Üçatılan. Ильяс Эфендиев

Чтение книги онлайн.

Читать онлайн книгу Üçatılan - Ильяс Эфендиев страница 6

Üçatılan - Ильяс Эфендиев Azərbaycan ədəbiyyatı

Скачать книгу

ata minib qəzəblə çapdı Kərbəlayı İbixanlara tərəf…

      Eyvaz da gəlib qoyunları Hacının ağılında görəndə lap yerində dondu. Az qaldı, kişinin başına hava gəlsin.

      – Hacının başı üçün, – dedi, – dünən Şamxal özü bunları aparıb Haramıda qatıb qoyuna.

      Hacı soyuq tərzdə dedi:

      – Yox, belə zarafat olmaz, hər nə məsələdi, siz tərəfdən gəlir. Belə şey olmaz! Camaat içində rəzil-rüsvayıq. Qonum-qonşu baxıb deyir, görəsən, bu nə oyundur.

      Eyvaz əmi, doğrudan da, qapılarda boy-boya verib, o yandan bəri tamaşa eləyən qonşulara nəzər salıb dedi:

      – Ay Hacı, atamın goru haqqı, mən özüm də bu işə məəttəl qalmışam. Əgər bunu eləyən düşmən köpəkoğludursa, ona nə düşüb ki, dörd erkəyi Haramıdan gətirib bir də salsın sənin ağılına. Burada nə isə bir sirr var.

      Arvadların, uşaqların üzündə bir vahimə peyda olmuşdu. Hacının doxsan beş yaşlı anası Ballı qarı azca qəddi əyilmiş halda irəli yeriyib dedi:

      – Ay Hacı, bəlkə, uşaqlardan biri gedib Molla Hüseynquluya baxdırsın? Yadındadırmı, neçə il bundan qabaq sənin Göydəmir atını hər gecə aparıb çapıb əldən-ayaqdan salırdılar. Səhər görürdün ki, heyvan qan-tərin içindədi. Özünün də yalını incə-incə hörüblər. Onda, bəyəm, Molla Hüseynqulu demədi ki, Cin dərəsindəki hallardı8 gecələr atı minib çapan?!

      Eyvaz əmi:

      – Ay Ballı nənə, – dedi, – Molla Hüseynqulu fırıldaqçının, kələkbazın biridir, qoy o yana getsin.

      Ballı nənə təşvişlə dedi:

      – Əstəğfürullah elə, Eyvaz, günahdı.

      Eyvaz əmi gülüb dedi:

      – Nə günah olacaq, ay nənə? Onun hər cür fırıldaq işi var.

      Bir saatın içində Kürdobaya hay vuruldu ki, Hacı Tanrıverdinin ağılında möcüzə baş verir. Nişan üçün gedən qoyunları gecə Eyvaz kişinin tövləsindən çıxarıb, qaytarıb salırlar yenə də Hacının öz ağılına. Oba arvadlarının hərəsi bir yerə yozurdu bu işi. Axırda uzun götür-qoydan bu qərara gəldilər ki, qoyunları qaytarıb gətirən «Cin dərəsi»ndəki cinlərdir.

***

      Dan yeri qızarıb hava işıqlaşan kimi qamışların arasında div yuxusuna getmiş Ərşad oyanıb dərhal qalxdı ayağa, yapıncısının, saçaqlı papağının toz-torpağını çırpdı. Ərşad bilirdi ki, hər səhər Sərvinaz bir az aşağı tərəfdə qamışlığın arasından keçən cığırla suya gedir. Ona görə də gəlib cığırın yaxınlığında, qamışlıqda gizləndi.

      Bir qədər sonra Sərvinaz çiynində iri mis səhəng göründü. Qız Ərşadın tuşuna çatanda oğlan qamışlıqdan çıxdı.

      – Bismillah!.. Bismillah!.. – deyə Sərvinaz içini çəkib ona baxdı. – Ay tanrısız, canavar kimi qəfil qamışlıqdan niyə çıxırsan?! Qorxdum.

      Qız bu sözləri deyəndə Ərşad güldü. Sərvinaz da gülümsünüb guya məzəmmətlə dedi:

      – Arsız!

