мантиқий натижаси, улар яратган заминда унган дарахтлар мевасидир. Тошкент вилояти бўйлаб одимлаб, тарихий ёдгорликлари билан танишар эканмиз, буни ҳар қадамда ҳис этамиз.
Келинг, аввало вилоятнинг жуғрофий ўрнига назар ташлайлик. Тошкент вилояти шимолда ва шимоли-ғарбда Қозоғистон Республикаси, шимоли-шарқда Қирғизистон Республикаси, шарқда Наманган вилояти, жанубда Тожикистон Республикаси, жануби-ғарбда Сирдарё вилояти билан чегарадош. Воҳанинг азим Чирчиқ дарёси оқиб ўтадиган, Тяньшан тоғларининг ғарбий тармоқлари билан ўралган водийда, деҳқончилик ва чорвачилик, ҳунармандлик учун қулай маконда жойлашгани бу ерда қадим замонлардан бошлаб инсон манзилгоҳлари пайдо бўлишига сабаб бўлган. Тарихий китобларда қайд этилишича, ҳудуднинг кўҳна манзилгоҳлари тўғрисида милоддан олдинги V–II асрларга оид юнон, хитой манбаларида қимматли маълумотлар сақланиб қолган. Кўп йиллик тадқиқотлар натижасида вилоят ҳудудида 760 та қадимий манзилгоҳ, шаҳар ва қишлоқлар харобаси, кўҳна конлар, мудофаа ва ирригация иншоотлари борлиги аниқланган.
Тошкент воҳаси Шарқ маданияти, санъати ва адабиётининг қадимий марказларидан биридир. Шайх Аҳмад Тарозийнинг Мирзо Улуғбекка бағишлаб ёзилган асарида улуғ мумтоз шоиримиз, Алишер Навоий бобомиз маликул-калом, яъни, сўз мулкининг султони деб таърифлаган Мавлоно Лутфий Тошкент заминида туғилган, деган фикр илгари сурилган. Кўҳна Тошкент воҳасида камолга етган, нашъу намо топган, халқ ўртасида Занги ота номи билан машҳур буюк сўфий аллома Ойхўжа ибн Тошхўжа ҳазратлари, Хожа Аҳрор Валий, Шайх Умар Боғистоний, Абу Бакр Қаффол Шоший, Абу Сулаймон Банокатий, Ҳофиз Кўҳакий каби ўнлаб авлиё зотлар бу диёр шуҳратига шуҳрат қўшганлар. ХIV–ХV асрларда бу ўлкада машҳур шоир Бадриддин Чочий, ХVI асрда эса тарихчи ва адабиётчи Зайниддин Восифий яшаб ижод қилганлар. Яна бир буюк аждодимиз – Заҳириддин Муҳаммад Бобурнинг «Бобурнома» асарида баён қилинишича, бу темурий шаҳзода Тошкент вилоятининг Паркент туманидаги Самсарак қишлоғида тинимсиз сарсон-саргардонликлардан сўнг бир муддат тин олиб, лашкар тўплаб истиқомат қилиб турганларида тушларига Хожа Аҳрор Валий киради. Буюк сўфий аллома Тангри таоло иродаси билан Бобур Мирзога Самарқанд тахтини эгаллаш насиб этаётгани ва тезроқ уйқудан уйғониб, шу мақсад йўлида йўлга отланишни каромат қиладилар.
Занги Ота – Ойхўжа Тошхўжа ўғлининг Тошкент вилояти ҳудудидаги зиёратгоҳи нафақат юртимизда, балки бутун мусулмон оламида маълуму машҳурдир. Мазкур зиёратгоҳдаги табаррук мақбара Соҳибқирон Амир Темур бобомиз томонидан бошланган ва кейинчалик Мирзо Улуғбек томонидан якунланган. Мустақиллик йилларида Президентимиз Шавкат Мирзиёевнинг раҳнамолигида бу ерда улкан қурилиш ва ободонлаштириш ишлари амалга оширилди. Бунинг натижасида бугунги кунда бу ерда ҳар томонлама обод ва кўркам ёдгорлик мажмуаси қад кўтариб турибди. Ўтган икки йил давомида ушбу муқаддас қадамжога келадиган зиёратчилар, жумладан, чет элликлар сони бир неча баробар ошди.
