En dan kom sit jy hier by my.” Tant Nelie wys na die leunstoel langs haar.
Die haelbui is gou verby, maar die reën stort steeds neer.
“Ek hoop tog nie daar kom skade by die mielies nie,” klaag tant Nelie. “Dis altyd so ’n bekommernis, die hael en die oes op die land . . .”
Helena sit met gevoude hande. Dis natuurlik dat tant Nelie bekommerd sal wees. Sy is immers die administrateur van die boerdery, die een wat moet kophou, sorg dat daar reg gereken word.
Toe Helena die mans op die stoep hoor, gaan maak sy koffie. Sy dek ’n skinkbord met beskuit en die vrugtekoek waarvan daar nog ’n stuk oor is. Dalk vergete sedert sy dit saamgebring het . . . hoe lank gelede.
“Het Anneke dit gemaak?” vra tant Nelie toe sy nog ’n stukkie neem.
“My ma het dit voor Kersfees vir my gestuur, tannie.”
“En dis nie om sommerso op te eet nie. Sy het dit vir mý gebring.” Chris maak asof hy die bord wil inpalm.
“Chris!” roep sy ma verontwaardig, maar lag tog. “Jou ma is ’n goeie bakster, Helena. Sy maak seker jou rokkies ook?”
“Nie eintlik nie, tannie. Daar is ’n kleremaakster op Vollemink.” Cora slaan wel haar eie oggendrokke aanmekaar en die ou voorskote vir die growwe werk, maar bederf deur Vilna Frost het Helena vol fiemies geraak en laat werk hulle van ant Berta Nagel.
Die wolke, uitgereën en byna wit, word omlyn deur die gloed van die son wat nou in die weste afsak. Oral aan drade en takke is swaar, blink druppels ingeryg, en stroompies water loop teen die skuinste af om in holtes op te dam. Die grond ruik na vars klei en die mielies loop in grasgroen rye oor die bulte.
“Jou ma was angstig,” vertel Helena toe sy en Chris later in ’n smal wielspoorpad tussen die lande loop. “Almal bid vir reën op die regte tyd, en hou dan asem op vir hael.”
Haar ongeoefende oog merk nie regtig skade nie. “Alles is darem seker nie verlore nie.”
“Nee wat, die weer trek in stroke. En dit wat wel platgeslaan is, kan altyd afgesny en vir kuilvoer gebruik word. Vir die beeste. ’n Mens plant mos nie net vir jouself nie, maar eers vir die voëls en die kommandowurm en die hael.”
Planttyd, vertel hy, sit hulle dag en nag op die trekkers, die ligte in die donker soos groot, blink oë wat heen en weer oor die lande kruip. “Jy is so moeg en vaak dat jy dit later nie meer weet nie, jy gaan maar net aan en aan. En net voor jy dink nou kan jy nie meer nie, is dit verby. Dan slaap jy ’n dag en nag om. En eet ’n bees op. Dan moet jy hoor hoe spog die manne onder mekaar.”
Met mielies en koring en lusern en tef en korog vir die diere . . . “Wat van ’n blom vir julleself?” lok sy hom uit.
Nie dat sy juis kan praat nie, sy wat agter ’n skuins, mankoliekige morning glory-heining grootgeword het, tussen skeelpietpolle en hondepisbossies. En sestien was voor sy ’n japonikaboom gesien het.
“My ma het darem ’n paar rose op Dewet gehad. Weet jy dalk iets van snoei en pesbestryding? Dan kan jy ’n kwekery begin en ek los jou daar in die ou huis tussen die spinnekoppe en vlermuise. Ek bring een maal ’n week vir jou melk en botter en mieliemeel . . .”
“. . . en ek boer met groente. Ek laat Simon die grond omspit en ons plant ertjies en boontjies en skorsies en kool . . .”
“Om wat daarmee te maak?” keer hy die woordevloed.
“Om te verkoop. Jy kan die hele Grenspan voorsien van vars produkte, en genoeg vir julle én jul werkers oorhou. En eet.” Sy voel haar mond water vir vars groente.
“Volleminkie!” lag hy haar entoesiasme weg. “Jy weet nie hoe swaar ek in die koshuis gekry het nie. Tamaties en beet kan nog gaan, maar al groente wat ons eet, is rys. En Fransiena maak marog gaar, dis amper soos spinasie. Maar dankie.”
Hoe is dit moontlik? Selfs in daardie onvrugbare grond, half aangemaak met seesand, sien haar ma kans vir tuinmaak, móét Cora plant. Lei sy boontjies op teen ’n stellasietjie van palmietstokke, lê patatranke in. As die erdvark of die molle dit nie kom uitdol nie, kry sy die wind op ’n ander manier van voor.
“Dis nie jou grond nie,” brom Jas Burre, en nie lank nie dan is hulle aanmekaar – oor die erfplaas wat op ’n ondergrondse meer dryf, waaruit hulle vandag ’n fortuin kon gemaak het, noudat die boere aartappels met spilpunte besproei. Wat Jas vir ’n appel en ’n ei verkwansel het.
“Vir ’n skuit waarmee ek my lewe maak. Ek dol nie uintjies nie. As jy só voel . . .” Dit skeel niks of hy pluk ’n handvol note uit sy agtersak. “Dè, loop koop terug jou kamstige grond van daardie skelmagtige swaer-ding van jou. Vat pad!”
Daar is dinge waaraan ’n mens liefs nie moet karring nie.
Конец ознакомительного фрагмента.
Текст предоставлен ООО «ЛитРес».
Прочитайте эту книгу целиком, купив полную легальную версию на ЛитРес.
Безопасно оплатить книгу можно банковской картой Visa, MasterCard, Maestro, со счета мобильного телефона, с платежного терминала, в салоне МТС или Связной, через PayPal, WebMoney, Яндекс.Деньги, QIWI Кошелек, бонусными картами или другим удобным Вам способом.
