die rede waarom ons nie baie besittings opgaar nie. As ’n mens God nié vertrou nie, en jou bekommer oor kos en klere, veral môre se kos en klere (v. 34), móét jy natuurlik besittings opgaar om te verseker dat jy elke môre genoeg kos en klere sal hê. Maar as jy regtig vertrou dat Gód vir jou sorg, verander alles. Dan lê jou hart nie by jou besittings nie (v. 21). Dan vertrou jy nie meer daarop nie, raak jy nie meer daaraan verknog en verslaaf nie en pynig jy jouself nie langer met bekommernis daaroor nie. Jy maak nie meer van besittings ’n probleem nie; hulle word vir jou “die kleinste ding” (Luk 16:10). Daarom maak jy dit nie meer vir jouself tot ’n moet om óf gebrek te ly óf oorvloed te hê nie.
Daarom sien ons in Matteus 10 dat die dissipels uitgaan om die groot boodskap te verkondig sonder om geld saam te neem. Hulle was vol vertroue dat die mense wat die vreugdeboodskap verniet van hulle ontvang het, hulle verder sou help (Matt 10:9). Jesus se boodskap oor besittings was dus dat ons lig moet reis. Ons hoef nie op ons pad deur die lewe ’n swaar pak materiële besorgdheid saam te sleep asof God nie ons Vader is nie.
Op dié manier word ons aktiwiteit vereenvoudig. ’n Storie wat in Lukas 10 vertel word, illustreer dié punt: “Op hulle reis het Jesus in ’n dorp gekom waar ’n vrou, Marta, Hom as gas ontvang het. Sy het ’n suster gehad, Maria, wat aan die voete van die Here gaan sit en na sy woorde geluister het. Maar Marta was baie bedrywig om alles klaar te maak. Sy kom toe daar staan en sê: ‘Here, hinder dit U nie dat my suster my alleen laat bedien nie? Sê sy moet my kom help!’ Maar die Here antwoord haar: ‘Marta, Marta, jy is besorg en bekommerd oor baie dinge, maar net een ding is nodig. Maria het die beste deel gekies, en dit sal nie van haar weggeneem word nie’” (Luk 10:38–42 – my kursivering).
Daar ís “baie dinge” in die lewe, en ons kan nie daarvan wegkom dat ons aan baie van hulle aandag moet gee nie. Maar daar is óók “een ding” wat werklik nodig is. En ’n mens kan jou so deur die baie laat beheer dat dit die een verdring; óf jy kan die een so sentraal stel dat dit die baie beheer.
Wat is dié “een ding” waarvan Jesus praat? Dit is om aan God se voete te sit; om jou op Hom te rig en deur Hom te laat rig. Dan ontvang jy dinge wat nie van jou weggeneem kan word soos met wêreldse dinge kan gebeur nie. Hiervan is Jesus Self vir ons die voorbeeld. Die woestyn waar Hy sy loopbaan begin het, was ’n plek van stroping waar Hy Hom net op God gerig het. Later, toe Hy bekend was en groot menigtes om Hom saamgedrom het, “het Hy Hom altyd weer in eensame plekke afgesonder om daar te bid” (Luk 5:16). Dit was sy gewoonte. Wanneer dinge te dol raak, het Hy gefokus op wat God se wil is. Hy het die luike na Bo oopgestoot. So kon Hy onder die beheer van die groot vrede bly leef en werk.
Bevrydende besorgdheid
Hierbo het ons geraak aan wat Jesus oor besorgdheid te sê het, maar in die tweede helfte van Matteus 6 word meer oor die saak gesê. God bevry ons nie net van materiële besorgdheid nie; Hy gee ons ook ’n nuwe, bevrydende besorgdheid.
Jesus sê eintlik: Julle is so besorg oor jul eie kos en klere, maar julle het die saak verkeerd om, want dit is God wat oor júlle besorg is. Daarom hoef julle julle nie meer oor jul eie kos en klere te bekommer nie, en kan julle begin om julle oor ander se kos en klere te bekommer. Matteus 6:33 sê dat ons kan begin om ons vir die wil van God te beywer. En wat is volgens Jesus se bergrede (waarvan Matteus 6 deel vorm) die wil van God? God se wil is dat ons op ander se sorge gerig sal wees.
Matteus 7:12 som die hele bergrede só op: “Alles wat julle wil hê dat die mense aan julle moet doen, moet julle ook aan hulle doen.” As ’n mens ander se sorge joune maak, beweeg jy in God se sorg in, en word jy van jou eie sorge bevry. Die pad uit bekommernis is die pad via vertroue op God na omgee vir ander. Jy draai weg van jouself na die ander toe.
