was omtrent twintig jaar oud en ’n hakkelende bleeksiel. Op foto’s uit dié goue era lyk hy soos jou tipiese Amerikaanse reeksmoordenaar: bleek met akneeletsels en sielvolle oë agter swart horingraambril, swak mond.
Hy was ons kinderoppasser.
Volgens vrouetydskrifte bereik vroue hul seksuele piek tussen die ouerdom van veertig en vyftig.
Ek het op vier gepiek. So hongerig oop sou ek nooit ooit weer klop nie, daarvoor sou die kerk, die staat en die skool sorg.
Ek sit in die bad toe my vervreemde man, wat in die sitkamer TV kyk terwyl hy wag om die kinders vir die dag uit te neem, my deur die deur inlig dat Lady Diana in ’n motorongeluk dood is.
Dit was ’n Sondag.
Toe Marike de Klerk in 2001 vermoor is, woon ek in Johannesburg saam met ’n verkeerdeveer-skrywer met struggle-credentials.
Sy is negentien jaar ouer as ek.
Hoofstuk 3
Daar staan Marike langs die pad met haar tassie, soos Brel se Bedremmelde Frieda.
Die verkeerslig word groen, maar ek trek af en hou met skreeuende remme langs haar stil, sonder om my flikker aan te sit, tot groot ontsteltenis van ’n ry taxi’s agter my.
“Mevrou de Klerk, kan ek u ’n geleentheid gee?”
“Dit sal danig gaaf wees, Maud.”
“Ken u my?”
“Ek lees jou soms op die internet, my skat. LitNet en Die Burger is oral beskikbaar.”
“Aan … die Anderkant ook?”
“O ja. Dit vat net ’n bietjie langer om af te laai.”
“Mevrou …”
“Noem my Marike, mens. Ek’s nie seker hoe oud ek nou is nie en wie weet of ek nog ’n mevrou is.”
“Waarheen gaan ons?”
“Besluit jý, my skat. Ek is hartlik sat georganiseer. Ek is hier om te leer ontspan, soos oom Diederik moes leer huil.”
“Van Melle. En oom Karel wat sy geweer saamgeneem het.”
“Alhoewel daar nie hekke is nie. Maar dis ontstellend hoeveel hunkering daar steeds bestaan. Jy sal eendag weet: dis nie so eenvoudig om ’n lyf af te skud nie.”
Sy sit haar voetjies, in skitterwit seilskoene, op die paneelbord van die nuwe motor wat my eksman vir my gekoop het.
Sy stryk haar hare plat en frons teen die agtermiddagson.
Sy steek ’n sigaret aan. Ek loer nuuskierig na die pakkie. Dis Sobranie Cocktail, die giftige gekleurde sigaretjies wat dramastudente in my jeug gerook het. Sy teug diep, dog elegant. Sy hoef haar seker nie meer oor haar longe te bekommer nie?
F.W. het opgehou rook, dit weet ek uit Martie Retief-Meiring se boek oor die nuwe mevrou De Klerk, Elita.
Hoofstuk 4
Dit was ons geheim.
Ek sou nooit droom om iemand daarvan te vertel nie.
Ek wou dit hê en ek wou nie hê dit moes ophou nie.
Toe ek skool toe is, was hy lankal vort, my geliefde, die loseerder in die buitekamer.
In graad een is daar vir ’n ruk ’n halfgestremde kind wat haar wenkbroue met ’n skeermes afskeer, nog voor die punkbeweging. Die kinders vermy haar omdat sy spoeg as sy praat en skuimbolle opwerk as sy opgewonde raak.
Ek luister in gefassineerde afgryse na haar gebrabbel. Ek verstaan waarvan sy praat.
Sy lispel en bry en spoeg onsamehangende stories uit van ’n poliesman wat op die mat lê in sy onderbroek (ek kan my die toneel maklik voorstel, die onderboek is ’n Y-front, wit, vol klein ronde gaatjies).
“Dan haaal hy thy DING yt … ath daar thulke WIT goed by thy DING ytkom, moet jy weet hy’th LUTHHHH …”
Haar oë dop om en die skuimbolle waai. Sy is kort voor lank weg na ’n spesiale skool.
Ek is eensaam nadat sy weg is. Nou is ek die enigste vrot appel in die koor van kindergesiggies soos die sterre se liggies die hemel se pêrels vir Jesus se kroon, so glo ek. Ek kyk deur dooie oë na die spelende kinders en dink: as julle maar weet hoe vrot ek is, stink, siek, sondig. As ek honde sien paar, wil ek opgooi. Ek is onherroeplik vervuil. Ek sou nooit ’n man kry nie, dit was duidelik.
Ek kry dwanggedagtes; ’n honende stem in my binneoor herhaal honderd maal: “Liewe Jesus het ’n piepie, Liewe Jesus se piepie.” Om die sataniese stemmetjie te verdring, begin ek freneties lees, elke wakende oomblik, alles wat voorkom.
Ek is opgefok. Ek kom honderd maal tot bekering. My puberteit stel ek uit tot verdere kennisgewing. Ek is ’n vroom en heilige kind, ’n senuwrak. Die landskap in my kop kweek ek ordelik en in Engels aan.
Toe ek die eerste keer Blake lees:
O Rose, thou art sick!
The invisible worm
That flies in the night,
In the howling storm,
Has found out thy bed
Of crimson joy:
And his dark secret love
Does thy life destroy.
… staan alles in my regop en skree YETH!
Hoofstuk 5
In die motor is Marike stil en afgetrokke. Sy raak met tye deurskynend. Ek is nie gereed om haar te laat gaan nie, want ek brand met ’n duisend vrae.
Ek probeer my beteuel, maar toe ons Kaapstad binnery, blaker ek tog uit: “Hoekom het jy mý gekies om aan te verskyn?”
“Hartjie, ek wil jou nie ontnugter of onbelangrik laat voel nie, maar baie dinge is bloot toevallig. Jy was daar. Ek het maar gestaan en wonder waar om te begin, toe jy verbyry en my raaksien. In my lewe het dinge meestal volgens plan en protokol verloop, maar alles is meer lukraak nou. Dié slag, lyk dit my, sal ek moet leer improviseer.”
Ons sit in my sitkamer. My kat, Rufus, het ons besoeker een kyk gegee en kromrug die hasepad gekies.
Ek probeer kiertsregop sit soos Marike, eerder as om soos gebruiklik op my stuitjie te lê.
Sy pluis aan my verrinneweerde stoelkussing. Sy skyn sonder plan te wees:
“Dis nie asof ’n mens instruksies of ’n reisplan ontvang nie. Ek is nie eens seker of ek gestúúr is nie. Ek vermoed dis my eie hunkering, die spesmaas van ongedane sake, wat my gelanseer het. Ek beplan om maar hier rond te hang tot dinge duideliker word. Die
