ons ry,” sê hy, “anders kom ons laat. Ons kan anderdag . . .”
Toe sy weer langs hom in die motor sit, is sy skielik hoendervleis.
“Koud? Kom skuif nader aan my.” Hy slaan een arm om haar skouers, trek haar teen hom aan.
Op die dorp gaan hulle eers by ’n kafee aan, waar hulle tee drink en sy haar mooimaak. Op die nippertjie besluit sy om haar vlegsel los te maak. ’n Fout, want toe is dit ruig, en daar is te min tyd vir ’n ander plan voordat hulle skoolsaal toe ry.
Dis ’n tipiese plattelandse byeenkoms, byna soos ’n tiekie-aand of kerkbasaar, waar Chris almal ken, en hulle hom.
“Helena Burger,” stel hy haar aan sy vriende voor, en sê dan spoggerig: “Eiegoed!”
Dan weer is sy Volleminkie. Toe een van daardie onskuldige meisies grootoog in hul pad kom staan, moet Helena “tog na die kleur kyk, waarin die branders speel”. Om die dood kan Helena die ooreenkoms nie raaksien nie. Dalk was hierdie een ’n ou kys wat hom afgesê het en teenoor wie hy nou afwys.
Die meisie vind Volleminkie ’n prettige naam, iets wat deur die loop van die aand meermale spottend genoem word. “Waarmee sal jy nog vorendag kom, Christiaan?”
Helena verveel haar op die ou end. Sy het begin dans toe sy tien, twaalf jaar oud was, en vind volkspele sieldodend. Sy sal Chris eerder wil leer om behoorlik te wals as om al in die rondte te stap en te hop. Maar veral is daar die meisie met die oë, met wie sy definitief nie wil kompeteer nie.
Vir seker sal sy hom voor stok kry. Hy moet nou mooi onthou dat sy nie ’n openbare aardigheid is nie. Hillie Burre laat nie met haar smous nie. Sy is nie sommer iets wat hier aangesleep is nie.
Stokstyf en penorent sit sy langs hom op pad terug huis toe. As hy dan móét weet: haar pa . . . is ’n man van statuur. Dis wat meneer Frost hom noem. Iemand om mee rekening te hou.
Betyds sluk sy die woorde terug om haar nie te vergryp nie, haar gewete nie te verkrag nie. Want eintlik is sy hoog die duiwel in vir haar pa, loop en maak sy al ’n week lank rusie, vandat haar ma geskryf het van “die muishond wat weer in die hoenderhok was”.
Chris, wat niksvermoedend reguit waenhuis toe ry, die motor intrek en afskakel, maar nie aanstaltes maak om uit te klim nie, kry ’n onverdiende afjak toe hy haar na hom toe trek.
“Wat is dit nou?”
Sy wens sy kan hom ’n eenvoudige antwoord gee, maar huismoles is iets wat Chris nie sal verstaan nie. Dis iets waarvan hy waarskynlik nog nooit gehoor het nie, waaroor hy sal lag omdat dit so onbenullig klink.
Die afgelope ligmaan het saamgeval met die Van Riebeeckfees in die Kaap, wat byna ongemerk op Grenspan verbygegaan het asof die Vrystaat nie deel is van die volksplanting nie. Maar waaroor daar volledig in Die Burger berig is, en foto’s geplaas is van die skaalmodel van die Drommedaris wat in Tafelbaai kom vasmeer het. En van die spoggerige sierwa in die optog in die arena wat die jeug van Suid-Afrika uitbeeld. Waaraan Boetie ook deelgeneem het, as verteenwoordiger van Vollemink se skool.
Omdat Cora alleen by die huis was (Jas was af Bobaai toe waar die skuit op die slip moes kom), het sy haar van ant Tiek laat ompraat om hulle uit te vat Kaap toe. Sy veral met die hoop dat sy Boetie sal sien.
