lank so stil dat net die geluid van die vlamme in die hout hoorbaar is en die reën wat weer sag teen die ruit oorkant hulle begin tik het.
“Ek het jou lief …” sê hy eindelik, “en ek weet nou dat ek jou altyd sal liefhê. Wat ook al gebeur. Maar ek weet nie of ek jou weer sal kan vertrou nie … Ek weet dit nie.”
“Dit kan ek verstaan.”
Hy praat verder asof hy haar nie gehoor het nie. “Wat dit vir my baie moeilik maak, is dat jy aanvanklik ontken het dat daar iets gebeur het. Laat my wonder of jy my ooit sou vertel het as ek julle nie saam gesien het nie …”
“Ek is jammer, Marc … ek het net nie die moed gehad om jou te sê nie.”
’n Tyd lank is daar weer net die gekraak van die brandende hout in die vuur, voor hy vra: “Wat sal dit aan ons verhouding doen as ons mekaar nie vertrou nie?”
“Of as jy my nie kan vergewe nie. En ek myself nie kan vergewe nie?”
Hy laat sak sy kop tussen sy hande. “Dis nie dat ek jou nie kan vergewe nie, dis net … dat ek nie weet of ek ooit sal kan vergeet nie. ’n Ander man by jou … so.”
Sy slaan haar arms styf om haar knieë en leun haar gesig daarteen.
“Selfs net die prentjie van julle twee daar in die kafeteria … Dis asof dit vir altyd in my geheue ingebrand sal bly.”
Ver weg huil ’n hond en Shmu’el sit dadelik met gespitste ore regop. Marc trek hom ingedagte weer teen hom aan en vryf sy oortjies tot hy rustig gaan lê.
Later sê sy beswaarlik hoorbaar: “Jy het nie my vraag beantwoord nie.”
“Ek sal nie weggaan nie, Rivkah. Nie van jou af nie en nie van die seuns af nie. Nooit. Ek kan nie sonder julle nie.”
“Selfs al kan jy my nie vertrou nie?” vra sy baie sag.
Hy sug. “Hoe sal ek weet wat HaShem aan my hart kan verander.”
“Marc …”
“Hm?”
“Al sal jy dit miskien nie glo nie, wil ek dit nogtans vir jou sê.”
“Wat is dit?”
“Ek het nooit opgehou om jou lief te hê nie.”
Toe huil hy vir die eerste keer. Hy slaan sy hand oor sy gesig en sy skouers ruk van die geweld daarvan.
Eers huiwer sy, maar toe staan sy op en kom na hom toe. Sy gaan op die mat by sy voete sit en leun haar kop teen sy knieë. Haar donker hare val oor sy skoot, oor Shmu’el en sy trane loop tussen sy geklemde vingers deur en drup daarop. Die hondjie lek sy hand en tjank vraend. Mettertyd bedaar die worstelende gesnik en neem Marc sy hand voor sy gesig weg. Hy begin half werktuiglik haar kop teen sy knieë saggies masseer soos hy altyd gedoen het as sy ontsteld was.
Baie lank sit hulle so. Tot hy uiteindelik sê: “Ek dink aan wat Hosea vir die volk gesê het … miskien is dit omdat HaShem dit vanaand vir ons wil sê.”
“Wat is dit?” vra sy sonder om haar kop op te lig.
“Hy het verskeur en sal ons genees, Hy het geslaan en sal ons verbind.”
“Baruch Atah,” prewel sy.
Daar is nog net gloeiende kole van die vuur oor. En die vertrek het kouer geword, maar hulle kom dit nie agter nie.
“Ons moet gaan slaap, dis verskriklik laat.”
“Kom jy by my slaap?” Hy hoor haar beswaarlik.
“Ja,” sê hy eenvoudig.
Lank na sy teen hom aangekruip aan die slaap geraak het, lê hy wakker en worstel met die gesig van Aviel gebukkend oor sy vrou. Met elke gram krag wat in hom oorgebly het, waak hy daarteen om die toneel verder te laat ontwikkel. Hy luister na haar sagte asemhaling teen sy skouer en hy wonder of hy ooit met haar sal kan liefde maak sonder dat dié beeld tussen hulle kom.
Laat die kinders dit nooit weet nie, bid hy. Nooit, nooit nie. Laat niks wat ons doen of sê hulle dit laat voel nie.
Op ’n oggend teen die einde van Februarie, een van die oggende wat Rivkah nie werk nie en die seuntjies ’n paar uur in die speelskool is, daag Chaim onverwags by die huis op.
“Abba!” roep sy bly uit, “jy was lank nie hier nie.”
Hy haal sy hoed af en soen haar. “Net vorige Shabbat, lief.”
Terwyl sy sy geliefkoosde groen tee maak, sit hy by die toonbank wat die woonkamer van die oopplan-kombuis skei en hulle gesels oor die handel en wandel in die Ou Stad waarvoor hy altyd groot belangstelling het. Ook al bly hy self in Gilo. Maar Rivkah is bewus daarvan dat hy haar fyn dophou. Dit maak haar senuagtig en sy wonder of Marc met hom gepraat het.
Toe hulle met hul teeglase oorkant mekaar by die toonbank sit, neem dit ook nie lank nie voor hy sê: “Verbeel ek my of is jy stiller as gewoonlik van jy uit Haïti terug is? Dis net of ek jou nie meer hoor lag nie.”
Hy kyk haar so reguit aan dat sy sukkel om ’n leuen te vertel. “Miskien is dit jou verbeelding, Abba.”
“En miskien is dit nié, bat Y’hudah …”
“Miskien nie,” gee sy toe.
“Miskien wil jy my vertel.”
Sy bly stil.
“Jy hoef nie as jy nie wil nie.”
Sy sit haar naels ’n rukkie intensief en bekyk. “Ek wil,” sê sy toe sag.
“Ek luister.”
Nog huiwer sy.
En hy wag tot sy sê. “’n Verskriklike ding het met my gebeur in Haïti.”
Hy sê niks, maar hy vou sy hand oor hare wat op die toonbank rus, as hy die trilling daarin voel, verstewig sy greep.
Sy haal diep asem. “Abba, ek was ontrou aan Marc. Ek het in Haïti by ’n ander man geslaap.”
Hy is duidelik geweldig geskok en dit neem ’n paar oomblikke voor hy weer sy ewewig herwin het. “Wil jy my vertel hoe dit gebeur het?”
Sy knik en vertel hom met rukke en stote en baie trane. Ook van Marc se reaksie. Al die tyd luister hy stil.
Toe sy klaar is, kom hy om die toonbank en neem haar in sy arms en hou haar lank vas.
“Watter uitwerking het dit op die seuntjies?” vra hy.
Sy is kalmer nou en hulle gaan in die woonkamer sit. “Ek glo nie hulle het iets agtergekom nie …”
“Dis baie onwaarskynlik. Ek merk Yehoshua is rusteloser as gewoonlik en Natan huil maklik. Hulle is albei erg klouerig, asof hulle
