’n roomys en smyt dit op die grond en trap dit in die aarde in. Ek is kwaad vir Philla wat my verneder soos Oupa altyd vir Ouma verneder het; ek voel sleg omdat ek haar ’n frats genoem het; ek wens ek was enigiemand anders in die wêreld behalwe nou juis ek. Hoe gebeur dit dat elke mens ’n ek is, en juis een besondere ek?
Die klok lui; die periodes gaan hulle gang. Ek het goed gedoen in ’n toets wat die Engels-onderwyser teruggee; ek word geprys oor ’n moeilike wiskundeprobleem wat ons tuis moes doen en wat ek reggekry het; juffrou Murray sê sy verwag ’n biologie-onderskeiding van my in die volgende eksamen. En net toe ek stadigaan begin regkom, is dit weer pouse en dit gons deur die gange: Philla is uit die Afrikaans-juffrou se klas gejaag omdat sy geweier het om die opstel te skryf wat aan almal gegee is.
“Maar hoekom?” vra ek op die bus, later toe ons huis toe ry. “Hoekom skryf jy nie maar die ding as jy weet sy gaan jou vermorsel as jy dit nié doen nie?”
Philla fluit en kyk deur die venster. Sy’t teen hierdie tyd haar skoene ook uitgetrek en die pajamagordel om haar nek geknoop. Ek wens ek het nie by haar kom sit nie. “’n Vakansie op ’n plaas,” lag sy meteens. “Hoeveel van die ouens in ons klas was al op ’n plaas, dink jy? En dan ’n vakansie. Mintig, Helet, as ek dit geskryf het, sou sy die volgende tien jaar daardie opstel vir standerdsewes gegee het!”
“Ja, maar …”
“Iemand moet weier,” sê sy. “Ek sou natuurlik weer na die hoof toe gegaan het, maar hy was besig. Toe staan ek net buite. Daar was die interessantste skaduwees op die mure. Takke van ’n boom wat patrone gemaak het.”
“Jy kán tog wonderbaarlike opstelle skryf.”
“Nie oor ’n vakansie op ’n plaas nie. Nooit vir háár nie. As jy na haar kyk, sien jy al die kommas wat sy reghou om sinne te verdeel, en vir haar móét daar altyd kommas en punte en hoofletters wees.”
“Maar daar moet mos.”
“Hoekom?” Philla het so ’n manier om hoekom te vra dat jy skielik self twyfel aan ’n ding wat jy nog altyd sonder enige probleem as reg aanvaar het.
“Almal gebruik dit tog,” sê ek lamlendig.
“Jy’s soos Ma wat heeldag sit en spelfoute regmaak by die uitgewery. As jy na haar kyk, sien jy onmiddellik se twee elle, en die komma voor want.”
“Philla!” sê ek geskok, en wonder terselfdertyd hoeveel keer op ’n dag iemand haar naam só uitroep. Sy moet dit al gewoond wees. Maar sy lyk tog skaam.
“Ja, ek is aaklig,” sê sy. “Dis haar werk, sy moet dit doen. Dis anders as hierdie juffrou Gilgal.”
“Gillaume.”
“Sy laat die kommas in gelid staan, en dan marsjeer die hoofletters verby en wee die een wat uit pas is. Oupa skryf nie só nie. As hy voel die een stuk van die sin moet in ’n aparte reël staan, dan doen hy dit. As hy twee ordinêre sinne wil laat rym soos in ’n gedig, laat hy hom nie keer nie. As Kgatala vloek, doen sy dit altyd met twéé hoofletters.”
“En as hy vir jou briewe skryf?”
Die son kom op in haar oë en maak hulle byna blou. “En ek vir hom,” sê sy net en begin weer fluit, sommer kliphard. Sy kan verskriklik mooi fluit, met die rykste note en die suiwerste klanke wat op hierdie aarde bestaan. Nog net een mens het ek verrukliker hoor fluit as sy, en dis Oupa. Twee haltes van die huis af spring sy op. “Bring my tas, Helet; ek klim hier af en draf verder.”
