– dedim.
Elə bircə bu çatmırdı. Ancaq gördüm inanmır.
Bir gündən sonra bizdə hərbi uçuş var idi. Mən sağ-salamat uçuşumu başa çatdırdım. Öz ekipajımla birlikdə yeməkxanada çörəyimi yedikdən sonra Alekseyə yaxınlaşdım. O, nədənsə tək oturmuşdu.
– Bir az dincələk, – dedim, – güc toplayaq. Sabah qızların yanına gedək.
O, nədənsə duruxdu.
– Bilirsən, Kamal, – dedi, – bu haqq-hesabı qurtarmaq lazımdır.
– Niyə qurtaraq? – soruşdum.
– Rahat qoymayacaqlar, sonra pis olacaq.
– Nədən qorxursan? – dedim. – Əgər o, xəbər veribsə, onsuz da heç nə dəyişəsi deyil.
– Yox, qurtardı. Mən pas.
– Özün bilən yaxşıdır. Ancaq mən gedəcəm. Yaxşı, bəs Qreta səni soruşsa, nə deyim?
– Nə istəyirsən de. – O, kompotunu araq kimi birnəfəsə içib öz otağına getdi.
Aleksey həmişə komandanlığa həddən artıq ciddi yanaşırdı. Bir də görürdün fərəqət komandası ilə mil dayanıb onların öyüd-nəsihətinə elə qulaq asır ki, elə bil uçuşdan salamat qayıdıb-qayıtmamağı onlardan asılıdır. Mən bu xasiyyətinə görə ona tez-tez sataşırdım.
– Sən vəhşisən, – deyə cavabında gülürdü, – biz ruslar isə rəhbərliyi damarlarımızla hiss edirik.
Bəli, axşam alman qızlarımızın yanına getdim. Yolda gedə-gedə fikirləşirdim ki, onlara nə deyim. Axır qərara gəldim ki, deyim xəstələnib. Bəlkə, sonra ağlı başına gəldi.
Evə girəndə mənimki üstümə atıldı. Qreta isə yerindəcə donub-qaldı. Gözünün üstünə düşən qara teli elə bil bir az da qaraldı.
– Alyoşa?! – deyə o, nəhayət, dilləndi.
– Krank7, – dedim. – Alyoşa krank. Yəni xəstədir.
– Krank, oder toten?8 – deyə o, ciddi soruşdu və düz gözlərimə baxdı. Elə fikirləşirdi ki, onu öldürüblər. Mən isə düzünü deməyə qorxurdum.
– Nayn, nayn, – dedim, – qrip.
– O, – onun rəngi-ruhu özünə gəldi, – das ist nixte.
Bəli, biz həmişəki kimi oturduq, yedik, içdik, rəqs etdik. Katya bir neçə dəfə mənə göz vurdu ki, onun bacısı ilə rəqs edim. Mən də rəqs edirdim, yazıq qız gah gülümsəyirdi, gah da saralıb solurdu. Darıxdığına görə utanırdı. Məlum məsələdir: qız dostuma bir könüldən min könülə aşiq olmuşdu.
Mən Katya ilə tək qaldıqdan sonra o, göy gözləri ilə mənə baxıb soruşdu:
– Mayor?
Belə yerdə necə yalan deyəsən, axı onun gözlərində həqiqətin özü yazılmışdı. Mən çiynimi çəkdim.
– Yazıq Qreta, – o dedi. Yadımdan çıxıb almanca necədir.
– Yer libt, – dedim, – yer libt Qreta9!
– Ya, ya, – Katya dedi və nə isə əlavə etdi, mən belə başa düşdüm ki, Aleksey sevir, ancaq qorxu daha güclüdür.
– Mayor papir? – soruşdu və əli ilə də göstərdi ki, yəni donos yazıb. Almanlar bir işarədən qanandırlar.
Mən yenə də çiynimi çəkib qapıya tərəf göstərdim:
– Yer ist krank… – yəni xəstədir.
– Bura bax, adam dilində danış! – Sandro əmi onun sözünü kəsdi. – Nə var, qarğa bazarı açmısan burda: “Qar, qar, qar!”
– Belə xatırlamaq daha asandır, – deyə Kamal öz fleqmatik öküz gözləri ilə Sandro əmiyə baxdı.
– Yaxşı, yaxşı, danış. – Sandro əmi bilirdi ki, əgər Kamal söhbətinə ara versə, onu yenidən işə salmaq üçün xeyli yanacaq lazım olacaq.
– Hm-m-m, – Kamal bir az mızıldayıb tez də öz söhbətinə qayıtdı. – Sözün kəsəsi, mən çox ümid edirdim ki, Aleksey fikrini dəyişər. Səhəri gün mən onu görüb tanımadım. Bir gecəyə qaralmışdı.
– Nə olub sənə? – soruşdum.
– Heç, – dedi. – Gecə yata bilməmişəm. Qreta necədir?
– Səni gözləyir. Mən dedim ki, sən xəstəsən.
– İnandı?
– O inandı, ancaq bacısı başa düşür.
– İndi qurtarmaq yaxşıdır. Onsuz da mən evlənə bilməyəcəm, uzatmağın nə mənası var?
– Ay axmaq, – dedim, – kimdir səni evlənməyə məcbur edən? Ancaq nə qədər ki biz burdayıq, nə qədər ki sağıq, niyə də görüşməyək?!
– Sən məni başa düşməzsən. Sənin üçün bu, vaxt keçirməkdir, mən isə birinci dəfədir sevirəm.
Bu yerdə mən lap hirsləndim:
– Əgər qorxmusansa, eləcə də de. Gop eləmə.
Beləcə biz bir-birimizə qarşı bir az soyuduq. Ondan sonra mən bir-iki dəfə də qızların yanında oldum. Hər dəfə də Qretaya yalan satırdım, ancaq hiss edirdim ki, o daha inanmır, əriyib solur. Ona yazığımız gəlirdi, qızın bu halı Katya ilə məni də sıxırdı.
Mənim Alekseyə də yazığım gəlirdi. O vaxtdan məndən qaçırdı. Həmişə qanıqara gəzirdi. Bizi isə heç hara çağırıb-eləmirdilər. Mən fikirləşirdim ki, mayor biz fikirləşdiyimizdən yaxşı adam imiş. İki gündən sonra mən Alekseyə yaxınlaşdım.
– Qulaq as, – dedim, – görürsən, mayor düşündüyümüz qədər pis adam deyilmiş. İndiyə kimi xəbər verməyibsə, deməli, hər şey qurtarıb. Mən görürəm axı, sən özündə deyilsən. Bu cür əhvali-ruhiyyə ilə sən bir gün öz təyyarənlə göydən yerə dəyəcəksən.
– Nə olsun, – dedi, – yəni indiyə kimi itirdiyimiz oğlanlar bizdən əskik idi?
Hə, gördüm bu xına daha o xınadan deyil. Ancaq özümü o yerə qoymadım. Biz cəbhəçilər belə söhbətləri sevmirdik. Əgər təyyarəçi qəmlənib burnunu sallayırsa, deməli,
