maar nie moedeloos raak en sommer ’n vrou vat net om ’n vrou te hê nie. Maar hy is gelukkig blykbaar nie haastig nie.
Vir haar gedagtes om van Barry na Johan te dwaal … nou ja, dit is doodnatuurlik. Maar sy kan nie haar gedagtes toelaat om by Johan stil te staan nie. Daar is te veel teenstrydige emosies. Daarvoor sal sy moet wag tot ’n meer geleë tyd, wanneer sy alleen en ongehinderd weer die hele gesprek kan oordink, die kaf van die koring kan skei.
Toe sy in die eetkamer kom, staan Johan, klaar aangetrek, voor ’n outydse portret wat teen die muur hang.
“Ek het nou net juffrou Annie Celliers hier ontdek.”
“Ja.”
“Wat bedoel jy met ‘ja’? Dis mos nie regtig jy nie.”
“Dis ook Annie Celliers, Barry se mammie.”
“Waarlik! Annie, jy lyk sprekend op haar.”
“Ja, almal sê so.”
“Staan ’n bietjie teen die muur hier by die portret. Ek wil nog kyk.”
Annie leun teen die muur en kyk kalm en rustig na hom terwyl sy oë van haar na die portret gaan. Dieselfde tintelende bruin oe, dieselfde fynbesnede gesiggie, die mond soet en ferm, op ’n haar eenders. Die hare van die Annie in die portret was anders gekam en sy het ’n pragtige rok vol valletjies en tierlantyntjies aangehad, anders kon sy die meisie gewees het wat hier voor hom teen die muur leun.
“Is dit nie wonderlik nie?” vra hy vir Barry wat toe net by hulle kom.
“Ja.” Barry steek sy hand uit en trek een van Annie se bruin krulle. “Nou kan jy verstaan waarom sy my so om haar pinkie kan draai.”
Die donkerte begin vinnig toesak toe hulle by Swartkoppies aankom waar die Steyns op hulle wag.
Swartkoppies se huis is nog soos dit deur die oorspronklike eienaar gebou is, ’n man sonder veel verbeeldingskrag of estetiese gevoel, wat selfs in die jare van welvarendheid nooit die begeerte gevoel het om sy huis te laat moderniseer of verfraai soos Wag ’n Bietjie en so baie huise in die distrik nie.
Rita en Frank is tydens die depressie getroud en vir ’n paar jaar was dit maar ’n worstelstryd vir die jong boertjie om kop bo water te hou. Daar was nie sprake van huis verbou of ander ingrypende veranderings aanbring nie.
Frank het voor hul troue ’n bietjie gehuiwer om die fyn nooientjie van hom, wat haar hele lewe in die dorp gewoon het en so lief was vir blomme, musiek en alles wat mooi is, te vra om in so ’n onaantreklike ou huis te begin. Die voorkamer veral was ’n somber, lelike kamer wat ’n mens dadelik tot swaarmoedigheid gestem het, en in die vorige eienaars se leeftyd het dit meestal toe gestaan.
Maar dis wonderlik wat ’n bietjie vindingrykheid en ’n paar blikke verf kan doen. Rita het die kamer met veelkleurige gordyne en kussings, helder blompotte, altyd gevul met die keurigste blomme, en ’n paar geweefde matte teen die mure omskep in ’n sonnige, opgewekte vertrek wat ’n getroue weerspieëling was van ’n natuur wat niks sombers en onaantrekliks kon duld nie.
“Wie sê ’n glasie bier?” sê Frank toe hulle in die huis is. “Of sal ons Bolander liewer ’n bietjie wyn verkies?”
“Nee, dankie, ’n biertjie sal lekker smaak.”
“Ek dog die Bolanders drink net wyn,” sê Rita. “Glase vol, sommer voor brekfis al.”
“Toe maar, laat staan julle nou vir Johan. Ek hou van die Bolanders,” sê Letty.
