sê is dit?”
“Moenie vir haar enigiets sê nie, dis ’n verrassing.” Sean glimlag vir haar en sy lig haar hande selfbewus in ’n poging om haar gesig te verberg.
“Wil jy nie inkom nie, meneer?” Sy draai haar kop skaam weg, asof sy dit wil wegsteek.
“Wie is dit, Mary?”
Sean skrik toe hy die stem van binne af hoor – dit het glad nie verander nie. Dis asof die jare sommer wegval.
“Dis ’n man, tannie Ada. Hy wil met tannie praat.”
“Ek kom. Vra hom om solank te sit en gaan maak asseblief vir ons koffie.”
Mary ontsnap dankbaar en laat Sean alleen in die klein sitkamer staan. Hy vroetel met sy hoed in sy groot, bruingebrande hande en staar na die daguerreotipe-afdruk van Waite Courtney bo die kaggel. Al wil hy dit nie erken nie, lyk sy pa se gesig net soos syne – dieselfde oë onder ruie swart wenkbroue, dieselfde arrogansie om die mond, selfs ’n eenderse vasberadenheid in die uitstoot van die kakebeen onder die digte, lang baard, en natuurlik die groot Courtney-haakneus.
Die werkkamer se deur gaan oop en Sean draai vinnig soontoe. Ada Courtney kom glimlaggend in, totdat sy hom sien. Dan steek sy vas, die glimlag verdwyn en sy raak bleek. Onseker lig sy haar hand na haar keel toe en maak ’n klein stikgeluidjie.
“Liewe Vader,” fluister sy.
“Ma.” Sean skuifel sy voete ongemaklik rond. “Hallo, Ma. Dis goed om Ma weer te sien.”
“Sean.” Die kleur vloei terug in haar wange in. “Vir ’n oomblik het ek gedog … Jy lyk soveel na jou pa. O, Sean!” En sy hardloop na hom toe. Hy slinger sy hoed op die bank en vang haar om haar middel.
“Ek het vir jou gewag. Ek het geweet jy sou kom.”
Sean tel haar op en soen haar in ’n warreling van babbel en lag, draai haar in die rondte en lag self.
“Sit my neer,” hyg Ada uiteindelik. Toe hy dit doen, bly sy hom vasklou.
“Ek het geweet jy sou terugkom. Aan die begin was daar stukkies oor jou in die koerant, en mense het my goed vertel, maar die afgelope paar jaar was daar niks, heeltemal niks.”
“Ek is jammer.” Sean kom tot bedaring.
“Jy is ’n stouterd.” Sy sprankel van opgewondenheid, haar hare het uit haar bolla uit geval en ’n lok hang langs haar wang. “Maar dis so wonderlik om jou terug te hê …” En uit die bloute begin sy huil.
“Moenie, Ma. Asseblief, moenie.” Hy het haar nog nooit sien huil nie.
“Dis net … Dis ’n verrassing.” Sy probeer haastig haar trane afvee. “Dis niks.”
Angstig probeer Sean aan iets dink om haar aandag af te lei. “O,” roep hy dan verlig. “Ek het nog ’n verrassing.”
“Later,” protesteer sy. “Een op ’n slag.”
“Dit kan nie wag nie.” Met sy arm om haar skouers, lei hy haar deur toe en op die voorstoep uit.
“Dirk,” roep hy. “Kom hiernatoe.”
Hy voel hoe sy stokstil word terwyl hulle Dirk met die tuinpaadjie langs sien kom.
“Dis jou ouma.” Hy stel hulle voor.
“Hoekom huil sy?” Dirk staar haar openlik nuuskierig aan.
Later sit hulle by die kombuistafel terwyl Ada en Mary vir hulle kos aandra. Ada Courtney glo die eerste ding om met ’n man te doen, is om hom kos te gee.