Dus kom sy ná my by die huis, fluitend totdat sy Ouma se gesig sien. “Een van jou onderwyseresse het geskakel,” sê Ouma met ’n stem soos die engel Gabriël s’n. “Sy – nee, ek gaan dit nie herhaal nie, jy weet alles goed genoeg. Gister het ek vir jou gesê jy moet jou vinnig begin gedra. Onthou?”
Philla kyk vraend na Ma, wat hulpeloos agter haar bord gekookte kos sit.
“Kom eet,” sê Ouma. “Daarna gaan trek jy ordentlik aan en ons gaan die hoof spreek in verband met plek aan etenstafel in die koshuis, en in die studiesaal weeksdagmiddae.”
“Plek?” vra Philla onnosel.
“Ek het met die onderwyseres wat gebel het daaroor gepraat. Sy reken ook dis ’n goeie plan om jou smiddae onder toesig te laat studeer. Daarna kan jy korfbal oefen – Maandae, Dinsdae en Donderdae – sy sê daar is oefenpale naby die bane waar die spanne speel. Dan is jy dus óók onder die oë.”
’n Soort angs druk meteens my bors inmekaar: só iets durf niemand aan Philla doen nie. Sy kan nie smiddae ook in ’n program ingedwing word nie … Praat van ’n wildsbok in ’n klein hokkie!
“Eet nou,” beveel Ouma, maar nie een van ons eet nie.
“Ek het jou oupa sien verwilder,” sê Ouma ná ’n ruk asof sy verskoning soek. “Toe ek hom moes gedwing het om ’n eerbare werk te aanvaar en sy brood soos ander mense in die sweet van sy aangesig te verdien, was ek te saf. Voor my oë het hy versleg tot ’n leeglêer. Dit moenie met jóú ook gebeur nie, Philippa. Glo my, dis om jou eie beswil dat ek wil hê jy moet aan ’n vaste roetine gewoond raak. Die gereelde studietyd sal jou werk ten goede kom, en die korfbaloefeninge sal jou gou in ’n span laat beland. Met jou vinnige bene sal jy ’n aanwins wees, al moet ek dit self sê.”
En dan moet sy Saterdae gaan wedstryde speel. Sing-sing in ’n bus iewers heen tussen ’n jillende troep meisiekinders. Sý!
Philla staan op en loop weg – suutjies, sonder ’n woord. Sy sit in ’n bondeltjie op haar bed toe ek in ons kamer kom. Naderhand verskyn Ouma, opgetof met handsak en vars gekamde bolla, en sê Philla moet klaarmaak dat hulle kan gaan reëlings tref. Philla roer nie. Later raas Ouma; toe loop sy driftig die huis uit en ry alleen weg. Ná ’n uur of wat kom sy terug. Sy sing “Prys die Heer” (liederewysie).
Oplaas, toe ek dit glad nie meer kan verduur nie, gaan sit ek by haar op die bed. “Jy sal g’n in die koshuis gaan studeer nie, man. Ook nie korfbal speel nie. Tensy hulle jou oor my lewelose karkas baan toe sleep.”
Daar kom ’n bietjie kleur in haar gesig.
“Kom sitkamer toe, dan speel ek vir jou iets op die klavier.” Dit het haar al vantevore laat bedaar as sy onstuimig is.
Dit werk weer. Nie dadelik nie, maar teen die derde, vierde stuk wat ek speel – die Prelude van Bach – gooi sy haar hare agteroor en strek haar lang arms bokant haar kop uit. Sy vloek meteens, hartgrondig soos ’n gesoute matroos, en toe lag sy.
“Natuurlik sal ek nie,” sê sy en hardloop weg – uit by die voordeur, dwarsoor die grasperk, die straat in, die dag in.
Конец ознакомительного фрагмента.
Текст предоставлен ООО «ЛитРес».
Прочитайте эту книгу целиком, купив полную легальную версию на ЛитРес.
Безопасно оплатить книгу можно банковской картой
