qəribəsiniz, mister Qrey. Özünüz düşündüyünüzdən çox şey bilirsiniz, amma daha çox bilmək istəyirsiniz.
Dorian hiss edirdi ki, yanındakı adamdan qorxur və bundan utanırdı. Bax, Basillə o, xeyli vaxtdır tanışdır. Lakin bu tanışlıq onda heç bir daxili dəyişikliyə səbəb olmayıb. Amma Basilin dostu ortaya çıxdığı andan Dorianın həyata baxışlarına yenilik gətirdi. Nə olsun? Məgər buna görə lord Henridən qorxmaq lazımdır?
Lord Henri Doriana oturmağı təklif etdi:
– Gəlin, kölgəlikdə əyləşək. Günün altında dəriniz korlana bilər.
– Bunun əhəmiyyəti yoxdur. – Dorian güldü.
– Sizin üçün böyük əhəmiyyəti var, mister Qrey. Siz hələ gənc və gözəlsiniz. Gənclik isə qorunmağa layiq olan ən böyük nemətdir. İndi bunu başa düşməyə bilərsiniz, amma qocalıb beliniz büküləndə, alnınızı dərin qırışlar kəsəndə başa düşəcəksiniz. İndi hamını valeh edirsiniz. Üz-gözünüzü turşutmayın, bu, həqiqətən, belədir. Gözəllik ağıl və dühadan üstündür. Çünki onu sübut etməyə ehtiyac yoxdur. Həyatın əsl sirri gizlədilən yox, gözlə görünən gözəllikdədir. O sizə başqalarının üzərində hakimiyyət verir. Amma həmişəmi belə olacaq? Tezliklə Allah verdiyi bu neməti əlinizdən alacaq. Gözəlliyiniz cavanlıqla bir gedəcək. Və onda görəcəksiniz ki, böyük qələbələrin vaxtı ötüb, kiçik uğurlarla kifayətlənməli olacaqsınız. Həyatınızdan ötən hər ay sizi ümidsiz gələcəyə yaxınlaşdıracaq. Zaman sizi Allahdan verilmiş gözəlliyinizə qısqanır, mister Qrey. Onu əlinizdən alacaq, yanaqlarınız solacaq, gözlərinizin parıltısı itəcək. Ona görə də, hələ ki, əlinizdədir, gəncliyinizdən həzz alın, heç nəyi qaçırmayın, ehtiraslarınızı boğmayın, heç nədən qorxmayın! Sizin üçün mümkün olmayan heç nə yoxdur. Bu dünya bir müddətə sizə verilib… Bunu mən ilk baxışdan anladım. Məni heyran qoydunuz və başa düşdüm ki, sizə özünüzü dərk etməkdə kömək göstərməliyəm.
Dorian acgözlüklə lord Henrini dinləyirdi. Əlindəki yasəmən budağı yerə düşdü. Həmin dəqiqə tüklü bir arı onun üstünü kəsdirdi. Çiçəkdən-çiçəyə qonub bütün budağı gəzdi. Sonra uçub aralıda başqa bir gülün ləçəklərinin arasına girdi. Dorian bu səhnəni elə diqqətlə izləyirdi ki, hətta arının qonduğu gülün xəfif titrəyişini də hiss etdi.
Elə bu an Basil emalatxananın qapısından onları səslədi. Geri qayıdanda lord Henri Doriana baxdı:
– Mənimlə tanış olduğunuza şadsınız, mister Qrey, deyilmi?
– Hə, şadam. Amma bilmirəm, həmişə belə olacaq, ya yox.
– Həmişə… – lord Henri gülümsədi. – Çox dəhşətli sözdür! Qadınlar bu sözü həddən artıq çox işlədirlər. Əyləncə ilə əbədi sevginin arasında fərq ondadır ki, əyləncənin ömrü daha uzun olur.
Emalatxanaya daxil olanda Dorian əlini lord Henrinin çiyninə qoydu:
– Elə isə, qoy bizim dostluğumuz da bir əyləncə olsun.
Dorian təzədən körpücüyün üstünə çıxdı. Rəssam fırçasını götürdü. Lord Henri kresloda oturub onları seyr edirdi.