Mary is omtrent net so opgewonde soos Ada. Sy het die paar minute wat sy alleen was goed benut. Haar hare is nuutgeborsel en sy dra ’n bont nuwe tabberd, maar die poeier waarmee sy haar beplak het om haar slegte vel te verdoesel, vestig net nog meer aandag daarop. Uit simpatie weerhou Sean hom daarvan om na haar te kyk, en Mary kom dit agter. So in die stilligheid spits sy haar daarop toe om Dirk se aandag te trek. Sy maak op ’n stil manier ’n ophef van hom, en Dirk aanvaar dat dit maar is hoe dinge veronderstel is om te wees.
Terwyl hulle eet, gee Sean vir Ada ’n vinnige oorsig van sy doen en late in al die jare wat hy weg was, raak net in die verbygaan aan Dirk se ma se dood en ander goed waarop hy nie trots is nie. Hy kom by die einde.
“En hier is ons nou.”
Hy haal vir Robert Louis Stevenson aan: “Home is the sailor, home from the sea, and the hunter home from the hill … Dirk, moenie jou mond so vol stop nie en kou toemond.”
“Hoe lank gaan jy bly? … Mary, gaan kyk tog of daar nog konfyttertjies in die blik is, Dirk is nog honger,” sê Ada.
“Julle sal dat hy hom siek eet … Ek weet nie, nie te lank nie, dis oorlog.”
“Gaan jy aansluit?”
“Ja.”
“O, Sean. Moet jy?” Maar sy weet hy moet. Terwyl hy ’n rookding uit sy houertjie haal, bekyk Sean haar vir die eerste keer deeglik. Daar is nou grys in haar hare, soos hy verwag het, amper soveel grys as swart, lang strepe langs haar slape. En haar vel se tekstuur het verander: die jeugdige soepelheid is weg, dit kreukel by haar oë en span styf oor haar hande, en hy kan die knopperige kneukels en blou are daaronder duidelik sien. Sy is plomper ook, haar boesem vol en rond, met die twee buuste wat nie meer van mekaar te onderskei is nie.
Tog is die ander eienskappe wat hy al so lank in sy herinneringe koester nog daar, selfs sterker as tevore – die ingetoë kalmte wat in haar lyf en hande wys, maar wat deur die humor om haar mond weerspreek word; die oë met hul diepe begrip en simpatie vir dit wat hulle sien. Maar bowenal die aura van suiwer goedhartigheid wat haar omhul. As hy so na haar kyk, kom hy opnuut onder die indruk dat geen negatiewe gedagte lank agter daardie oë kan oorleef nie.
Sean steek die seroet op en praat terwyl die rook sy gesig verdoesel.
“Ja, Ma, ek moet gaan.”
Ada, wie se man ook weg is oorlog toe en nooit weer teruggekom het nie, kan nie keer dat die hartseer in haar oë wys nie. “Ja, jy moet seker. Garry is al weg en Michael hou aan dat hy ook wil gaan.”
“Michael?” vra Sean skerp.
“Garry se seun. Hy’s gebore kort nadat … kort nadat jy uit Ladyburg weg is. Hy word hierdie jaar agttien.”
“Hoe ’n soort kind is hy?” Sean se stem klink te gretig. Michael … Dit is dus my seun se naam, dink hy. My eersgeborene. Goeie genade, my eersgeborene en ek het nie eens sy naam geweet totdat hy al byna ’n grootmens geword het nie.
Ada kyk na hom met haar eie vraag ongevra. “Mary, vat vir Dirk badkamer toe, asseblief. Probeer om daardie kos rondom sy mond af te was.”
Sodra hulle weg is, antwoord sy Sean se vraag. “Hy is ’n lang seun, lank en lenig. Donker soos sy ma. ’n Ernstige kind, hy lag nie veel nie. Staan altyd eerste in sy klas. Ek hou baie van hom. Hy kuier gereeld hier by my.” Sy is vir ’n oomblik stil, dan: “Sean …”
Sean onderbreek haar haastig. “En hoe
