омма ҳам қабул қилмади. Ҳеч ким англамади ва бу илмни инкор қилдилар. Зуннун қочоқ, қувғин ва мискин бўлиб қолди.
Зуннун Мисрий 245/859 йилда вафот этган. Қабри Мисрда.
Зуннун Мисрий дейди:
– Тоғда кезар эдим. Бир жамоага дуч келдим. Бирининг кўзи кўр, бирининг оёғи йўқ, бирининг қулоғи кар, бири соқов, бирини яра босган. Улардан сўрадим:
– Бу ерда нима қиляпсиз?
Дедилар:
– Бу ерда ғор бор. Унда тақводор обид яшайди. Йилда бир марта ташқарига чиқади. Дардмандларга назар ташлаб, дуо қилади. Барча касалликдан тузалади. Сўнг яна ғорга кириб кетади.
Зуннун Мисрий бир муддат жамоа билан яшади. Обиднинг ғордан чиқар вақти бўлди. Дардмандларга назар солди, бари тузалди. Зуннун обиднинг этагига ёпишиб, обидга деди:
– Эй обид, менинг пинҳон дардимни ҳам муолажа қил.
Обид деди:
– Эй Зуннун, қўлингни торт, Аллоҳ сенинг ҳолатингни кўриб тургани ҳолда, Уни қўйиб менинг этагимни тутдингки, иккимизни ҳалок қилади.
Шу сўзларни айтиб, обид ғорга кириб кетди.
Сўрадилар:
– Нечуксиз?
Зуннун деди:
– Ҳолим шундайки, хавф бемор қилди, шавқ куйдирди, муҳаббат ўлдирди, Аллоҳ тирилтирди.
Зуннуннинг хизматига бир ўғлон келди ва деди:
– Отамдан мерос қолган юз минг кумуш бор. Уни сизнинг хизматингизда сарф этсам деб ният қилдим.
Зуннун деди:
– Сенинг молингни сарф қилмоқ раво эмас. Балоғатга етгунингча сабр қил.
Ҳалиги ўғлон йигит бўлди. Зуннуннинг хизматига кирди ва барча пулини хонақоҳга харж этди. Пул тугагач, камхаржлик бошланди. Йигит афсус қилиб айтдики:
– Агар яна пулим бўлса, хонақоҳ учун сарфлаб, сўфийларнинг оғирини енгил қилар эдим.
Шайх унинг сўзларини эшитиб, «ҳануз ҳақиқат ишининг фаҳмига етмабди, ҳали ҳам унинг кўнглида дунё молига қизиқиш сўнмабди» деб тафаккур қилди. Йигитни чақириб, буюрди:
– Фалон атторнинг дўконига бориб, айтилган дориларни олиб кел.
Йигит шайхнинг айтганларини бажарди. Шайх дориларни аралаштириб, дуо ўқиди. Дори шодалари ёқутга айланди. Ёқутларни йигитнинг қўлига бериб, нархини билиб келиш учун гавҳарфурушнинг дўконига юборди. Гавҳарфуруш ҳар бир гавҳарни юз минг кумушга баҳолади. Йигит хонақоҳга қайтиб, нархларни айтди. Шайх деди:
– Энди ёқутларни дарёга ташлаб кел. Билгинки, дарвешлар ош-нон ташвишини қилмайдилар. Очлик риёзатини тортиш, мужоҳада қилиш уларнинг ихтиёридадир.
Йигит шайхнинг сўзларини тинглаб, хатосини англади. Тавба қилиб, ғафлат уйқусидан уйғонди. Кўнглида дунёнинг заррача қадр-қиммати қолмади.
Бир йигит сўфийларни инкор қилди. Зуннун йигитга узугини бериб, иккита нон сотиб олишни айтди. Нонвой нон ҳам бермади, узукни ҳам олмади. Зуннун йигитга узукни
