As jy jou verhouding wil laat groei, is dit belangrik om met jou hele wil en denke ’n besluit te neem: hierdie verhouding kan werk. Dit gáán werk. Om dit te kan doen, is drie dinge nodig: geloof, trou en ’n hernieude verbintenis. Dié boek wil jou riglyne gee oor hoe om gemotiveerd verder aan jou verhouding te werk en ’n “kontrak” met God en met jou maat aan te gaan. ’n Los verhouding is eintlik ’n tydelike eksperiment; ’n vaste verhouding word ’n gesamentlike lewensreis; pasmaats as lewensmaats.
Beplan of toeval?
Die boek wil jou ook help om ’n plan en doel vir jul huweliksverhouding te ontdek. Dit worstel met die vraag: waarvoor is die huwelik ontwerp en bedoel? Of werk alles sommer outomaties en toevallig uit? Geen organisasie of maatskappy kan goed werk tensy daar betyds beplan, besluite geneem en volgens ’n vasgestelde doelwit gewerk word nie. Dieselfde geld vir die huwelik. Huweliksvernuwing begin die dag wanneer gelowige huweliksmaats ontdek wat God se wil (ontwerp) met liefde, met seksualiteit en die ons-verhouding is.
Ysterploeg of kougom?
Die huwelik is ten diepste ’n verhouding tussen twee persone met verskillende behoeftes, verwagtinge en gevoelens. Elkeen het sy of haar eie gewoontes, eie manier van dink en doen – wat net so onafskeidelik deel is van elke mens soos jou skaduwee. Nou is die belangrike vraag egter: ken ek myself of is ek vir myself soos ’n geslote boek? Is ek byvoorbeeld ’n selfsugtige mens of ken ek die geheim van onbaatsugtige diens? Is ek baie buierig of is ek ’n aangename mens en maklik om mee saam te leef? Is ek onbuigsaam en onaanpasbaar? Soos gesê word: iemand is so rigied, jy kan met hom of haar net ploeg. Of kan ek soepel optree, rekbaar soos kougom? As ek my verhouding wil verryk, moet ek leer om eerlik met myself te wees. Kennis van myself is ’n voorvereiste vir kennis van my maat. En dikwels is my maat die persoon wat my die beste ken. Met die wedersydse kennis van mekaar as hoeksteen, kan daar verder aan die ons-verhouding gebou word. Binne die verband van ’n Christelike verstaan van menseverhoudings en die huwelik is kennis van jouself en jou maat baie eensydig sonder ’n sinvolle en bruikbare Godskennis. Vir groei in jouself moet ’n mens ook in jou geloof groei. Daarvoor is geloofsvolwassenheid en ’n besef van wie God werklik is nodig. Hierna sal ons kyk in die hoofstukke wat volg.
Sement of dryfsand?
Liefde is die sement vir sinvolle verhoudingsbou. Maar dit wat mense liefde noem, is dikwels niks anders nie as die bevrediging van selfsugtige behoeftes. Daarna syfer dit weg in die dryfsand van wispelturige emosies. Soms is “liefde” bloot ’n sinoniem vir ’n aangename of lekker gevoel wat met behoeftebevrediging of seksuele opwinding gepaardgaan. Die liefdeskuns waarvan ons hier praat, is veel meer as ’n aangename emosie of die genot van orgasme. Wat sinvolle menswees en volwasse huweliksliefde is, is die onderwerp van hierdie boek.
Vloek of seën?
Die probleem in baie verhoudings is dikwels nie dat mense nie met mekaar kan praat nie, maar dat hulle hopeloos te veel – en verkeerd – praat. Ons praat wel, maar vloek meer as wat ons mekaar seën. Ons sê die verkeerde ding op die verkeerde tyd: woorde wat afbreek en seermaak. Te veel negatiewe kommunikasie breek ’n verhouding stukkend. Daarom is dit belangrik om opnuut te leer hoe om te praat en te luister. Vir huweliksgroei en ware intimiteit is dieptekommunikasie nodig, dit wil sê kommunikasie waarin jy werklik in kontak kom met jou maat se behoeftes en gevoelens. Ons sal kyk hoe dié kuns bemeester kan word.
Twispunt of groeipunt?
Verskille is ’n natuurlike deel van elke verhouding. Dikwels ontaard doodgewone verskille egter in geskille en dan pak maats mekaar in plaas van die probleem. So ’n konflik ontaard gou in ’n rusie. Wat net ’n twispunt was, word gebruik om mekaar te beskuldig en af te kraak. Op die ou end voel iemand óf baie skuldig óf baie minderwaardig en seergemaak. Is dit hoegenaamd moontlik om probleme op ’n ander manier op te los as net deur middel van beskuldigings? Hoe kan ’n mens ’n saak uitpraat en werkbare oplossings vir jou probleme vind? Hieraan sal ons heelwat aandag gee.
