geklink in die mis. Die kind was nie weg nie.
Maar Malie het die onrus nog dikker kom saai:
“Dit het my oorle antie agter in Karatara se bos oorgekom. Sy het gedink die kind is saam met die ander om te gaan vuurhout kap en so kom sy dit eers die middag agter lat hy weg is. Meer as ’n week later het hulle die verkluimde liggaampie gekry. Ons is nog die dag begrafnis toe.”
Barta het haar vuis in haar mond gedruk en in haar kneukels gebyt.
“Ek sê vir julle, die kind is nie weg nie,” het hy vir die soveelste keer gesê. “Loop kyk weer in julle huise, almal van julle, kyk onder elke katel en oralster!”
“Ons het gekyk, Elias,” het Sofie van Koos van Huysteen gesê.
“Loop kyk weer.”
Tant Gertjie, Anna se skoonma, het Nina van Barta se arm af gevat en dit het gelyk of Barta dit nie eens agterkom nie.
“Ek kan nie verstaan hoe jy die kind onder jou oë uit kon laat wegraak nie, Barta!” het hy moedeloos met haar geraas.
“Ek het met die vuur gesukkel, Elias, die dunhout was nat – ek het gedink die kind is by jou.”
Hy het aan die suidekant van die eiland die Bos in geloop en gaan roep. Die kind is nie weg nie, het hy vir homself gesê en die skrik van hom weggeskop. Die kind is nie weg nie.
Toe het hy aan die westekant van die eiland gaan roep. Oos. Elke keer ’n bietjie dieper die ruigtes in. Toe hy noord die Bos in loop, het tant Gertjie saam met hom kom loop en help roep.
“Dis die mis wat maak dat hy ons nie hoor nie, tante,” het hy gesê en begin sukkel om die duiwel weg te hou. “Hy speel natuurlik iewers.”
“Elias, ons moet omdraai, Anna moet die mans loop roep om te kom help soek voor dit te laat word.”
“Maar hulle kap by Draaikloof, tante!” het hy gekeer. “Dis vier uur se stap. Die kind is nie weg nie, julle jaag spoke op!”
“Die kind is weg.” Die manier waarop sy dit gesê het, die sekerte in haar, het die teensit uit hom geruk en die skrik laat kom. As jy in die Bos grootgeword het, weet jy wat wag op ’n kind wat uit ’n voetpad of ’n sleeppad dwaal as daar nie ’n grootmens by is nie. En in dik mis hou jy jou kinders om die huis.
“Ek verstaan nie hoe hy sommerso kon weggeraak het nie, tant Gertjie. Ek kan dit nie glo nie,” het hy ’n laaste keer probeer stry.
“ ’n Kind, Elias, is nes ’n skilpad. Jy dink nog hy’s stadig, dan’s hy weg. Anna moet die mans loop roep.”
“Ek sal self gaan.”
“Nee. Barta gaat jou nodig kry. Anna sal loop. Sy ken die voetpaaie en sy weet wat om te maak as die grootvoete langs die pad is.”
Hy en Malie en Sofie het tot donker toe geloop en roep. Tant Gertjie het by Barta gebly. Teen die aand het hulle Barta neergelê en haar kort-kort ’n bietjie bergboegoe ingejaag en haar kop warm gehou. Later het dit geklink of haar huil opraak; sy kon net die aardigste geluide uitkry, soos ’n kleinhond se tjank. Hy het vir haar gesê sy moet ophou, hulle sal die kind kry.
Maar die huis het nes ’n huis waar sterfte is, geword. Tant Gertjie het bo by haar huis laat asbrood haal. Sofie het ’n treksel koffie gebring en Nina na haar huis toe geneem. Malie het ’n kommetjie heuning en ’n paar gaar patats gebring.
Willem en Kristoffel het soos verskrikte goed by die vuurherd gestaan.
“Die laaste wat ek vir Lukassie gesien het, was op die hoek van die huis toe Ma vir hom ’n patat gegee het. Hy het dit gestaan en eet,” het Willem vir die honderdste maal gesê.
“Waar’t jy hom laas gesien, Kristoffel?”
“In die huis, Pa, hy’t met sy klippe gespeel.”
Malie het mistroostig gesug. “Net die liewe Vader in die hemel sal weet waar ’n kleine kind vannag in hierdie grote bos is – dieselfde ding het my oorle antie oorgekom. By Karatara.”
“Ek verstaan dit nie, Malie. Ek moes tog ’n spoor gekry het.”
“Hier’s baie kinders op die eiland, baie spore.”
“Ek verstaan dit nie.”
“Wat van Flip Lourens wat die slag weggeraak het? Net sulke dikke mis gewees en hulle het hom nou nog nie gekry nie.”
“Flip het nie weggeraak nie, Malie. Almal reken tog maar dat die grootvoete hom getrap het. Flip sou nie weggeraak het nie, hy het die Bos te goed geken.”
“Daar’s nog ’n ding wat my hinder, Elias. Die grootvoete het heelweek in die omgewing gebreek en gevreet, hulle sal nie eers voel as hulle in die donker op ’n kleine kind trap nie.”
“Grootvoete trap nie op kinders nie.”
Anna en die mans het donkernag gekom. Martiens van Malie het oorgevat en die orders gegee terwyl hulle sommer so in die staan iets geëet het.
“Die mis klaar op. Ek sal suid soek. Dawid, jy soek wes. Koos, jy soek noord. En Elias, jy soek oos. Elke honderd tree roep ons, en op die tiende roep draai ons om tot weer hier en swaai ons die rigtings so vyftig tree om. Is die lanterns reg?”
“Ja,” het Malie gesê, “ek en Sofie het hulle reggekry.”
“Wat van die grootvoete?” wou tant Gertjie weet.
“Die naastes is in Gouna se Bos,” het Dawid gesê, “ons kan met gerustheid soek.”
Martiens het die vrousmense se werk ook uitgedeel. “Net Anna kan gaan lê, sy’s gedaan. Tant Gertjie moet by Barta waak. Malie, jy en Sofie moet ’n groot vuur in die middel van die eiland maak; as Lukas dalk iewers aan die slaap geraak het en wakker word, sal hy die skynsel sien en aankom.”
Teen die oggend het die mis nog net in die diepste klowe gelê. Koos van Sofie is met ligdag weg Diepwalle toe om die boswagter te loop sê van die kind. Teen die middag was daar veertien houtkappers aan die soek en die volgende oggend het die konstabel van die dorp af gekom om ook te kom help. Die boswagter het ’n boodskap dorp toe gestuur tot by die magistraat. Teen die aand het van die houtkappers die konstabel in Jonkersberg se kloof hoor roep en hom gehawend daar loop uithelp. Totaal verdwaal.
Op die eiland het die konstabel hulle toegespreek:
“Manne, ek is bevrees dat julle sal moet aanvaar dat die kind teen dié tyd nie meer kan leef nie.”
“Hoe kan meneer besluit of die kind nog leef of nie leef nie?” het Martiens hom sommer ingevlieg. “In hierdie bos is ’n kind taaier as wat meneer dink.”
Die vierde dag was hulle vier-en-twintig man wat gesoek het; almal houtkappers behalwe hy, Elias, en die boswagter, mister Kapp. Die vyfde dag was hulle dertig. So ver as wat die tyding deur die Bos geloop het, het die houtkappers die byle neergelê en kom help. Die sesde dag was hulle veertig.
Aan die einde van die agtste dag het Martiens dit op hom geneem om te sê wat lankal op almal se gesigte begin lê het:
“Hy
