Erlank . . . ek is nie oud of verstok nie en ek het baie beslis nie trouplanne nie . . . nie nou nie en beslis ook nie binne die eerste kwartaal nie. Haar gedagtes vorm ’n verwoede warboel – alles kook binne-in haar.
Soos ’n Nemesis staan sy in die kantoortjie se deur. Die netjiese rokkie met die fyn blou blompatroon hang sag en vroulik om die skraal figuurtjie. Haar digte blonde hare is in ’n netjiese rol agter haar kop vasgemaak. Sy lyk netjies en heeltemal bekwaam vir haar taak as opvoeder van die jeug.
Sonder om op ’n uitnodiging te wag, stap sy binne. Haar hande omklem die boektassie sodat haar kneukels wit deurskyn.
“Goeiemôre, meneer Erlank, ek is Alet Fourie.”
Louis Erlank kom stadig orent. Hy is lank, baie langer as sy, breedgeskouer en onmiskenbaar baie blootgestel aan die son. Sy vel is sonbruin en sy donker hare streep-streep verbleik deur die son. ’n Mens kry die indruk dat die son nog steeds daarin vasgevang is en kort-kort ligstraaltjies uitstuur.
Alet kyk hom waterpas in die oë. Haar ingehoue woede maak haar waarnemingsvermoë stadig. Dit duur etlike sekondes voordat sy besef dat meneer Erlank allesbehalwe ’n ou man naby aftree-ouderdom is. Hy is nog jonk, seker nie ouer as dertig nie, maar sy gesig is soos sy oë, hard en sinies.
Tant Grieta staan stil geskok. Haar ogies beweeg vinnig van die een na die ander. Sy besef dat Alet hul gesprek moes gehoor het. Sy sien die onderdrukte woede in haar oë en sonder om in Louis se rigting te kyk, skuifel sy vinnig by Alet verby en drafstap na haar huisie.
Louis Erlank stap om die lessenaar en steek sy hand na haar uit.
“Goeiemôre, juffrou!” Sy stem is styf en onvriendelik.
Die stilte rek tussen hulle. Koppig weier Alet om enigiets verder te sê. Van mans en veral ongeskikte mans het sy nou net mooi genoeg gehad.
Louis beskou haar op en af. Dit het hy darem nie verwag nie; hy was werklik onder die indruk dat sy ’n oujongnooi moet wees. Wie anders sal bereid wees om van die Kaap af hier, aan die uithoek van die land, te kom skoolhou?
“Hmm . . .” Hy maak ongemaklik keel skoon.
“Kom ek wys jou waar jou klaskamer is . . .” Hy haak ’n sleutel agter die deur af, staan effens opsy sodat sy kan verbykom en stap dan met lang treë voor haar uit na haar klaskamer.
Dit is die vertrek verste van die kantoor af. Die kantoor is met ’n middeldeur aan die ander vertrek verbind, waar ’n skoonmaker besig is om uit te vee en af te stof.
Louis sluit die klaskamer oop en stap na die venster om dit vir haar op te maak.
“Die skool begin eers om agtuur, juffrou, die skoonmaker sal nou-nou hier kom uitvee en afstof.”
“Baie dankie . . .” Alet klink styf en onvriendelik. “Ek weet ek is vroeg, maar ek wou net graag met die omgewing bekend raak voordat die ouers en kinders opdaag.”
Louis draai ongemaklik rond. Hy besef dat sy hulle gehoor het. Hy wil graag ’n bietjie vriendeliker wees en haar laat tuis voel, maar die ongemak maak hom stug.
“Hm . . . ek . . . ek gaan maar eers terug kantoor toe, daar is ’n paar dingetjies wat dringende aandag nodig het . . . Indien jy iets nodig het . . . kom spreek my maar . . .”
Alet kners op haar tande. Onbeskofte buffel! Sy verwerdig haar nie eers om hom te antwoord nie. Hy mag nou wel die hoof wees, maar dit gee hom nog geen reg om te veroordeel en etikette op mense te plak nog voordat hy hulle ontmoet het nie. Sy sal haar werk doen, en hy sal haar nooit oor enigiets hoef aan te spreek nie, maar dit is ook al . . . sy sal nie een tree beweeg om in sy guns te probeer kom nie.
