билмайсанми? Эҳтимол, қирғизлар тоғидан эмасмикан?
– Билмадим.
– Боргин-да, билиб кел.
Хизматкор кетди. Яна қайтиб кирди.
– Хўжайин! Тўппа-тўғри, қирғизлар тоғидан экан.
– Билмайсанми, беда биринчи ўримникимикан ёки иккинчи ўримники?
– Билмадим.
– Ундай бўлса бор, билиб кел!
Хизматкор чиқди. Яна қайтиб кирди.
– Хўжайин! Биринчи ўрим!
– Билмайсанми, неча пулдан экан?
–Билмадим.
– Бор, билиб кел.
Борди. Қайтиб келди ва айтди:
– Хўжайин! Беш сўмдан экан.
– Арзонроқ беришмас эканми?
– Билмадим.
Шу пайт Абдулла кириб келди ва деди:
– Хўжайин! Олдимиздан қирғизлар тоғидан келтирилган биринчи ўрим бедасини олиб ўтишди. 5 сўмдан сўрашди. Аравасига 3 сўмдан савдолашдик. Мен уларни ҳовлига ҳайдаб кирдим, ҳозир туширишяпти.
Хўжайин биринчи хизматкорга қараб:
– Энди нима учун сенга беш сўм, Абдуллага эса эллик сўм тўлашимни тушунгандирсан?– деди.
Ўйинни кузат
Зийрак ва эътиборли бўл. Умумий манзарага диққатни жалб қил. Қисқа муддатли эмас, узоқ муддатли истиқболга қара. Майда-чуйдаларга ўралашиб қолма.
Бурнидан нарини кўрмайди ёки дарахтлар ортидаги ўрмонни пайқамайди дейишганда айнан шуни назарда тутишади.
Туннелли кўриш
Бу нега сен билан содир бўлди? Бунга ўзинг айбдормисан? Балки сенга туннелли кўриш хасталигинг халақит бераётгандир? Эҳтимол, ўзинг билмайдиган, аммо сенга таъсир кўрсатадиган анчайин глобал жараёнлар юз бераётгандир?
Вазиятда “умумий манзарани”ни кўришга ҳаракат қил. Ўзгаришларни вақтида аниқла ва ўз фойдангга ишлат.
Унча аҳамиятсиз бўлган ўзгаришлар умумий манзарага ва ҳатто тақдирингга ҳам таъсир кўрсатиши мумкин.
Гоҳида баъзи бир нарсаларни аниқроқ кўриш учун узоқлашиш керак
