en tegniek, wat tot eenvormigheid neig. Die verwagting was dat vooruitgang die mensdom al hoe eenvormiger sou maak. Volkseie tradisie is beskou as sleg, omdat dit die vorming van uniformiteit sou teenwerk. Almal wat nog nie soos die rykste lande van die Weste was nie, is as agterlik beskou, en moes volg.
Vandaar die Nazi-gedagte dat die Duitse volk die leidende ras behoort te wees en die wêreld moet oorheers. Vandaar ook die Kommunisme se destydse doelwit om die hele wêreld in te palm.
Albei hierdie magte het enige teenstand met geweld onderdruk, en gedwonge uniformiteit probeer oplê.
Noudat ons agtergekom het dat vooruitgang volgens hierdie model nie alle probleme oplos nie, beweeg ons in ’n ander wêreld in. Ons besef dat elke groep opgehoopte rykdomme in hul tradisie het wat nooit oorbodig word nie.
Die koue rede verstaan nie die waarde van moedertaal, volksmusiek, eie godsdienstige styl en dergelike dinge nie, maar intuïtief weet ons dat ons dit nodig het.
Verskillende tradisies en agtergronde is nie agterlikheid nie, maar rykdom. Veelheid is nie ’n bedreiging nie, maar ’n verryking. Elke groep kan gerus op hul eie aard en kultuur trots wees, en dit vrolik voortsit, want so verryk ons mekaar en ons wêreld. In ons reënboognasie is ons bevoorreg om hierdie moontlikhede duideliker te beleef as baie in ander lande.
Hierdie kragte kan ons help in ons stryd om ons lewe te vereenvoudig. As ’n mens ander toelaat om vir jou te sê hoe jy moet lyk en leef, word jy van jou wortels losgemaak, en kan jy verslaaf raak aan die moderne wêreld. Yuppies met hul netjiese pakke en haarstyle lyk almal dieselfde al kom hulle uit ’n Afrikaanse, Engelse of ander agtergrond.
Maar as ’n mens jou eie aard waardeer en uitleef, staan jy sterker teen dié verslawende kragte. Dit hang daarmee saam dat eenvoud in ’n mens se persoonlikheid onder meer beteken dat jy jou vrylik kan uitleef.
Daarby kom ons weer in hoofstuk 7, want dit is een van die stamme van eenvoud.
Finale gevolgtrekking: in die huidige “sagter” klimaat is eenvoud nie outyds nie, maar modern verby!
Kristalle
• Moenie in die harde gees van moderniteit bly vashaak nie.
• Beweeg saam met jou tyd in soverre dit goed is. Laat toe dat die postmoderne lewensgevoel jou aptyt wek vir eenvoud.
• Moenie toelaat dat jou rasionele linkerbrein jou kreatiewe regterbrein inhok nie.
• Stel belang in jou kulturele en geestelike wortels, en laat hulle jou help om jouself vryer uit te leef.
Hoofstuk 4
4
God wys die ander pad: Jesus
Dit is duidelik dat ons ’n ander pad moet kry as dié van die rotteresies. God wys dit vir ons, veral deur sy groot “aanskouingsles”: Jesus Christus.
God het dinge geweldig vereenvoudig. Terwyl mense nimmereindigend kan praat oor lewenstyl, het Hy net een Man gestuur, en gesê: Kyk hier, hier is die lewe! Daar kan oneindig geredeneer word oor die pad na God, maar God Self het sy vinger op een Man gedruk, en gesê: Hier is die pad.
Ons maak dinge ingewikkeld. God maak hulle maklik. Hy kies eenvoud.
Jesus was ’n mens. As daar oor sy lewe gepraat word, word daar oor menslike lewe gepraat. Wat Hy geleer het, is die enigste lewenstyl wat regtig vir mense werk.
Ons bely ook dat Jesus God is. Dit beteken onder meer: in Hom sien ons ’n ware mens. Ek verduidelik. Ons mense is na God se beeld geskep, dit wil sê ons is geskep om so te leef dat daar ’n weerkaat-sing van God in ons lewe gesien kan word. Vanweë die sonde is dié weerkaatsing gewoonlik dof. Jesus het gekom om te wys hoe God weerkaats kan word, en om dit vir ons moontlik te maak. Hy is die ware beeld van God. As ons Hom sien, sien ons God. In sy lewe sien ons hoe ons bedoel is om te leef.1 Kom ons vorm dus vir ons ’n beeld van die leefwyse van Jesus.