Die selfgerigte lewe is ingewikkeld. ’n Mens se behoeftes is so baie, so ambivalent, so deurmekaar, dat hulle jou lewe kompliseer as jy hulle te veel mag oor jou lewe toelaat. Daarenteen is die op-die-ander-gerigte lewe eenvoudig.
1 Korintiërs 13 het dit nog altyd gesê:
“Die liefde is geduldig,
die liefde is vriendelik;
dit is nie afgunstig nie,
is nie grootpraterig nie,
is nie verwaand nie.
Dit handel nie onwelvoeglik nie,
soek nie sy eie belang nie,
is nie liggeraak nie,
hou nie boek van die kwaad nie.”
– 1 Kor 13:4–5
Liefde lei tot nederigheid, en so kom ’n mens weg van al die onnodige gestoei om jou posisie te handhaaf. Die dissipels het byvoorbeeld begin koppe stamp omdat twee van hulle die hoogste pos in Christus se koninkryk wou hê (Matt 20:20–28). Maar Jesus verduidelik dat sy dissipels se lewe heeltemal anders gerig moet wees.
By die nasies werk dit so dat die sterk manne oor die ander baasspeel, maar onder Jesus se volgelinge word die orde omgekeer: “Elkeen wat in julle kring groot wil word, moet julle dienaar wees” (Matt 20:26).
Die algemeen menslike neiging is om gedien te wil word, maar Jesus-mense strewe daarna om self te dien, en al meer daartoe bereid te wees. In hierdie sin kan ons sê dat Jesus-mense nie boontoe strewe nie, maar ondertoe. In hul verhouding met ander wil hulle nie hulle voete op die ander se koppe kry nie, maar hul hande op ander se voete. Om dit te was. Soos Jesus gedoen het (Joh 13:14).
Die Jode het hulle baie besig gehou met die vraag wat God se wil alles behels. Oor die algemeen het hulle dit egter nie reggekry om te fokus op wat vir God belangrik is nie. Hulle het dinge ingewikkeld gemaak. Daar was net tien gebooie, maar hulle het ’n verdere “heining” van 613 gebooie rondom die bestaande tien gespan om seker te maak dat jy nie naby aan die oortreding van enigeen van “die groot tien” kom nie.
Jesus het Hom nie aan al hierdie ekstra gebooie gehou nie (bv. Mark 2:24). Vir die Jode het Hy gewaarsku dat hulle so in detail verstrik geraak het dat hulle die belangrikste oor die hoof gesien het. Daarom noem Hy die Fariseërs “huigelaars” en sê: “Julle gee tiendes van kruisement, anys en koljander, maar wat volgens die wet van God die swaarste weeg, laat julle na: geregtigheid, barmhartigheid en betroubaarheid” (Matt 23:23). Hiermee verwys Hy na die Ou-Testamentiese wet wat net vereis het dat ’n mens van jou graan en vrugte ’n tiende vir God moes gee (Lev 27:30), maar die Jode het verder gegaan en selfs ’n tiende van hul kruie gegee! Die oorywerigheid het hulle so besig gehou dat hulle nie by die eintlike saak kon uitkom nie: om reg te doen teenoor ander (geregtigheid); om ’n gevoel vir hulle te hê (barmhartigheid), en getrou te wees in hul optrede (betroubaarheid). Saam beteken hierdie drie dinge dat ’n mens nie vir jouself moet leef nie, maar vir ander.
Matteus 15 illustreer die saak pragtig.
Die Fariseërs het Jesus verwyt dat sy dissipels die gebooie oortree deur nie hul hande voor en na ete af te spoel nie. Hierdie afspoeling was nodig om rein te bly voor God, en daar was fyn voorskrifte oor hoe om dit te doen. Hande moes twee maal begiet word, elke keer met minstens 130 ml skoon water. Die hande moes boontoe wys tydens die begieting, anders kon die water wat onrein geword het deur aanraking met die voorarm, terugvloei en die hande weer onrein maak.4
Jesus verwerp die Fariseërs se beswaar, en verduidelik vir sy dissipels dat ’n mens nie onrein word deur wat by jou mond ingaan nie (Matt 15:11–20), maar deur wat by jou mond uitgaan. Hoe so? Jou hart bepaal wat by jou mond uitkom – wat jy sê – en die hart is ook die bron van die onreinheid van die mens.
Hiermee
