weer.
Sy vergeet skoon om mooi regop te sit en draai effens op haar stoel toe die ry kleuters by haar tafel verbykom. ’n Bruin dogtertjie met stokkielekker-beentjies en ’n strik op haar kop wat amper groter as sy is, lei ’n vet swart seuntjie aan die hand. Hy waggel met bakbene wat eintlik plooie bo sy knieë maak van frisheid. Toe die dogtertjie sy hand los om haar haarlint uit haar oë te vee, steek hy dadelik sy armpies na die naaste kind uit om opgetel te word. “Abba?” waggel hy na Vaselinetjie toe.
Sy vergeet van bang wees om skel te kry en kom orent om hom op te tel. “Hellou, jong!”
“Sit neer daai klong,” praat tannie S’laki hard van die kombuisdeur af waar sy teen die kosyn leun om die afdekkery dop te hou.
“Ouw!” Vaselinetjie sit die seuntjie haastig neer, maar hy wil nie haar bokstert laat los nie en sy moet die klein vingertjies een vir een van haar hare losmaak.
1
Die dae word weke, word maande. Vaselinetjie kan maar net nie gewoond raak aan die vreemde kinderhuislewe met sy loeiende sirenes, bakleiende kinders en nors tannies nie. Sy bly so ver moontlik uit almal se pad en praat net die nodigste. Die Septembervakansie bring ’n bietjie verligting toe van die kinders uitgaan, en sy lê meestal op haar bed haar biblioteekboeke en lees. Sy is bly toe die laaste kwartaal aanbreek. Die eindkwartaal is ten minste kort en dan weet mens die lekker lang vakansie lê net om die draai.
O, sy kan nie wag om huis toe te gaan nie! Wag net tot haar ouma-hulle hoor hoe dit in dié plek gaan! Die gevloek en geskel, haar tweedehandse skoolklere en hoe voor op die wa en hups die kinders is. Sy’s seker haar oupa sal haar dadelik hier uithaal en weer by die huis laat skoolgaan.
Waar sy op haar rug in haar geheime plek lê – binne-in die swembad wat jare gelede al leeggetap is en waar niemand haar ooit kom soek nie – dink sy dieselfde prentjies oor en oor.
Sy wil in haar eie kamer die Huisgenoot se agterste blaaie met al die skinderstories oor die sterre sit en deurlees. Snags wil sy die venster wyd oopmaak en na die geroep van die naguiltjies luister. En Sondae wil sy tussen haar ouma en oupa in die kerkbank sit en daai liefiereuk van Stasoft kry, want ouma Kitta gooi altyd ’n ekstra skeppie by as sy Vaselinetjie se klere uitspoel.
En kos. Baie kos. Alles waarvoor sy lus is. Stukke vars gebakte beskuit wat so groot is dat dit jou beker laat oorloop. Kerrievetkoeke en afval met dik stukke aartappel en rys. Wat nog te sê van Jan Ellis-poeding en ouma Kitta se brood met sulke dik hompe bokkaas en vyekonfyt!
Haar maag grom van lus kry vir eet. By die koshuis kry sy maar min die kans om regtig versadig te word. Óf die kinders gaap haar aan, óf die kos sit sommer net in haar keel vas van te veel huis toe verlang. En wanneer sy wel kan eet, is die kos gewoonlik so min dat sy nog steeds honger van die tafel af opstaan.
Snags droom sy soms van kos, en dan sê Killer sy maak grillerige kougeluide in haar slaap. By die skool sien sy hoe die Peppies kos by die dorspkinders bedel, steel of sommer net afvat.
Eenkeer het sy iemand se skooltoebroodjies langs die wasbak in die toilette gekry. Daar was net een happie uit gevat en sy wou dit so graag hê dat sy aspris gewag het tot die laaste meisie uit die hokkies was voor sy dit blitsig onder haar skooltrui ingedruk het. Maar op die ou end kon sy dit nie geëet kry nie van skaam voel omdat dit iemand anders se weggooikos was. Dit het haar te veel na ’n weggooi-iemand laat voel.
Party pouses loop sy tot agter die snoepie sodat sy net die warm geur van die hotdogs en pies kan ruik. Ander dae, wanneer haar honger op sy grootste is of die verlang te vlak sit, waag sy dit nie naby die snoepie nie. Netnou kan sy haarself nie keer nie en dan steel sy ook iets.