Vullisblik of beleggingsbank?
Spanning is een van daar die spreekwoordelike klein jakkalsies wat die lewensvreugde verniel. Spanning veroorsaak dat mense hul lewensmaat as weerligafleiers misbruik wanneer hulle gefrustreerd is oor iets anders. In baie huwelike is die probleem dat die verhouding misbruik word as stortterrein vir die emosionele frustrasies en vullis wat by die werkplek opgegaar word. Dit is ’n feit dat spanning dikwels onvermydelik is, ’n daaglikse lewenswerklikheid wat ons moeilik kan ontduik. Tog kan ons probeer om dié dinge wat spanning skep te verwyder, beter te hanteer of ten minste ons houding daaroor te verander. In plaas van ’n vullisblik-verhouding kan die verhouding ’n ruimte word waarin jy liefde belê: vir altyd!
Vieslik of lied?
Die diepte- en hoogtepunt van seksuele liefde is onder meer beslis geslagsgemeenskap en seksuele bevrediging. Die kwaliteit van seksualiteit en sensualiteit is ook die seismograaf van die gehalte van verhoudingsliefde en ’n sinvolle huwelik. Soos die seismograaf mense betyds kan waarsku dat ’n aardbewing aan die kom is, so vertel haakplekke in die gemeenskapsdaad dat daar waarskynlik êrens op ’n ander plek in die verhouding iets verkeerd is. As ’n mens eers bewus gemaak is van ’n probleem, kan jy immers iets daaraan begin doen. Seksuele probleme kán oorkom word, en maats kan opnuut die wonder van mekaar se liggame ontdek en geniet. Seksualiteit is nie sondig, vieslik of vuil nie; dit is ’n geskenk aan die mens. Adam het reeds in ekstase daaroor gesing: “Uiteindelik … been van my been en vlees van my vlees!” Raamwerke oor hoe om mekaar se liggame te geniet, word in hoofstuk 9 vervat.
Roes of opvryf?
’n Permanente lewensverbintenis het voortdurende aandag en versorging nodig, anders roes liefde gou. Werk aan jou verhouding en jou verhouding sal vir jou werk. As daar een ding in die lewe is wat nooit as vanselfsprekend aanvaar moet word nie, is dit die liefde. Liefde is ’n onvanselfsprekende wonder wat opgepas, vertroetel en telkens opgevryf moet word. Dit wat ons so maklik die “huwelik” noem, is ’n verhouding wat gehelp moet word om voortdurend te groei en te ontwikkel. Die laaste hoofstuk in die boek wil jul daaraan herinner om die vlam van jul verhouding brandend te hou deur groei, samewerking, intimiteit en versoening jul gesamentlike mikpunt te maak. Die leser moet immers onthou dat die voorveronderstelde raamwerk vir die lees van die boek ’n Christelike verstaan van verhoudingsbou is. Ander geloofsraamwerke wat ook werk met die beginsel van permanente trou as bousteen vir sinvolle huwelikstrou kan ook van die inligting gebruik maak. Selfs mense wat verklaar dat hulle nie “glo” nie, maar tog oortuig is van die feit dat mense se idee of lewensfilosofie oor liefde deurslaggewend is vir sinvolle, volhoubare, langtermyn-verhoudingsbou, sou met vrug van die gegewens in die boek gebruik kon maak.
Die lees en gebruik van die boek
Hierdie boek is met ’n tweeledige doel geskryf. Aan die een kant wil dit inligting verskaf oor sinvolle verhoudingsbou en die aard van liefdesintimiteit. Aan die ander kant wil dit egpare leer en help om self aan hul ons-verhouding te werk. Daarom is daar telkens, nadat inligting oor ’n bepaalde faset van die verhoudingsbou verskaf is, ’n vorm van evaluering ingebou. Die gedagte is dat lewensmaats deur middel van evalueringslyste gehelp word om aktief na te dink oor die stand van hul verhouding. Deur ’n kruisie op ’n vorm te trek of ’n paar sinne in ’n notaboek te skryf, word ’n mens beter bewus gemaak van die belangrikste fasette van die verhouding waarin jy staan.
Die eintlike motief agter hierdie boek is dat dit lewensmaats moet aanspoor om na te dink en te praat oor dinge wat deel is van hul verhouding, maar waaroor hulle selde gesels. Deur saam of afsonderlik evalueringsvorms in te vul, word kommunikasie bevorder en verdiep. Die vorms wil niks toets of bewys nie. Dit is ontwerp om maats sensitief te hou en bewus te maak vir mekaar en vir dit waarmee hulle lewenslank besig is. Wat gebeur elke dag tussen ons?
Die boek wil