“Dankie, Letty. Kom sit hier by my dat ons saam die fort kan hou. Maar as julle boere ooit weer so teen sononder in die dorp is, kom drink gerus ’n glasie wyn saam met my. Ek verwag nou nie eintlik om ’n fynproewer hier tussen julle te kry nie, maar kom nogtans. Ek is seker julle het nog nie sulke wyn geproe nie.”
“Is jou pa ’n wynboer?” vra Frank.
“Wynboer, vrugteboer. Stook ’n bietjie brandewyn ook.”
“Ons sal verseker kom. Maar waarom help jy dan nie boer nie?”
“Ek het twee broers wat help. My kop het maar altyd weggestaan.”
“Kom, nog ’n glasie bier, Barry? Johan? En toe, Anna-patat, waarom so stil? Of luister jy maar as die grootmense praat?”
“Ek is so flou van die honger, ek spaar maar die bietjie krag wat ek nog het,” antwoord sy glimlaggend.
“Nou kom, ek voel net so,” en hy gryp haar hande en trek haar uit die stoel op.
Hulle het smaaklik geëet aan die geurige kos.
Ná ete moes hulle eers rus, en lui en tevrede het elkeen ’n sitplekkie op die stoep gesoek. Johan het langs Annie gestap en, seker nog toneelspelend, haar hand geneem.
“Kom, Annie, kom sit by my.”
Saam gaan hulle op die reisdeken op die lae muurtjie sit. Opgeruimd het die klomp gesels en, almal rugby-entoesiaste, is dit nie lank nie of hulle het vir Johan en Barry aan die gesels oor hul rugbyjare.
Die twee het jare lank saam rugby gespeel, eers vir die Hoër Jongenskool in die Paarl waar hulle saam was, en daarna op Stellenbosch, waar die koerante destyds vol was van hul sprankelende spel.
Toe Barry se kursus ná vier jaar voltooi was, moes hy plaas toe, want sy oupa, wat intussen die boerdery vir hom waargeneem het, was later van jare maar baie kranklik. Tog wou hy nie toelaat dat sy kleinseun huis toe moes kom voor hy sy landbougraad behaal het nie. En daarmee was Barry se rugbydae op ’n end. Hy het nog een of twee maal deelgeneem aan Curriebekerwedstryde, maar sy oupa se gesondheid het vinnig agteruitgegaan en die verantwoordelikheid van die plaas se bestuur het geheel en al op hom gerus.
Johan, wat twee jaar langer op Stellenbosch aangebly het, is later gekies om saam met die Springbokke na Engeland te gaan, en die jaar daarna het hy weer teen die besoekende Wallabies gespeel.
Annie het sonder om deel te neem aan die gesprek langs Johan gesit en luister na wat die ander gesels. En Johan se diep, rustige stem, nou opgewek soos hulle lewendige beelde uit die verlede oproep, en jeugdige lag toon ’n nuwe Johan aan haar.
Die ernstige jong skoolhoof, so pligsgetrou, so verdiep in sy werk, is vanaand weer ’n sorgelose student, wandelend langs die paaie van sy jeug, en Annie is vervul met berou as sy dink dat sy ook bygedra het tot die ergernis en bekommernis van sy lewe as hoof van Saailaagte se skool.
“En wat is dit met Annie vanaand? Het sy haar tong ingesluk?” vra Frank skielik, en Annie skrik wakker uit haar mymeringe.
“Annie is seker verveel deur die rugbypraatjies?” sê-vra Johan aan haar.
“Annie? Annie val nog gereeld van die pawiljoen af as die spel net ’n bietjie opwindend word,” spot Barry.
“Skaam jou, Barry. Oor ek daardie een dag misgetrap het …”
“En die ou vet Jood om die nek geval het,” lag Barry heerlik. “Ek wens julle kon haar gesien het. Die ou Jood was so aangenaam verras. Dit was verlede jaar se Curriebekerwedstryd so teen die einde van die spel toe Viljoen so pragtig deurgebreek het. Maar Annie het nooit die drie gesien
