plaude! frange! rima atra!
rape, fuge! et furare!
ita ad orcorum castra
nunc descende, mi amice!
crepa! strepa! fracta pressa!
et include et contunde!
pulsa, pulsa longe infra!
ho-hi, ho-hi! mi amice!
uerberate, flagellate!
percutite et ferite!
laborate, nec cessate!
orci potent et cachinnent
circum, circum longe infra,
longe infra, mi amice!
sonitum ualde terrificum produxerunt. muri cum plaude! frange! et crepa! strepa! et cachinnatione foeda de ho-hi, ho-hi! mi amice! resonauerunt. significatio generalis carminis fuit satis clara; nam nunc gobelini flagella extulerunt et cum uerberate, flagellate! eos flagellauerunt, et currere quam celerrime potuerunt in fronte coegerunt; et cum in cauernam ingentem inciderent nonnulli nani iam clamitabant balabantque.
illa ab igne magno rubro in media illuminabatur, atque a facibus secundum muros, et gobelinorum plena fuit. omnes quorum, cum nani (Bilbone misello in tergo, ad flagella proximo) incurrerent, riserunt et humum pedibus pulsauerunt et manibus plauserunt, dum gobelini-agitatores ululant atque a tergo flagellis insonant. manni iam ibi fuerunt, in angulo conferti; et omnes sarcinae impedimentaque iacebant effracta perscrutantibus et olfacientibus et tangentibus et rixantibus gobelinis.
uereor ne id fuisset ultimum tempus in quo illos mannos paruulos optimosque umquam uiderunt, haud excepto iucundo paruulo ualido albo manno, quem Elrond Gandalpho commodauerat quia equus eius in semitis montium inutilis fuit. nam gobelini equos et mannos et asinos (atque multa terribiliora) edunt, et semper esuriunt. nunc tamen captiui de ipsis solum cogitabant. gobelini eos, manibus catenatis post terga eorum, in linea iugauerunt, et ad extremum cauernae, Bilbone paruulo in fine ordinis nitenti, traxerunt.
ibi in umbris in magno saxo plano gobelinus tremendus capite ingenti sedebat, cinctus a gobelinis armatis, qui secures atque enses flexos ferebant, quibus uti solebant. gobelini autem sunt crudeles, malefici, atque cordibus malis. res pulchras fecerunt nullas, sed multas callidas. cuniculos et fodinas fodere tam bene quam aliqui nani praeter callidissimos possunt, cum illa facere curant, quamquam sordida immundaque esse solent. malleos, secures, enses, pugiones, dolabras, forcipes, instrumenta quoque tormenti optime fecerunt uel alteros cogunt qui illa fecerint, captiuos atque seruos quibus laborandum est donec aere luceque carentes moriuntur. ueri simile est eos repperisse nonnullas machinas, quae ex quo tempore orbem terrarum uexauerunt, praecipue artificia callida ad multos homines simul interficiendos, nam in rotis et machinis et crepitibus gauisi sunt, et etiam laborare manibus suis magis quam uoluerint non sibi placet; sed illis in diebus et regionibus uastis non tantos processus (ita id dictum est) effecerant. nanos non praesertim oderunt, non magis quam omnes omniaque, praecipue modestos et prosperos, oderunt; in aliquibus regionibus nani mali etiam cum illis societatem fecerant. qui autem, propter bellum, de quo mentionem audiuisti sed quod non in hanc fabulam uenit, populo Thorini inuiderunt; nihilominus quem capiunt gobelini non curant, dummodo res est callida et secreta, atque captiui se defendere non possunt.
“qui sunt isti miselli homines?” Gobelinus Magnus inquit.
“nani sunt, et iste!” unus agitator inquit, catenam Bilbonis trahens ut ille in genua decidat. “eos inuenimus tegimen petentes in Vestibulo Antico nostro.”
“quid uis?” Gobelinus Magnus inquit se ad Thorinum uertens. “puto uos facere mala! consilium priuatum gentis meae speculari opinor! non mirabor discere quod fures estis! ueri simile est uos homicidas et dryadum amicos esse! ueni! quid dicis tu?”
