Blikkies kom te voorskyn.
“Wat’s dit met jou?” vra Blikkies. “Ek was net reg om op hulle te begin skiet.”
“Nee wat, ek is moeg vir elke dag se rowerspeletjie. Ek wil groot dinge praat.”
Die twee seuns gaan sit elkeen op ’n ou houtkissie in die skuur.
“Watse dinge?” vra Blikkies toe hy gemaklik is en weer ’n grashalmpie in die kies het.
“Wag tot die ander kom,” sê Trompie soos iemand wat belangrike geheime het om mee te deel.
Hulle hoor veraf ’n gefluit, ’n hoë noot wat met ’n lae een afgewissel word. Trompie en Blikkies fluit op dieselfde manier terug. Ná ’n paar minute loer twee gesigte by die skuur in. “Julle’s vroeg,” sê Rooie, ’n sterkgeboude seun met rooi hare.
“Jis, julle ouens,” sê die ander een in ’n piepstemmetjie. Dis “klein Dawie”, so genoem omdat hy net nege is, twee jaar jonger as die ander drie. Twee ondeunde ogies blink in sy wakker gesig.
“Haai, Rooie; haai, Dawie,” sê Trompie en Blikkies.
Die vier seuns sit op die kissies wat hulle hierheen gedra het toe hulle die bouvallige skuur ’n paar maande gelede ontdek het. Dis hul bymekaarkomplek – die Boksombende se fort.
Trompie kyk na die drie om hom. Hulle wag dat hy moet sê wat hulle vanmiddag gaan speel. Slim klein Dawie is altyd bereid om enigiets te doen wat Trompie voorstel, Blikkies is alewig op skool in die moeilikheid omdat sy knieë klap wanneer hy opstaan en sy klasmaats hom natuurlik bly aanpor om dit te doen, en die vreeslose Rooie het al die prestasie om op een dag twee keer ’n draai in die hoof se kantoor te maak. Trompie voel ’n gloed van trotsheid. Hulle is sy vriende! Dit is sy manne dié!
Hy maak keel skoon. Dit klink mos altyd indrukwekkend. Hy het gesien sy oom doen dit altyd wanneer hy politieke vergaderings toespreek. Hy staan stadig op: “Manne, ek wil ernstige dinge gesels.”
Ses oë kyk hom aan. Blikkies se kieste beweeg stadiger. Trompie sit sy een arm oor sy bors en steek sy hand by sy hemp in. Dis mos hoe Napoleon in daardie geskiedenisboek staan.
“Wie het verlede week vir arme Dawie uit die dam getrek toe hy amper verdrink het?”
“Jy, Kaptein,” sê Dawie. Sy oë glinster en hy stoot sy bors uit.
“Jy, Kaptein,” sê Blikkies terwyl hy die grashalmpie behendig van die een kies na die ander verskuif.
Trompie kyk na Rooie. Blikkies en Dawie kyk ook na hom.
“En wat sê jy, Rooie?” vra Trompie en lig hom op sy tone sodat hy effens langer lyk.
“Jy, Kaptein, maar ek het darem ook gehelp.”
“Ja, maar wie’t eerste ingespring?”
“Jy, Kaptein.”
Trompie wil nog oor baie dinge gesels, maar hy word moeg om so ongemaklik op sy tone te staan en sy arm heeltyd op sy bors te hou. Hy gaan weer sit.
“Ek wil julle ’n reguit vraag vra en ek soek ’n reguit antwoord. Is ek julle Kaptein of nie?”
“Jy is!”
“Jy is!”
“Jy is, seker maar.”
Trompie vervies hom vir Rooie en dink vinnig hoe om hom op sy plek te sit, maar Dawie kom tussenbeide.
“Weet julle ouens wat?” vra hy in sy skik.
“Wat?” vra almal tegelyk.
“Daar’s ’n bobbejaan in Dominee se tuin!”
As Dawie ’n atoombom tussen hulle gelos het, sou hulle nie meer verbaas gewees het nie.
“’n Bobbejaan?” vra Trompie opgewonde. Hy het nou skoon van Rooie vergeet. Hier kom ’n avontuur. Hy sien al hoe loop hy met ’n bobbejaan op sy skouers soos Tarzan deur die strate. Almal sal hom bewonder.
“Wat … wat maak die ding daar?” stamel Blikkies.
“Hy sit op ’n paal. Ek het my pa hoor sê Dominee het hom gisteraand van die Bosveld af gebring.”
“Is hy mak?” vra Trompie.
“Ek weet nie. Ek het ’n klippie oor die heining na hom gegooi en voor jy kon sê mes, was hy bo-op die paal!”
Die vier seuns kyk na mekaar. Hulle dink dieselfde ding.
“Ons moet hom gaan bekyk,” sê Trompie.
Soos een man staan hulle op. Al geselsende en laggende stap hulle deur die veld dorp toe. Môre is Saterdag en dan is daar nie skool nie. Die lug is blou, die son skyn heerlik en daar is ’n bobbejaan in die dominee se tuin. Hulle slaan sommer vanself oor na ’n drafstap.
2
Die dominee se bobbejaan
Naby die pastorie loop die vier seuns effens stadiger. Dawie lei hulle na die tuin se agterkant toe. Daar is ’n opening in die heining. Die seuns buk en loer deur – en daar sit Kees. Hy spring-spring om die paal en hardloop so ver as wat die ketting waarmee hy aan die paal vas is hom toelaat.
Trompie sê eerste iets. Sy stem klink vasberade: “Hóm moet ons hê, ouens!”
Blikkies is al een wat beswaar maak. “Wat gaan ons met die ding aanvang?”
“Met hom speel.”
“Maar …”
“Ag, Blikkies,” sê Trompie ongeduldig, “niemand sal eens weet ons het die bobbejaan gevat nie. Ons gaan speel met hom in ons fort en dan bring ons hom weer terug.”
Die vier seuns kyk met verlangende oë na die bobbejaan wat al hoe vinniger om die paal hardloop.
“Wie gaan hom vang?” wil Dawie weet.
“Trompie natuurlik,” sê Rooie. “Hy is mos ons Kaptein.”
Trompie sluk. Hy kyk weer deur die opening in die heining na die bobbejaan.
“Byt die ding?” vra hy ’n bietjie bekommerd.
“Dit moet jy maar self uitvind,” sê Rooie.
Trompie voel ongemaklik. So ’n ongedierte kan gevaarlik wees. Hy kyk na sy maats en sien hoe hulle hom aanstaar. Nee, hy sal moet gaan. Hy moet bewys hy is ’n ware Kaptein en hy is nie bang nie. Hy gee ’n sluk en sê: “Hou wag, manne! Fluit as iemand kom.”
Die seuns loer op en af in die straat. Hulle sien niemand nie. Trompie
