“Moet ons daai goed vir die eksamen ken?” wil Rooie baie bekommerd weet.
“Natuurlik moet ons dit ken. Ek kan julle wed Ou Bles gaan ’n vraag oor Boyle se Wet vra.”
Dawie glimlag selfvoldaan. Hy ken hierdie ingewikkelde storie nou, maar Trompie en Rooie het duidelik nog nooit eers daarvan gehoor nie.
Blikkies lyk ook nie te gelukkig oor Boyle se Wet nie. Hy het dit onder die knie probeer kry, maar tevergeefs.
“Ek verstaan die ding nog nie mooi nie,” sê Blikkies fronsend.
“Dis omdat jy te vroeg begin leer het,” sê Trompie.
“Hoe bedoel jy?”
Dawie luister nou ook.
Trompie verduidelik sy teorie dat ’n mens te vroeg kan begin leer. As jy dít doen, is jy volgens hom verlore, want jy vergeet alles wat jy geleer het. ’n Mens moet eers so drie dae voor die eksamen hard begin leer.
“Dis wat ek gaan doen,” sê Trompie om sy argument af te sluit.
“Dis wat ek ook gaan doen,” sê Rooie en glimlag selfvoldaan. Dit lyk amper of hy dit reggekry het om sy tone te wikkel sonder om die groottoon ook te beweeg.
Dawie glimlag net.
Blikkies se kakebene beweeg ritmies op en af en hy dink ernstig. Trompie se teorie klink vir hom nogal aanvaarbaar. Hy hou van die idee om vir minstens nog ’n week glad nie eens aan die eksamen te dink nie.
“Ek dink jy’s reg, Trompie,” sê Blikkies en versit sy grashalmpie behendig van die een kies na die ander. “As ’n mens te vroeg begin, kan jy jou maklik dóód leer.”
“Dis nou maar wors,” sê Trompie sedig. Hy probeer lyk soos ’n groot geleerde wat ná diepe bepeinsing ’n groot waarheid uitgespreek het.
“So dan gaan jy saam met ons kloof toe?” vra Rooie.
“Natuurlik,” sê Blikkies en stoot sy boeke weg. Trompie en Rooie klop hom op die rug om hom geluk te wens met sy wyse besluit.
Dawie sit met toe oë. Hy is weer besig om Boyle se Wet by homself te prewel.
“Is die ou mal?” mompel Rooie.
“Haai!” sê Trompie skielik hard.
“Ja?” Dawie maak sy oë oop.
“Kom jy saam kloof toe?”
Dawie stem nie saam met Trompie se teorie nie. Hy gaan van nou af elke dag hard leer, maar hy voel darem hy het vandag al genoeg gedoen.
Trompie, Rooie en Blikkies gluur woes na hul vriend. Dit lyk of hulle regsit om hom te karnuffel as hy te lafhartig is om saam met hulle te gaan.
“Wat is jou antwoord?” vra Trompie bars. Hy wikkel sy sproetneus op en af om Dawie goed te laat verstaan hy wat Trompie is, is nou moeilik.
“Ja.”
“Ja – wat?” Hierdie onverwagte antwoord het Trompie, Rooie en Blikkies skoon van stryk af.
“Ja, ek gaan saam kloof toe.”
“O, oukei dan,” mompel Trompie.
Rooie en Blikkies knik goedkeurend kop. Rooie brom iets van dat as Dawie nee gesê het, hy vandag iets sou gesien het wat hy nie graag sou wou sien nie.
Die vier vriende is vinnig by die tuin uit en stap kloof toe. Hulle gaan uitvind of die water in die kloof se dam al warm genoeg om te begin swem.
Trompie, Rooie en Blikkies stap voor. Hulle gesels en skerts met mekaar. Dawie is soos gewoonlik ’n paar treë agter. Hy hou homself besig deur klippe te gooi wat Boesman dan moet gaan haal.
Wanneer hy moeg hiervoor is, dink Dawie daaraan dat hy vir die ander moet vertel wat hy vandag by die skool gehoor het. Dit is iets wat Trompie raak – en daarom ook indirek die ander drie lede van die Boksombende.
Trompie, Rooie en Blikkies kyk om en loop stadiger. Dawie hardloop tot by hulle.
“Weet julle wat?” vra hy toe hy by hulle kom.
“Nee,” sê die drie tegelyk.
“Hoe moet ons weet?” vra Trompie en skud sy kop asof hy Dawie jammer kry dat hy so dom is.
“Ek het iets wat ek julle wil vertel. Dis iets oor jou, Trompie.”
Trompie se oë is op skrefies.
“So?” sê hy en sy stem klink agterdogtig. “Wat van my?”
Dawie is nie lus om sy nuus hier in die veld uit te blaker nie. Dit is ’n ernstige affêre. Hulle moet sit en die saak ordentlik bespreek.
“Kom ons gaan fort toe,” sê Dawie en begin sommer aanstap.
Die Boksombende se fort is ’n vervalle ou waenhuis in die veld, ’n entjie buite Kwaggaberg. Toe die seuns nog op laerskool was, het hulle elke dag soontoe gegaan en baie gelukkige en sorgelose ure daar deurgebring. Vandat hulle op hoërskool is, kom hulle nie meer so baie by die fort nie – net wanneer hulle voel hulle moet ’n amptelike vergadering hou.
Trompie is baie gesteld daarop dat alles by ’n amptelike vergadering “stiptelik en streng volgens die korrekte prosedure moet geskied”. Dit is ’n frase wat hy by sy pa gehoor het. Hy hou baie daarvan en gebruik dit nou weer.
“Alles moet stiptelik en volgens die korrekte prosedure geskied,” sê hy. “Ons gaan ’n amptelike vergadering hou. Dan kan Dawie vertel wat hy van my gehoor het.”
Trompie loop en wonder wat dit kan wees wat kastig so ernstig is.
“Waaroor wil jy praat?” vra Rooie vir Dawie.
“Wag tot ons in die fort is.”
“En amptelik vergadering hou,” sê Trompie streng.
“Dis reg,” sê Dawie, maar dan kyk hy na Trompie en vra: “Weet jy wat sê die mense van jou?”
Trompie skud effens uit die veld geslaan sy kop. Nee, hy weet nie wat hulle van hom sê nie, en hy sal baie graag wil weet.
“Geduld,” sê Dawie net. “Ek sal jou in die fort vertel.”
Die seuns stap nou vinniger. Hulle is nuuskierig om uit te vind wat die mense van Trompie sê.
Trompie voel ongemaklik. Hy wonder of dit iets slegs is. Hy wikkel sy neus vies op en af. Sy vuiste is gebal.
2
Wat die mense sê
In
