cəhd eləmirdi, yalnız əlləri ilə eynəyini tutmuşdu ki, sınmasın…
…Onlar iri bir palıd ağacının enli gövdəsinə söykənərək yan-yana oturmuşdular, heç biri danışmırdı. Bura keçməyi Rüstəm təklif eləmişdi. Kənanın kürəyinə yapışmış iri hörümçəkdən qurtulandan sonra, heç olmasa, arxa tərəfdən özlərini qorumaq üçün ağaca söykənmişdilər. Sivil həyatlarından onlarla gəlmiş yeganə əşyanı – çantanı aralarına qoymuşdular. Ümidsizlik hər ikisinin ürəyini sıxıb incidir, düşünməyə mane olurdu. Yavaş-yavaş vəziyyətlərinə alışan uşaqlar ətrafı nəzərdən keçirməyə başladılar.
Onlar yüzillik, bəlkə də, minillik ağaclarla zəngin, sıx meşənin ortasında idilər. Ağaclara dolaşmış lianalar, tikanlı, cod kollar, yabanı bitkilər meşəni keçilməz edirdi. Haradasa uzaqda axan çayın aramsız şırıltısı səssizliyi pozurdu. Yavaş-yavaş qatılaşmağa başlayan külrəngli ala-toranda ara-sıra vəhşi heyvanların və quşların səsi eşidilirdi. Onların hənirtisi yaxında da, uzaqda da – hər yerdə hiss olunurdu. Oğlanları vahimə basmış, onların uşaq qəlbi sarsılmışdı.
– İnana bilmirəm, – deyə Kənan təkrar edirdi, – inana bilmirəm, bəlkə, sən səhv edirsən? Axı biz Lemini görmək üçün gələcəyə getmək istəyirdik, necə oldu ki, keçmişə düşdük? Özü də Daş dövrünə?
Rüstəm büzüşdü:
– Bura çox qorxuludur… Mən qorxuram…
– Biz indi nə edək? Sən ki ağıllısan, Rüstəm, beynini işə sal!
Rüstəm saralmış bənizini dostuna tərəf çevirib titrək səslə dedi:
– Heç bir şey… Bu bizim sonumuzdur.
– Bunu artıq demisən! İndi başqa bir şey de!
– Vəhşi heyvanlar bizi yeyəcək… Lap filmlərdə olduğu kimi…
– Bura bax! Bu sözü bir də desən, məndən incimə. Sonadək çalışıb-vuruşacağıq! Bildin?! Mənim bu cəngəlliklərdə ölmək fikrim yoxdur!
– Səsləri eşidirsən?..
Rüstəmin hönkürtüsü Kənanı da kövrəltdi. Qucaqlaşdılar.
– Qorxuram…
– Mən də…
Gün batmağa doğru gedirdi. Buludların dərinliyində solğun, qırmızımtıl işıq görünürdü. Havada spiral şəklində iz qoyaraq uçuşan həşəratların sayı artmışdı. Onlar vızıldaşaraq iti neştərlərini uşaqların dərisinə sancmaq üçün fürsət axtarırdılar. Kənan başını qaldırıb hündür ağacların çətirləri arasından səmaya baxdı. O özünü ələ alıb səsinə qətiyyət verməyə çalışaraq dedi:
– Əgər bu, Daş dövrüdürsə, burada insan düşərgələri də olmalıdır. İnsanları tapıb hələlik onlara sığına bilərik.
– Unutma ki, ibtidai insan heyvandan az fərqlənir, – deyə Rüstəm köksünü ötürdü.
– Sən də unutma ki, biz XXI əsrdən gəlmişik, onların bilmədiyi çox şeylər bilirik. Bununla onların rəğbətini qazanarıq.
– Hanı onlar? Sən burda bir insan görürsən?
– Onları tapmaq lazımdır.
