Jy ken tog jou eie ma?”
“Ek ken niemand nie,” het sy stroef erken.
Haar ma het weer begin huil. “Ek glo dit nie. Gerard het ons gewaarsku, maar ek het gedink – ek bedoel, jou eie ma . . .”
“Ek is jammer,” het Emilia miserabel gesê.
Haar ma was in so ’n toestand dat die verpleegster haar simpatiek, maar ferm uit die kamer gelei het. Emilia het net so ontsteld agtergebly. Sy het skoon die bewerasie gehad en ineengekrimp op die leunstoel gesit toe Gerard daar aankom.
“Wat het gebeur?” het hy gevra toe hy haar so sien sit.
“Hier was so pas ’n vrou wat sê sy is my ma. Sy is histeries hier weggelei omdat ek haar nie ken nie.”
Hy het die mandjie vrugte wat hy saamgebring het op die bedkassie neergesit en op die harde stoel oorkant haar gaan sit. “Ek het haar dan gewaarsku.”
“Sy het jou nie geglo nie.” Haar vingers het senuagtig met die gordel van haar kamerjas gespeel. “En ek het nie geweet wat om te sê nie. Ek weet nie eers wat ek haar noem nie! Ma of Moeder of wat?” Haar stem het ’n histeriese klankie gehad.
“Jy noem haar Mammie.” Sy stem was diep en rustig. Dit het haar tot kalmte gedwing.
“En wie is Andrew? Sy sê sy en Andrew was in Frankryk toe jy hulle gebel het. Is hy my broer?”
“Andrew is jou stiefpa.”
“Wat het van my eie pa geword?”
“Hy is lankal oorlede. Jy was nog klein.”
Sy herkou hierdie inligting, maar dit, soos alles wat sy nou elke dag hoor, verwar haar net. “Het ek broers of susters?”
“Nee, jy is die enigste kind.”
Sy het haar kop geskud en verder gerafel aan die tossel van haar kamerjas. “Ek wil êrens in ’n donker kamer wegkruip tot my geheue terug is. Mense raak ontsteld. Ek maak almal net ongelukkig omdat ek hulle nie herken nie.”
Hy het haar aangekyk met ’n blik wat sy dikwels by hom gesien het. Asof hy haar opweeg, asof hy eintlik iets wil sê wat hy om een of ander rede verswyg.
“Pla dit jou?” het hy met ’n baie neutrale stem gevra.
“Natuurlik!”
Hy het nie dadelik gepraat nie. “Toe maar, die dokter sê jy kan een van die dae huis toe kom. Hoe gouer jy in ’n vertroude omgewing kom, hoe beter.”
Dit was nie eintlik vir haar tot troos nie. In ’n vertroude omgewing, soos hy dit noem, gaan sy net al hoe meer gekonfronteer word met goed wat sy nie kan onthou nie, mense wat haar ken, maar vir haar volslae vreemdelinge is, ’n verlede wat verdwyn het.
Dokter Beyers, wat baie simpatiek is, het haar verwys na ’n sielkundige.
“Geheueverlies is ’n baie interessante verskynsel,” het die man haar meegedeel. “Dat dit aan ’n fisieke besering te wyte is, kan ons nie betwyfel nie, maar aan die ander kant is daar tog ’n interessante stertjie by. Ons het ontdek dat mense vergeet wat hulle wíl vergeet.”
Sy het hom verstom aangekyk. “Jy bedoel ek het dit doelbewus alles uitgevee?”
“Nee, nee, dis nie wat ek gesê het nie.”
“Dis presies wat jy gesê het.” Sy was ontstoke.
“Ons sal moet delf,” was sy kriptiese opmerking.
“Delf waarin? Ek kan dan niks onthou nie en oor ’n dag of wat moet ek huis toe gaan.”
“H’m,” het hy gemymer. “Hoe voel jy daaroor?”
“Hoe dink jy voel ek daaroor? Ek weet nie waar my huis is of hoe dit lyk of wie my bure is of enigiets nie! Ek het nie my eie ma herken nie. Ek is blykbaar al vyf jaar getroud met ’n man wat ek van geen kant af ken nie. Ek deel ’n huis met hom!”
“Jy hoef nie.”
Sy het hom gesit en aanstaar. “Wat is dit veronderstel om te beteken? Waarheen anders moet ek gaan?”
“Jy kan teruggaan na jou ouers.”
“Ek ken hulle ook nie.”
“Jy klink baie aggressief,” het hy gesê.
Sy wou opstaan en loop. Wat verwag die man? Moet sy gedwee en gelate aanvaar dat sy uitgelewer is aan ’n wêreld wat vir haar heeltemal vreemd is?
“Ek is nie aggressief nie,” het sy gesê. “Maar jy moet tog kan verstaan hoe ek voel.”
Hy het sy afspraakboek nader getrek. “Watter tyd sal jou pas? Ek dink ons moet ’n vaste weeklikse afspraak maak.” Sy het opgestaan. Waardig. Nie aggressief nie. “Ek dink regtig nie dit kan enige doel dien nie. Jy wil delf en ek het niks om in te delf nie. Selfs al is jy reg en het ek doelbewus teen die lamppaal geval sodat ek my verlede kon uitvee, onthou ek steeds niks nie. Ek weet nie waarom ek teen die lamppaal geval het nie. Ek weet nie wat daar in my verlede was wat so onuitstaanbaar was dat ek dit wou vergeet nie. Tot siens.” Sy het haar kamerjas om haar gevou en teruggestap na haar kamer.
“Sy lyk nes Sinéad O’Connor,” het sy ’n verpleegster agter haar hoor sê.
Terug in haar kamer het sy bo-op haar bed gaan lê met haar arms gevou.
Toe haar ma later by Emilia instap met ’n welriekende bos pronkertjies en freesias in haar hande, kyk sy op.
“Hallo, Mammie,” sê sy.
Haar ma straal. “Jy ken my weer!” Sy slaan haar arms om Emilia en soen haar. “Ek is so bly.”
Emilia sê níks nie. “Baie dankie vir die mooi blomme. Dit ruik wonderlik.”
“Uit my eie tuin. Jy ken mos die bedding daar teen die heining? Ek was so bang dit verwaarloos terwyl ons weg is, maar jy kan nie glo hoe hulle vanjaar groei nie. ’n Fees vir die oog.”
Emilia glimlag asof sy presies weet waarvan haar ma praat. “Is dit dan nou lente?”
Haar ma lyk onthuts. “Natuurlik is dit lente. En ons het heerlike reën gehad die naweek.”
“Wat is die datum?”
Eers lyk dit asof haar ma iets wil sê, maar sy sorg dat haar gesigsuitdrukking normaal bly. “Dis die vyfde Oktober, liefie.”
“Wanneer het die ongeluk dan gebeur?”
“Die laaste week van Augustus.”
Emilia dink hieroor na. “Was dit toe nog winter?”
“Nou ja, dit het begin warm word, maar snags was dit nog bitter koud.”
Soos ’n skielike vlagie wind beweeg iets deur Emilia se kop. Sy