Vreugde!
In die vier Evangelies kry ons ’n beeld van die lewe van die vromes van Jesus se tyd. Wat ons telkens sien, is dat hul godsdiens met ’n diep vreugdeloosheid gepaardgegaan het. Die vrome skrifgeleerdes brom dat Jesus saam met tollenaars en sondaars eet, en skel Hom uit vir ’n “vraat en ’n wynsuiper” (Matt 11:19; Mark 2:16). Hulle maak beswaar as Hy vir die verlamde man sondevergifnis aanbied (Mark 2:5–7). Die Fariseër dank God, maar waarvoor? Dat hy soveel beter is as ander mense! (Luk 18:9–12).
As beeld vir al dié vreugdelose vromes gebruik Jesus die gelykenis van die ouboet van die verlore seun. Hy kla by sy pa: “Nog nooit het ek ’n opdrag van Pa verontagsaam nie, en vir my het Pa nog nooit eers ’n bokkie gegee sodat ek saam met my vriende kan feesvier nie. Maar nou dat hierdie seun van Pa, wat Pa se goed met prostitute deurgebring het, terugkom, het Pa vir hom die vetgemaakte kalf geslag” (Luk 15:29–30). Hy vier nooit fees nie en van blydskap oor sy verlore broer se terugkeer is daar by hom nie sprake nie. Jesus beeld die vreugdeloses ook uit met die beeld van die arbeiders wat jaloers was omdat ander werkers dieselfde loon as húlle gekry het vir minder werksure (Matt 20:11–12).
In skerp kontras met dié suur lewensuitkyk kom Jesus met die boodskap dat die genade alleen in vreugde ontvang kan word. Daarom het Jesus God geloof en geprys dat Hy God se genade kon bekend maak (Matt 11:25–26). Daarom vertel Jesus ook in die verhaal van die verlore seun dat net een ding van hom verwag is: hy moes hom by sy terugkeer werklik verheug oor sy pa se goedheid.
Jesus het ook nog baie ander beelde gebruik om die vreugde van die Christelike lewe te beklemtoon.
Hy vertel van mense wat sommer sonder rede na ’n bruilofsfees genooi word (Matt 22:9, 25:10).
Hy vergelyk die koninkryk van God met ’n feesmaaltyd (Luk 14:15–16).
Hy sê dit is soos ’n vrou wat haar vriendinne bymekaarroep en sê: “Wees saam met my bly ...” (Luk 15:9).
Hy sê om die koninkryk te vind is soos iemand wat onverwags ’n skat ontdek en so vol vreugde daaroor is dat hy al sy besittings verkoop om dit syne te maak (Matt 13:44).
Hy vergelyk dit met ’n veroordeelde wie se skuld van miljoene rande onverwags en onverdiend vrygeskeld word sodat hy vrykom (Matt 18:27).
Die boodskap is duidelik: die heil word nie met swaar inspanning nagejaag nie, maar is soos saad wat vanself ontkiem terwyl ’n mens slaap (Mark 4:26–29). In dié verhaal noem Jesus nie dat ons verbete moet skoffel of natlei nie; Hy beklemtoon net die goedheid van God.
Die vreugde van Jesus en sy volgelinge word begrond in die vreugde van God. God verbly Hom wanneer ’n mens by Hom tuiskom (Luk 15:5, 9, 23). God se kinders kan saam met Hom bly wees. Die hart van Jesus se boodskap is die rede vir ons vreugde. Om dit goed te verstaan, kan ’n mens dit kontrasteer met die boodskap van sy voorganger, Johannes die Doper.
Absolute eenvoud
Waar Johannes verkondig het dat God mense sal vergewe as hulle hul bekeer (Mark 1:4) – dus éérs bekering, dan vergifnis – het Jesus die orde omgekeer. Hy het kom verkondig dat God klaar besluit het om die mense te vergewe. Die groot besluit is klaar geneem, en die mense kan dit net glo. Jy verbly jou in dié geloof, bely jou sonde en draai weg daarvan. Eers die vreugde van die geloof, en dan volg die res.
God ís dus soos daardie