“Thorinus nanus, tibi seruio!” ille respondit – quae solummodo nugae urbanae fuerunt. “de rebus quas suspicaris et fingis omnino ignorauimus. tegimen a tempestate petiuimus in antro, quod commodum atque uacuum esse uisum est; nihil ulterius a cogitationibus nostris fuit quam quocumque modo gobelinis incommodare.” id uerum satis fuit!
“hem!” Gobelinus Magnus inquit. “ita dicis! mihi liceat rogare quid tamen super montes egeritis, et unde ueneritis, et quo ieritis? re uera, mihi placeat cognoscere omnia de uobis. id tibi non multo proderit, Thorine Scutumquerceum, de gente tua satis multa iam cognosco; sed ueritatem mihi da, uel aliquid incommodissimum tibi praeparabo!”
“iter faciebamus ut cognatos inuiseremus, filios filiasque fratrum, et primos, secundos tertiosque consobrinos, atque ceteras progenies auorum nostrorum, qui in Oriente latere montium ualde hospitalium habitant,” Thorinus inquit, nonnihil nesciens simul in puncto temporis quae dicat, cum ueritas ad rem nequaquam sufficat.
“mendax est, O tremendissime!” unus agitator inquit. “cum animalia ista inuitauissemus ut descenderent, nonnulli gentis nostrae a fulgure percussi sunt in antro; sicut saxa mortui sunt. praeterea, is illum non explicauit!” ensem, quem Thorinus induerat, porrexit, ensem ipsum, qui e latibulo trollorum euenerat.
Gobelinus Magnus, cum primum eum uidit, uoce iratissima ululauit et omnes milites eius dentibus frenduerunt, scuta concrepauerunt, atque humum pedibus pulsauerunt. statim ensem recognouerunt. qui multos gobelinos trucidauerat in tempore suo, quo dryades candidae Gondolinis eos in collibus uenatae erant uel cum eis ante muros eorum pugnauerant. a quibus Orcristus appellatus erat, Scissor-gobelinorum, sed a gobelinis simpliciter Mordax appellatus est. illum oderant atque aliquem, qui illum ferebat, peius oderant.
“homicidae et amici-dryadum!” Gobelinus Magnus clamauit. “eos consecate! uerberate! mordete! frendite! ad foramina atra anguium plena auferte, numquam lucem iterum uideant!” adeo iratus fuit ut e sede exsiliret atque ipse cum hiatu oris impetum in Thorinum faceret.
nunc cum maxime omnibus lucibus in cauerna exstinctis, ignis ingens poof! in turre fumi caerulei fulgentis explosus est, usque ad tectum, quae scintillas albas acutas ubique inter gobelinos sparsit.
ululatus atque ululata, coaxantes, clamores atque clamata, fremitus atque maledicta, eiulatus atque eiulationes, qui consecuti sunt, in nullo modo describi possunt. multi centum feles ferae et lupi una lente uiui coquentes non cum illis comparuerunt. scintillae foramina in gobelinis inurebant, et fumus, qui nunc de tecto decidebat, tam densem faciebat aerem ut etiam oculi eorum non per eum uidere possent. mox alii super alios occidebant et mordentes atque calcitrantes atque pugnantes in cumulis uersabantur, quasi omnes insani facti sint.
subito ensis quidam in luce sua fulsit. Bilbo uidit eum per Gobelinum Magnum stupefactum in media eius ira pertransire. illo mortuo, gobelini milites ante ensem in tenebras eiulantes terga uerterunt.
ense in uagina recondito, “me sequimini statim!” uox ferox atque placida inquit; et antequam Bilbo quid accidisset sciuit iterum in fine lineae festinabat quam citius festinare potuit, secundum meatus tenebrosos plures, dum ululatus gobelinorum in tergo hebescent. lux pallida eos prorsum ducebat.
“citius, citius!” uox inquit. “mox faces suscitabuntur.”
“dimidium momentum, quaeso!” Dorius inquit, qui ad tergum iuxta Bilbonem fuit, uir honestus, qui illum, quam optime cum manibus uinctis