– Hazırdır! – Nəhayət, Basil təntənəli surətdə elan etdi və əyilib rəsmin sol küncündə qırmızı hərflərlə öz adını yazdı.
Lord Henri qalxıb portretə yaxınlaşdı.
– Təbrik edirəm, əzizim Basil. Müasir rəsm əsərlərinin içərisində bundan yaxşısını görməmişəm. Mister Qrey, gəlin, özünüz də baxın.
Dorian molbertin önünə keçdi, portretə tərəf döndü və heyrətdən bir addım geri çəkildi. Rəsmdəki bu gözəl sifəti ilk dəfə görürmüş kimi, sevincdən gözləri parıldadı. İndiyədək o öz gözəlliyinə əhəmiyyət vermirdi, Basilin komplimentlərini dost tərifi kimi qəbul edirdi, zarafata salırdı. Amma lord Henrinin ötəri gənclik və gözəlliyə oxuduğu himnə qulaq asandan sonra portret Dorianı çox həyəcanlandırmışdı. Dorian rəsmə baxır və bayaq lord Henrinin təsvir etdiyi gələcəyini açıq-aydın orada görürdü. Bir gün bu sifət solacaq və qırışacaq, gözlərin parıltısı itəcək, qamət əyiləcək. Zaman dodaqlarını qurudacaq, qızılı saçlarını ağardacaq.
Sanki kimsə Dorianın ürəyini soyuq ovuclarında tutub sıxırdı. Bədənindən üşütmə keçdi.
– Portret xoşunuza gəlmədi? – deyə Basil incik-incik Doriandan soruşdu.
Onun əvəzinə lord Henri cavab verdi:
– Əlbəttə ki, xoşuna gəldi. Şedevrdir. Bu portretə nə qədər istəsən, verməyə hazıram. Onu almaq istəyirəm.
– Harri, mən bu rəsmi sata bilmərəm. O mənim deyil, Dorianındır.
– Xoşbəxt!
– Yox, bu çox kədərlidir, – Dorian gözlərini portretdən çəkmədən söhbətə qarışdı. – Mən qocalacağam, eybəcərləşəcəyəm, portretim isə əbədi cavan qalacaq. O, həmişə mənim bu iyul günündə olduğum kimi qalacaq. Ah, kaş tərsinə olaydı! Bu portret qocalaydı, mənsə həmişə cavan qalaydım. Bunun üçün hər şeydən keçərdim, qəlbimi də verərdim.
Lord Henri güldü:
– Bu, Basil, yəqin ki, sənin heç xoşuna gəlməzdi. Onda rəssamların taleyi çox ağır olardı.
– Əlbəttə, – deyə Basil Dorianın fikrinə etirazını bildirdi.
Dorian hirslə rəssamın gözlərinin içinə baxdı:
– Mən gözəlliyi əbədi olan hər şeyə həsəd aparıram. Çəkdiyiniz bu portretə də həsəd aparıram. Çünki onun qoruyub saxlayacağı gözəlliyi və gəncliyi mən itirməyə məhkumam. Ah, kaş dəyişən portret olaydı, mənsə həmişə indiki kimi qala biləydim. Axı niyə siz bu portreti yaratdınız? Vaxt gələcək, o məni ələ salıb güləcək.
Dorianın gözündən yaş axdı, o, divanın üstünə yıxılıb yastıqla üzünü qapadı.
– Bunu sən elədin, Harri. – Basil acı-acı köks ötürdü.
Lord Henri çiyinlərini çəkdi:
– Sadəcə, əsl Dorian Qrey, nəhayət, dilə gəlib, vəssalam.
– Mən iki yaxın dostumla, eyni zamanda münasibətlərimi korlamaq istəmirəm. Amma ikiniz də məndə ən gözəl əsərimə nifrət hissi oyatdınız. Bu rəsm dostluğumuzun axırına çıxmadan mən onu məhv etməliyəm.
Basilin iti rəssamlıq alətlərindən birini əlinə aldığını görən Dorian yerindən sıçrayıb onun qarşısını kəsdi.
– Yox,
