угра ош, – деди орқароқдаги нозиккина келинчак ийманиб.
Ҳамма гурр этиб кулиб юборди. Жувоннинг иссиқдан бўғриққан лўппи юзи яна дув қизариб кетди. Олдида ўтирган дугонасининг елкасига юзларини яшириб олди.
– Нимадан уяласан? – деди яна суюнчи сўраган хотин. – Уруш тугаса ўғил тўйи қилайин деб ният қилгин. Тўйингда Соҳиб аканглар дошқозонда ош дамласин.
– Айтганларинг келсин, – деди Холида опа шошилиб ўрнидан тураркан. – Угра ош бўлса, угра-да, бўлмаса бугун эртароқ боринглар, бир уграхўрлик қилайлик.
Кеч бўлиб қуёш уфққа бош қўйганда, ҳамма даладан қайтди. Қизлар бет-қўлини ювасолиб, хотинлар мол-ҳолию, бола-чақасини тинчитиб, ҳар кунгидан эртароқ Шоҳидаларникига тўпланишди. Дарвозадан киришлари билан қиз-жувонларнинг димоғига райҳон туйиб солинган қатиқли угранинг хушбўй ҳиди урилди. Ҳамма оҳ-воҳ, ҳазил-мутойиба билан чорпая сўрига ўтириши билан меҳмонларга мунтазир таом тортила бошланди.
Бу тотли угра оши супрақоқди ундан эканлигини ўтирганларнинг кўпи билмас эди. Холида опа Соҳиб аканинг угра ошни яхши кўрганлиги учун учтўрт сиқим буғдой унини яхши ният билан яшириб юрган эди. Эсон-омон келса, ун ҳам топилиб қолар, деб меҳрини қўйиб угра кесди.
Унинг усталигига тан берган хотинлардан бири қичқирди.
– Холидахон, бор ҳунарингизни бериб кесибсиз дейман уграни!
– Соҳиб акангиз ҳам уграни яхши кўрар эдилар,деди Холида опа аёллар қаторига келиб ўтирар экан. – Бундан уч-тўрт йил аввал ён қўшнимизнинг меҳмонхонасида йиғилишиб суҳбатлашиб ўтиришса, уй эгаси уларга угра оши тортибди. Бечора угра, йўғонлашиб хамир бўлиб кетибди. Шунда Соҳиб акангиз секин ўринларидан туриб кетибдилар.
Мен уйда угра кесиб ўтирган эдим. Индамай келиб угранинг бир толини олиб кетдилар. Омборхонага ўтиб яна алланима олдилар. Эртасига дув-дув гап. Нима дейсан, Соҳиббойнинг хотини кесган угра жуволдизнинг кўзидан ўтар экан.
Аниғини билсам, эркакларнинг олдига чиқиб, ҳалиги уграни жуволдизнинг кўзига ўтказибдиларда, “Угра мана бунақа бўлади!” дептилар. Шу-шу бу воқеа овоза бўлиб кетган эди.
Хотинлар бу лаззатли таомни мақтай-мақтай ичишди. Кейин фронтдан келган хатлар, эртанги ишлар, келажакда орзули ҳаёт ҳақида узоқ гаплашишди, гап орасида ҳар бирининг қўлида бирор буюм бунёдга келарди. Кимлар узоқдаги ёри келганда, азиз бошига қўндириш учун дўппи тикади, кимлар қалбидаги севги розини байт қилиб қийиққа битади. Кимлар совуқ ўлкаларда аскарларнинг қўлларига совуқ ўтмасин деб қўлқоп тўқийди. Ниҳоят ҳижрон қийноғини куй-қўшиқ билан босмоқчи бўладиларми, аввал шўхроқлари ўйнаб-куйлайди, қийқириқ ва ўйин авжига чиқади. Шу хилда хўрозлар қичқургунча ўтиришади. Кейин пича мизғишиб, ишга – далага жўнайдилар. Эртасига яна меҳнат, машаққатли ва оғир меҳнат куни бошланади.
Қайтиш
Тун. Саҳар. Хўрозлар бир-бири билан овоз синамоқчидай басма-басига қичқирмоқда. Эндигина ётган Холида опа оиласи қаттиқ уйқуга кетган. Ҳар қанча сергак бўлса ҳам бугунги