      – Arsız sənsən ki, gül kimi maman oğlunu qoyub Hacı Tanrıverdinin avara oğluna gedirsən!

      Sərvinaz böyük bir sirr açırmış kimi pıçıltı ilə dedi:

      – «Cin dərə»sindəki hallar ikinci dəfədir ki, Hacının nişanını geri qaytarır.

      Ərşad bu dəfə şaqqanaq çəkdi.

      – Gözünə dönüm o cinlərin, yaxşı eləyib nişanı geri qaytarıblar. Gəl bəri, sənə sözüm var.

      Ərşad bunu deyib qızın əlindən tutub qamışlığa çəkdi. Dedi:

      – Bura bax, dayıqızı. Mən ölüm, o Nurunun nəyinə aşiq olmusan?

      Sərvinaz gülüb dedi:

      – Kim deyir aşiq olmuşam?

      – Mən ölüm, de görüm, sən, doğrudan, o avaraya getmək istəyirsən?

      Sərvinaz fikirli-fikirli çiyinlərini atdı.

      – Kimə verərlər, ona da gedərəm.

      – Dayım tamahgirin biridi. Hacı Tanrıverdi dövlətlidi deyə səni verir onun avara oğluna. Bax budur deyirəm, əgər məni qoyub ona getsən, qan su yerinə axacaq!

      Birdən Sərvinaz səhəngi götürüb qaçdı cığıra tərəf. Ərşad arxadan səsləndi:

      – Eşitdin, nə dedim?

      Sərvinaz qayıdıb gülə-gülə ona baxaraq «hə» mənasında başını tərpədib qaçdı. Ərşad da heç kəs görməsin deyə qamışlıqdan ehtiyatla çıxıb o tərəf bu tərəfə baxa-baxa çöl-biyabanla yol aldı Haramıya sarı.

***

      Bu vaxt Eyvaz əmi Hacı Tanrıverdiyə deyirdi:

      – Hacı, nişanımız nişandı. Ancaq erkəklər qoy qalsın hələlik sənin süründə, görək bu əhvalatın axırı nə olur.

      Hacı da ağır-ağır cavab verdi ki, nə olar, qalsın, o heyvanlar onsuz da sənindir.

      Bundan sonra Eyvaz əmi gəldi öz evinə. O, cinə-şeytana inanan deyildi. Düzdür, Hacının yanında özünü inanan kimi göstərirdi, amma hey fikirləşirdi ki, bu kimin işi olsun! Birdən ağlına gəldi ki, bəlkə, Ərşaddı bunu eləyən? Sonra da fikirləşdi ki, Ərşad canavar kimi bir şeydi. Heyvanları aparsa, salamat buraxmazdı, kəsib ətini çəkərdi şişə, yeyib-içib kefinə baxradı.

      Bir sözlə, Eyvaz əmi nə qədər çək-çevir eləyirdisə, bu işi bir yerə bənd eləyə bilmirdi.

      Ərşad da dalbadal sifariş göndərirdi, qızı mənə verməsə, dayını da, Hacının oğlu Nurunu da öldürəcəyəm. Eyvaz əmiyə onu da xəbər vermişdilər ki, Ərşad Haramıda tüfəngli-patrondaşlı gəzir, gecələr gəlib Kürdobada dayısıgilin damının yan-yörəsində hərlənir.

      – Lənət sənə kor şeytan! – Eyvaz əmi hirslənib Ərşadın qarasınca söyür, asıb-kəsirdi. Axırda Narıngülü çağırıb dedi:

      – A bala, get o qardaşını başa sal ki, daha iş-işdən keçib, bax bu Qarabağda kimin qızını istəyir, gedim alım ona. Amma bu fikri başından çıxarsın. Hacı Tanrıverdinin tayfası qollu-budaqlı nəsildi, bizi onlarla düşmən eləməsin. Səbir eləsin, görək başımıza nə gəlir…

      Narıngül

Скачать книгу


<p>8</p>

Hal (və ya al) – xurafata inananların təsəvvüründə qaranlıqda tək qaldıqda guya insanın gözünə görünən mövhum surət, xəyal; qulyabanı (red.)