aan asof hy nie verstaan nie. Maar toe dit tot hom deurdring dat die maer seun sy plek in klas B inneem en hy na klas C toe moet gaan, sê hy vinnig: “Asseblief, Meneer, laat iemand anders gaan …”
“Basta teëpraat. Ek het nie tyd om te mors nie. Gaan staan by die C-klas!”
“Meneer,” stamel Trompie verbysterd, “dis … dis onregverdig … my vriende …”
“Bly stil!” sê die onderwyser hard. “Of ek trek jou vel van jou lyf af!”
“Ekskuus, Meneer,” mompel Trompie. Dit is nou so stil in die saal dat ’n mens ’n speld kan hoor val. Die kinders het hulle boeglam geskrik. Hierdie meneer Brink is vir jou kwaai, hoor!
Die onderwyser maak nog ’n verandering op die lyste.
Met medelye in hul oë kyk Dawie, Blikkies en Rooie na hul vriend in die ander klasgroep. Trompie byt hard op sy onderlip. Die trane is naby. Die onderwyser maak nie reg met hom nie! Hy was mos klaar vir klas B gekies. Hoekom moet hy nou na C geskuif word?
Maar Trompie kan niks sê nie. As hy sy mond oopmaak, sal die onderwyser hom waarskynlik sommer ’n oorveeg gee. Almal het geskrik. Niemand praat nie. Net Rooie fluister in Dawie se oor: “Dis die onregverdigste ding wat ek nog ooit gesien het.”
Trompie sit in graad 8C. Hy voel alleen en verlate. Daar is wel ’n paar kinders wat saam met hom op laerskool was, maar sy drie maats is nie by hom nie. Hy lyk tog te koddig met sy ongekamde hare en geswelde blouoog. Die ander kinders loer kort-kort na hom waar hy eenkant alleen in ’n bank sit. Dit lyk asof hy die hele wêreld se probleme op sy skouers dra.
Die Boksombende se Grootkaptein is geskok en diep teleurgesteld. Hy voel sommer lus om sy boeksak te vat en huis toe te hardloop. Hy is nie gewoonlik iemand wat dikmond raak nie, maar hy sit die hele eerste periode lank net ingedagte en nors voor hom en uitstaar.
Die onderwyseres praat oor die geskiedenis wat hulle die jaar gaan behandel. Sy sien die seun met die blouoog wat so verstote eenkant sit en elke nou en dan diep sug. Hy lyk baie ongelukkig. Sy besluit om liewer nie met hom te praat omdat hy nie oplet nie. Hy is seker een van die koshuiskinders wat vir die eerste keer van sy ouers af weg is en nou na hulle verlang.
Meneer Brink stap by die vertrek in. Die klas staan op. Trompie ook.
“Ek kom gee net gou vir julle hierdie boeke,” sê meneer Brink. “Sit maar.”
Die klas sit. Trompie kyk na die onderwyser. Kan hierdie meneer Brink nie besef hoe onregverdig hy hom behandel het nie?
Toe die onderwyser naby sy bank kom, besluit Trompie om hom te vra – om nóg ’n poging aan te wend.
Die onderwyser sit ’n boek voor hom op sy bank neer. Trompie staan vinnig op en sê beleefd: “Meneer?”
“Ja?”
“Meneer, mag ek asseblief na die B-klas toe gaan? Al my vriende …”
Maar die onderwyser val die seun bars in die rede: “Man, ek het mos gesê ek maak nie meer veranderings nie. Jy bly hier, en klaar!” Hy gaan aan om boeke uit te deel.
Met ’n swaar hart gaan sit Trompie. Sy oë blink. Hy was seker nog nooit so na aan huil nie. Hy sit en staar by die venster en uit.
Die hele oggend groei die gevoel in hom dat hy lelik onreverdig behandel is.
Uiteindelik lui die klok vir pouse. Trompie en sy maats staan eenkant in die een hoek van die skoolterrein. Toe hulle hierheen gestap het, het baie vreemde kinders vir hom gesê: “Hallo, Trompie!” Dit lyk of die hele skool hom al ken. Almal weet van die geveg en hoe hy vir Riet op sy plek gesit het.
Die Boksombende bespreek die ongelukkige klasverdeling.
“Hoekom moes die ou nou juis vir jou gegryp het?” sê Blikkies vir die soveelste keer kopskuddend vir Trompie. Hy kan nie verstaan hoe die noodlot hulle só ’n streep kon getrek het nie.
Rooie sê: “Ek kan nie konsentreer met dié goed aan nie,” en hy trek sy skoene uit. Rooie se pa is ’n skoenmaker, maar hy haat skoene aan sy voete.
“So ja,” sê hy verlig. “Nou kan ek mos dink.”
“Waaroor wil jy dink?” vra Blikkies wat aan ’n grashalmpie kou.
“Oor wat om te doen, natuurlik!” sê Rooie kwaai. “Dink jy ons gaan dinge sommer so los – sommer net soos papbroeke tevrede wees dat Trompie nie meer in ons klas is nie?”
“Ons voel almal sleg daaroor,” sê Blikkies, “maar wat kan ons doen?”
“Ons kan ’n plan maak.”
“Watse plan?”
Nee, dit weet Rooie nie. Maar dis mos hoekom hy sy skoene uitgetrek het, sodat hy aan iets kan dink.
Mismoedig staar die seuns voor hulle uit.
Uiteindelik sê Dawie: “Weet julle wat moet ons doen, ouens?”
“Wat?” vra almal gelyk.
“Ons moet verdamp!” sê Dawie en sy ondeunde oë vonkel. “Ons hardloop kloof toe en gaan swem!”
“En as hulle ons vang?” keer Blikkies. “Wat dan?”
“Dan sê ons vir hulle hoekom ons weggehardloop het. Miskien sit hulle Trompie dán in ons klas.”
Die seuns dink met verlange aan die kloof se koel damwater.
“Hoe kom ons hier weg?” wil Blikkies weet.
“Ons gaan almal terug klas toe,” sê Dawie. “En ná so vyf minute vra ons of ons kamer kan verlaat. Dan ontmoet ons mekaar by die afskortinkie – daar waar die fietse is – en ons jaag vir die vale.”
Terwyl die vier ernstig oor hierdie plan staan en dink, kom Riet en twee van sy maats daar aan.
“Wil julle ouens nie saam met ons kom speel nie?” vra hy. Riet glimlag toe hy Trompie se prag van ’n blouoog sien en stoot sy bors effens uit. Hy het die geveg verloor, maar hy het nie ’n blouoog nie.
Trompie vertel hom hoekom hulle nie nou wil speel nie. Hulle probeer uitwerk wat om te doen sodat hy in dieselfde klas as sy maats kan wees.
“Waaroor sal Ou Haantjie nou so gemeen wees?” wonder Riet verbaas.
“Wie is Ou Haantjie?” vra Trompie.
“Meneer Brink. Hy is klein, maar kwaai … nes ’n kapokhaantjie. Maar hy’s gewoonlik nie eintlik ’n slegte ou nie. Ek wonder hoekom was hy vanoggend so befoeterd?”
Die vier ouens skud hul koppe. Nee, hulle sal nie weet hoekom nie. Maar hy was lelik onregverdig! Hulle vertel vir die seun van hul plan om weg te glip kloof toe.
“Dit gaan nie werk nie,” sê Riet. Dan voeg hy uit die hoogte by asof hy al jare op hoërskool is, pleks van net een jaar: “Julle moet weet, dis nie die laerskool dié nie. Die onderwysers sal julle nie sommer vyf minute
