/p>
PIENKES DU PLESSIS
Robbie se broer se roer en ander jagstories
HUMAN & ROUSSEAU
Oupa gaan hemel toe
Oupa gaan reguit hemel toe, g’n kwessie nie.
So praat ’n pa en ’n ma en nog ’n ma en ’n ouma en nog ’n ouma. ’n Paar ander in die familie sê as Oupa by die Hemelpoorte kom, stap hy regdeur tot by die troontrappe heel binnekant sonder dat ’n hand op hom gelê word. En alles net oor die ding wat hy in die Moordenaarskaroo met die seunskinders gedoen het.
Ek is Oupa.
Dis van mý wat hulle praat. En dis ék wat die ding van die Moordenaarskaroo met die seunskinders gedoen het en waarvoor ék nou moet hemel toe.
As ek daar by die Poorte aankom, dan gee Petrus my net so een kyk en sê: Hoor hier, is jy nie die oupa wat daai een vakansie sy kleinseuns vir ’n week na ’n jagkamp toe gevat het nie? Jy het hulle ma’s van hulle verlos toe hulle so vrek stout by die huis was? Moordenaarskaroo toe gevat die tyd?
Dis hy, erken ek dan, ek is daai oupa.
Dan kyk Petrus my so oor sy bril aan voor hy verder praat: Hulle vyf dae lank opgepas, geleer skiet, kosmaak, vuurmaak, houtkap, bed opmaak, skottelgoed was en bok afslag?
Dan knik ek.
Dan praat hy weer verder: En sterre kyk en leer met ’n sweep klap, bakkie in die veld dryf en messe slyp?
Einste hy. En ek knik weer.
Wou ook al sê. Stap jy sommer reguit deur.
Dis die slag dat Petrus op so ’n paar knoppe op die rekenaar voor hom druk, die skerm beloer en so oor sy skouer vir die outjie met sulke mooi boogvlerke sê, en wat hom help, lyk my: Vat hom penthouse toe, op die sewe-honderd-ses-en-sestigste vlak, wys hom alles.
Nou kyk hy weer vir my. Mooi uitsigte daarvanaf, sê hy dan. Kaappunt links, Capri regs en aan die ander kant die Himalaja. Die rooi duine by Sossusvlei lê net ’n bietjie verder terug. Baie rugby tapes in die TV-kas, soek maar net op die indeks. Hans Brewis se drie op Ellispark, en Frik s’n teen die Leeus op Loftus, Joggie Jansen se têkkel op Cottrell en ook nog van Francois en Madiba met die Wêreldbeker in ’95, plus baie Super15’s. Schalk Burger en Victor Matfield-hulle. Die skietbaan is net links by jou voordeur verby, dag en nag oop, enige kaliber handgebou in Bloemfontein en in die Paarl. Die ammunisie alles handgelaai, en verniet ook.
My kleinseuns se ma’s en oumas sê dis soos dit vir my in die hemel gaan wees. En ek gaan net sulke mooi boogvlerke hê soos die outjie wat vir Petrus help, dan hoef ek nie vir die penthouse se hysbak te wag nie en kan ek kom en gaan soos ek wil. Alles net oor ek een Julievakansie hierdie mannetjies onder hulle ma’s se voete uit gekry het en in ’n vier-by-vier gepak het na ’n jagkamp toe.
’n Merkwaardige ses dae, hemels lekker maar hels onstuimig.
As jy nie bereid is om jou hare in boste uit te trek nie, nie bereid is om dieselfde ding vyf keer te sê nie, nie op jou tande te byt as een of ander knaap sy tjops vir die tweede keer op die grond laat val na ’n oor-en-weer-stampery nie, nie bereid is om elke dag nog gryser te word nie – bly dan weg uit ’n jagkamp in die Moordenaarskaroo met drie wilde knape uit die stad. Veral nie as dit naby Sutherland is en die kwik snags hier by minus vyf rond boer nie.
Ons noem onsself die Temmers van die Moordenaarskaroo, vier van ons, elkeen met ’n Temmer-skuilnaam plus ’n bynaam. Met die hulp van pa’s en ma’s en oumas en woordeboeke besluit hulle ten einde laaste watse soort temmers hulle sal wees en met watse name. Uiteindelik is daar konsensus en kry die Temmers se name beslag.
Eerstens Benito die Verskriklike, sewe jaar oud, ook bekend as die Vreeslose. Dan Misha die Moorddadige, nege jaar, ook genoem die Bloeddorstige. Voorlaastens Jean-Pierre die Triomfantlike, elf jaar, alias die Geweldenaar. Daarna die uwe, Oupa Pienkes die Dorstige, ook genoem Oupa Smulpaap of dan die Hooftemmer.