– Onları tapana qədər xeyli vaxt keçə bilər… Gec ola bilər…
– Bura bax, oxuduğun kitabları, baxdığın filmləri yadına sal! Təbii fəlakət, ya da təyyarə qəzası-filan nəticəsində insanlar meşəyə düşəndə nə edirlər, başlarını necə saxlayırlar?
Rüstəmin solğun üzü bir qədər canlandı:
– Onlar, ilk növbədə, vəhşi heyvanlardan qorunmaq üçün özlərinə daldalanacaq düzəldirlər.
– Ay sağ ol! Hava qaralmamış biz də bunu eləməliyik!
Sərt meşə, vəhşi təbiət qarşısında insan bir heçdir, lakin… insan düşünür və düşünərək böyüklük kəsb edir. İnsan düşünərək yaşayır, çıxış yolu tapır və əbədi fəlakətlərə rəğmən özünü təsdiq edir, bununla da dünyanın ucalığı fövqündə dayanır.
Uşaqlar ətrafa bir də yaxşı-yaxşı baxaraq günbatan tərəfə aparan cığır aşkar etdilər. Əllərinə ağac alıb cığırla irəliləməyə başladılar. Onlar hələ gözdən itməmiş yan tərəfdəki kollar ehmalca aralandı və… bir cüt qonur göz onların ardınca diqqətlə baxdı.
Sərt təbiətlə üzbəüz
Meşə sıx olduğundan irəliləmək çətin idi. Mamırla örtülü torpaq bəzi yerlərdə sürüşkən olurdu. Uşaqların ayağındakı qalın idman ayaqqabıları onların yaxşı karına gəlirdi. Kənanın əynində gödəkcə vardı, Rüstəm isə qısaqol köynəkdə idi, amma sərinliyi hələ hiss eləmirdi. O elə hey qızarmış qollarını didən cücüləri qovurdu. Kənan məşqdə geyindiyi kimononun köynəyini çantasından çıxarıb ona geyindirdi. Kimono Rüstəmin əyninə böyük olduğundan qolları biləyinə qədər gəldi.
Meşənin vahiməsi uşaqların iliyinə işləyirdi. Onlar təbiət qarşısında özlərinin son dərəcə aciz və köməksiz olduqlarını hiss edirdilər. Vəhşi heyvanlar və quşlarla, cürbəcür həşəratlarla dolu bu meşədə onları hər addımda pusqular və hücumlar, sərt təbiətin amansızlıqları gözləyirdi. Heyvanları duyuq salmasınlar deyə onlar səssiz hərəkət etməyə çalışır, pıçıltı ilə danışırdılar.
Qəflətən iri bir quş qanadlarını çırpıb pırıltı ilə aşağıdan uçdu.
Şam qozası ağacdan qopub şaqqıltı ilə Kənanın qarşısına düşdü.
Hansısa yırtıcının şikarına çevrilmiş balaca heyvanın ölüm ayağında xırıltısı eşidildi.
Ağacın gövdəsinə sarılmış parlaq narıncı-yaşıl dərili ilan acıqlı-acıqlı fışıldadı.
Hər dəfə uşaqlar diksinir, dayanıb ətrafı dinləyir, sonra yenə yollarına davam edir, bəzən də qaçırdılar.
Uşaqlar yüzillik ağacların arası ilə ovçular və heyvanların açdığı sağa-sola əyilən cığırlarla gedirdilər. Enişli-yoxuşlu yollar ara-sıra taladan, bəzən də bataqlıqdan keçirdi.
Toran qovuşurdu. Günəş yavaş-yavaş üfüqə doğru əyilir, səmanı gözəl al rəngə boyayırdı. Amma meşənin sıx çətiri altından naxış-naxış görünən səmanı seyr etməyə uşaqların vaxtı yox idi. Onlar daldalanacaq – gizlənmək, qorunmaq üçün bir yer tapmağa tələsirdilər. Kənan qollu-budaqlı, iri ağacların