Tannie Snorre se asem ruik benoud. Gelukkig bly sy darem gewoonlik na die TV kyk terwyl sy met Vaselinetjie praat. Elke huismoeder het ’n dagboek waarin sy alles neerskryf waaroor die hoof, die ander huismoeders of die kinders hulle by die ANC kan gaan verkla.
Steve Hofmeyr se foto is op tannie Snorre se dagboek geplak, en op al haar lêers. Sy sê sy wil sy kinders hê en dan speel sy vir hulle sy CD’s. Killer wys agter haar hand vir Vaselinetjie en Albie hoe sy kamstig goormaag kry en opgooi van die musiek. Dis hulle grappie.
“Vaselinetjie, het jy al jou maatskaplike werker gaan sien?” vra tannie Snorre.
“Nee, tannie,” antwoord sy en die paniek slaan sommer so oor haar uit.
“Sy bedoel ja, tannie. Meneer Kedibone het haar al ingeroep, maar sy’t nie geweet dis haar maatskaplike werker nie,” stamp Killer aan Vaselinetjie.
Vaselinetjie onthou nou van die swart oom met die sny op sy voorkop. Sy’t die hele tyd probeer om nie daarna te kyk nie. Die seuns vertel dat iemand die oom met ’n stuk yster geslaan het, en toe maak hy daai man dood en begrawe hom in sy jaart en bou ’n hoenderhok bo-oor sodat die polieste se honde net hoendermis ruik en niks anders nie.
“Hoekom moet ek ’n maatskaplike werker sien, hè?” fluister sy.
“Vaselinetjie, is jy rêrig só ’n fool? Jy sal moet wake-up, girlfriend! As jy weer skrik, skrik tog net wakker!” sê Killer ongeduldig en loop by die sitkamer uit.
Daarna word Vaselinetjie baie stil. Sy lê die hele tyd net op haar bed en pouses by die skool sit sy in die toilet met haar voete teen die deur om dit toe te hou. As Killer dink sy’s te onnosel om mee maats te wees, beteken dit niemand wil met haar maats wees nie.
Nazrene en haar groepie bly egter op haar spoor. “Hey, girlie, skuld jy my nie nog iets nie?” treiter Nazrene oor die toilethokkie se muur terwyl sy op die toiletbak langsaan balanseer.
“Voertsek!” Sy’s nie meer bang vir die Diergaardt-klimmeid wat haar nie met rus wil laat nie. Haar hartseer is groter as haar bang.
“Is jy sad oor jy ’n orphan is?”
“Watse orphan?”
“ ’n Weggooikind wat niemand wil hê nie en wat nou aan Madiba behoort en in sy weeshuis moet bly sodat jy nie begin gom snuif en hoer op straat as die foreign investors van oorsee kom kyk hoe ons land lyk nie. En jy’s een van hulle, saam met al die ander Peppies, so get with it, nè?”
Dis die eerste maal wat Vaselinetjie hoor in presies watse soort koshuis sy is. Die Welsynvrou wat haar gebring het, het vir haar gesê dis nie ’n gewone koshuis nie, maar sy’t nooit die woord “weeshuis” genoem nie.
“JY LIEG, NAZRENE!” skree sy en spring op, maar dis asof ’n stemmetjie hier binne-in haar nie wil saamstem nie.
Is dit wáár?
Sy’t al gewonder hoekom dié koshuis dan so snaaks is en die kinders nie naweke huis toe kan gaan soos Upington se koshuiskinders nie. Nou moet sy by Nazrene van alle drekmense hoor dat sy en die ander Peppies uitsmyt-rubbishgoete is!
“Ek sê voertsek!” skree sy en skop hard teen die deur. Nazrene-hulle lag net en loop koggel-koggel by die kleedkamer uit.
G’n wonder almal het vir haar uitgejô omdat sy so toe oor als is en nie kliek wat aangaan nie! Nou eers val die goed wat sy nog die hele tyd tussen die kinders hoor in plek.
Vaselinetjie begin kliphard huil. Dit beteken sy is nooit net na ’n ander skool met ’n koshuis gestuur nie, sy’s uit en uit na ’n weeshuis gestuur en haar ouma-hulle en almal het dit nog die hele