Al hierdie name en beskrywings word die voorafgaande weke sorgvuldig in briewe op pa’s en ma’s se faksmasjiene oor en weer aan mekaar gestuur en in plakboeke oorgeplak. Dis Africana wat vir die nageslag bewaar moet word. Uiteindelik sou daar twaalf amptelike Nuusbriewe vasgelê word uit die verskeie fakse, e-posse, handgeskrewe notas en instruksies Van Mekaar en Aan Mekaar. Die ma’s en die oumas is die sekretaresses wat lees en verduidelik en help terugskryf. ’n Stuk admin van formidabele omvang.
So word dit dan 9 Julie 2001 as die sneeu wit op die Sederberge lê. ’n Maandag, nog voordag was dit, toe ons die pad uit die Kaap vat. Ma’s en oumas en pa’s groet en wuif, ’n ma van een van die verskriklikes pink ’n traan weg en ’n pa stoot sy bors uit as sy bloedjie in sy nuwe jagbaadjie nonchalant anderpad kyk. Hulle gaan kamp en skiet en jag, meerkaaie en dassies en ander wilde goed. Allenig, sonder ma’s, net met hulle oupa. Hulle is die Temmers van die Moordenaarskaroo.
Saam met die vier ketties en die windbukse en die koeëlgewere is daar neëntien skietgoete in die geweerkaste, vyftig skywe, staanders, verkykers, spotting scopes, vleis en kos vir ’n weermag, slaapsakke en warmwatersakke. Nuwe flitse en knipmesse, want dit gaan ’n wrede week word.
Sien jy daardie wit bakkie daar deur die Hexrivierpas? Die dubbelkajuit wat so hoogvol gepak is?
Dis ons.
Die amptelike Nuusbriewe is uiters volledig en verskaf aan die nageslag uitvoerige besonderhede van wat die Temmers te wagte kan wees, wat hulle gaan doen, wat hulle gaan eet; wat hulle gaan leer om te doen en leer om te eet; strawwe en belonings vir nagekome reëls en nie-nagekome reëls. Na die afpakkery en regpakkery in die sinkskuur met sy muisbosskerm langsaan, en veral na die nege plaashekke op die laaste stuk pad kamp toe, het al die Temmers reeds stywe strawwe op die lyf geloop. Voorbeelde is twee keer bad op dieselfde dag vir ry-staan op ’n plaashek; nie op Dag Twee ’n beurt kry om die bakkie in die veld te dryf nie oor hy ’n ander Temmer met ’n stok van agter af tussen sy bene kielie sodat dié ’n kossak in die sand laat val. Vir min goed afpak en wegdra na die slaapskuur toe kry een van die Temmers sommer ’n ekstra beurt vir skottelgoed was. Ensovoorts, ensovoorts.
Dag Een raak ’n gebeurtenisryke dag. So ook Dag Twee. Nou moet mens darem bysê Dag Drie was ’n grote, heel groot. Maar dis eintlik Dag Vier wat in ’n klas van sy eie staan. Behalwe natuurlik nou Dag Vyf. Praat nie eers van Dag Ses nie, die wrede dag van bloed en derms.
Mens hoef slegs na ’n opsomming van die Temmers se aktiwiteite te kyk om naastenby ’n idee te kry hoekom ek as Hooftemmer die penthouse by Petrus gaan kry. Terwyl ’n Temmer leer om die byl vas te hou waarmee hy moet leer om hout te kap, loop ’n ander Temmer óf voor hom in óf agter hom verby om nog ’n boomtak aan te dra. Terwyl ’n Temmer in die rivierloop met ’n skopgraaf ’n sak sand probeer vol maak om ’n lêplek by die skietbaan in te rig, gooi ’n ander Temmer sy sand hoog in die lug op om te sien hoe dit lyk as dit afkom. Daar volg dan luidkeelse protes en aanmoediging as al drie die Temmers na ’n halfuur hulle drie sakke sand vir môre se skietwal gereed het. Jy herken hulle slegs aan hulle grootte en kleredrag, want die gesigte is almal agter ’n rooi sandlaag verberg.
Die eerste aand se vuur vir die lapa in die muisbosskerm vrek drie keer, want die Temmers gebruik graag takke met gloeiende punte uit die vuur om sirkels in die donker van die Karoonag te maak, mekaar te jaag of gloeiende swaardgevegte aan te knoop. Een van die Temmers raak honger en moeg van wag vir die braaivleis en ontdek brood en heuning en Marmite in die slaapskuur se kombuisplekkie, waar hy smeer en mors en eet. Dit terwyl die Hooftemmer aan die ander Temmers die geheimenisse tussen tjops braai, wors braai en skilpadjie