Om hom tussen daardie menigte uit te ken, was onmoontlik, en nie wat ant Tiek in gedagte gehad het nie. Haar bene sou dit nie hou nie. Vir haar is dit ’n outing. Hulle gaan boek in by ’n hotel regoor die stasie, waar hulle die middag lekker uitrus en die aand eet en slaap. Word later heel bedrewe met die hyser bestuur en roltrap ry. Daar word van winkel tot winkel gestap, hoede en skoene aangepas en knope gesoek. Grotes om by ant Tiek se ou krop te pas, om ’n plooi of knoeisel aan ’n rok weg te steek.
Stokflou haal hulle die aand die trein terug, en neem van die stasie af die bus Baai toe.
Wat Cora nie geweet het nie, was dat die Boetie-Jas einste Maandagaand weer in die Baai was toe iets in die enjin ontplof het. En daar sit Jas toe twee dae lank by die huis, sonder ’n krummel gaar kos, en moet hy boonop hoor waar die twee vroue oorgeslaap het.
“ ’n Hoerhuis! Weet julle twee ou fools nie van beter nie?”
Cora sê toe maar niks, want sy het reeds geld uit die geldlaaitjie gevat. ’n Mooi lappie materiaal gekry waarvan sy wil hê dat Berta vir Helena ’n baadjietjie vir die winter moet maak. Swart-en-wit geblokte tweed. Sy sluit ’n saampeltjie in.
Dis sulke slae dat Helena vir Jas Burger sê wat sy van hom dink, as hy haar ma g’n plesier gun nie, verwag dat sy moet sit en huis oppas. Ongelukkig is Chris nou in die spervuur sonder dat hy dit weet.
“Het jy nie die aand geniet nie?” dring hy aan.
Sy hou haar met moeite in. “Dit het niks met die aand of enigiets te doen nie. Dis sommer . . . ek wat vol duiwels is! Los my net uit.”
Asof hy daar alles van weet, kyk hy haar skuins aan. “Vrouegeite, ja. Oudokter op Ladybrand het my eendag naaldgesteek. Ek dink vandag nog Pa het my spesiaal daar afgelaai om . . .”
Sy het ’n goeie idee, maar wil nogtans uit sy mond hoor. “Om te wat?”
“Sommer. Ek sal jou anderdag vertel,” skram hy skielik weg.
En asof sy ’n weerbarstige dier is, begin hy aai en paai, streel haar hare, vleg hulle terug in die oorspronklike vlegsel, vryf oor haar skouers. Praat in haar oor totdat sy heeltemal slap word en haar arms om sy nek sit. Hy hou haar so styf vas dat sy vrees haar rok se moue skeur uit.
Hy sê mooi goed in haar ore en sy belowe mooi goed terug. Hy soek met sy mond die sagtheid van haar hals, en knoop die nekdoekie los, streel met sy vingers. Sy voel die hartklop van begeerte tussen hulle, hoe die seun in hom man word. En beweeg weg van hom.
“Nee, wag,” keer sy en skakel die radio aan sodat die laataandmusiek oor hulle vloei.
Hy maak keel skoon. “Helena . . .” fluister hy.
“Chris,” antwoord sy.
Hulle gaan draai op die begin van die wêreld om.
Ounag moet hulle by sy ouers se slaapkamerdeur ingaan wat op die stoep oopmaak. Op hul tone sluip hulle binnetoe.
Stoffel Retief wag Helena by die ontbyttafel in. Fransiena is in die kombuis. Die poetoepap het platgeval, maar die melk is warm.
“Môre, oom. Hoe gaan dit met die tannie?” vra sy liefderik.
“Goed. Sy sal seker later opstaan.”
“Kan ek vir oom gaan tee haal?”
“Dankie, ons het gedrink.”
Die sagte oom Stoffel het iets op die hart. “Helena, hoe laat het julle vannag ingekom?”
“Dit was laterig, oom. Seker so halfdrie.”
“Nader aan vieruur.” Daar sal ’n wekker voor die bed wees.
Sy sluk swaar aan ’n lepel pap. Sy het nie verwag om skotvry te kom nie.
“Waar was julle al die tyd?”
“Ons