Driftig stap sy na die klaskamer langsaan, kry ’n stoflap by die skoonmaker en begin self haar klaskamer skoonmaak. Sy keer die laaie om en stof dit uit voordat sy haar persoonlike goedjies daarin pak.
Die kinders kom streep-streep aan. Hulle lag en gesels en speel buite op die oop vlakte asof dit die heerlikste speelterrein is. Drie ma’s met nuwelingetjies wat vanjaar hul skoolloopbaan gaan begin, kom geselsend agter die kinders aangestap.
Die nuwelinge bestaan uit twee meisietjies en ’n ernstige donkerkopseuntjie wat sommer dadelik diep in Alet se hart kruip.
Ansie en Johani is die twee meisietjies. Ansie is ’n stil, skaam kind, maar Johani, ’n pragtige kind met lang blonde haartjies en diepblou ogies, is ’n regte klein kekkelbekkie. Alet kan haar lag nie hou vir al die oumensstorietjies waarmee die kleinding so spontaan vorendag kom nie. Haar ma is nie meer jonk nie, seker al een of twee jaar aan die verkeerde kant van veertig, maar Johani het beslis haar vrolike geaardheid geërf.
“Juffrou, dit is my laatlam . . . my ander twee kinders is al groot, my oudste dogter is verlede jaar al getroud . . . Sy gaan vir jou grys hare gee . . . hierdie witte!” Sy lag terwyl sy liefdevol oor die witblonde haartjies vryf. “Jy sal haar moet kortvat . . .” Sy buk oor na Alet se kant toe en fluister saggies agter haar hand sodat net Alet kan hoor: “Net nie te erg nie . . . hoor! Sy is darem nog my baba . . .” Met ’n vrolike knipoog laat sy die klein laatlam, wat al klaar heerlik aan die stry is met Ansie, in haar sorg.
Alet se spannetjie bestaan uit twintig van die sewe-en-dertig kinders. Sy het al die kinders van sub A tot standerd twee. Die res is in meneer Erlank se klas.
Vir die opening van die nuwe kwartaal kom al die kinders in een klaskamer bymekaar. Die kleintjies sit sommer op die vloer. Behalwe die drie ma’s wat die nuwelinge gebring het, is daar geen ander ouers nie.
Alet is dankbaar toe die opening verby is.
Sy is maar taamlik senuweeagtig, want dit is die eerste keer dat sy so ’n verskeidenheid klasse het; dit gaan ’n geweldige aanpassing vir haar wees, en met ’n ongeskikte, onvriendelike skoolhoof, by wie sy beslis nie sal gaan aanklop om hulp nie, gaan dit glad nie kinderspeletjies wees nie.
Die kinders is nog vol vakansiegees en dit gaan bitter moeilik om hulle stil te hou. Hulle is propvol gesels oor die heerlikhede wat die vakansie gebeur het en dit borrel sommer oor.
Alet lees hul name uit die register voor en doen haar bes om elkeen dadelik te onthou. Die kleingoed voel egter met hul fyn waarnemingsvermoë dadelik haar vreemdheid aan en buit dit ook terdeë uit.
“Juffrou, Johani slaan vir Ansie!” Dit is ook al wat Ansie nodig het en sy huil dat jy haar kleintongetjie kan sien.
Alet probeer vinnig troos. Die dun plankmure is nie juis ’n beskerming teen so ’n basuingeskal nie.
Dirkie, die ander nuweling, het ook nie aanmoediging nodig nie en sit ’n duet saam met Ansie in.
Johani verdedig haar standpunt luidkeels.
“Ansie het my potlood gevat . . . en dit is my nuwe potlood, Ma het dit net gister vir my gekoop . . . en . . .”
Alet raak verbouereerd. Sy druk Dirkie se koppie teen haar vas terwyl sy vir Ansie met die ander hand vashou. Die res van die klas kies kant en dit is ’n Babelse lawaai.
“Wat gaan hier aan?” Alet skrik groter as die kinders.
Louis staan in die deur met ’n gesig soos ’n donderwolk.
“Stil! Almal van julle! Elkeen op sy plek.” Jy kan ’n speld hoor val, selfs Ansie en Dirkie vergeet
