oraz inne szkice krytyczne, Lwów 1938, s. 159.
[107] M. Dąbrowska, Na drodze uczynków, „Wiadomości Literackie” 1926, nr 28/29, s. 1, przedr. w: tejże, Szkice o Conradzie…
[108] Szerzej o tej kwestii pisze Irena Jokiel, zwracając uwagę na wrażenie, jakie wywarła na Dąbrowskiej powieść Nostromo: „wydaje się, że powód, dla którego Dąbrowska z takim emocjonalnym zaangażowaniem zareagowała na Nostromo, tkwił w fakcie, iż powieść ta pojawiła się w jej życiu w decydującym momencie, kiedy ona sama tkwiła w centrum Nocy i dni, budując własną, rozległą wizję epicką. Conrad pojawił się ze swoją panoramą życia, ale skonstruowaną sposobem na tyle odmiennym od jej pisarskich metod, że pojęła go jako wyzwanie, wobec którego nie można zostać obojętnym” (I. Jokiel, Smuga światła (Maria Dąbrowska i Józef Conrad-Korzeniowski), w: tejże, Ocalić Kartezjusza, Opole 2004, s. 224).
[109] D. Kelch, Kartka z rodzinnej kroniki Marii Dąbrowskiej, [wywiad; rozmawiała] I. Kubicka, „Nadodrze” 1976, nr 14, s. 4.
[110] S. Kołaczkowski, Literatura polska w 1932, „Rocznik Literacki za 1932 r.”, wyd. 1933, s. 81.
[111] Cyt. za E. Trębaczkiewicz, Śladem filozofii europejskiej w „Buddenbrookach” Tomasza Manna oraz w „Nocach i dniach” Marii Dąbrowskiej, „Zeszyty Naukowe. Slavia Stetiniensia. Uniwersytet Szczeciński” 2002, nr 11, s. 92.
[112] L. Pomirowski, Walka o nowy realizm, Warszawa 1933, s. 65.
[113] Zob. m.in.: L. Piwiński, Noce i dnie. Uwagi o pierwszych dwóch tomach powieści, „Wiadomości Literackie” 1933, nr 7, s. 4; T. Czapczyński, Kompozycja „Nocy i dni”, „Pamiętnik Literacki” 1947, s. 155.
[114] L. Pomirowski, Nowa literatura w nowej Polsce, Warszawa 1933, s. 108.
[115] J. E. Skiwski, Dramat pod kloszem, „Tygodnik Ilustrowany” 1932, nr 20, s. 320.
[116] K. L. Koniński, „Noce i dni”. (O powieści Marii Dąbrowskiej), „Myśl Narodowa” 1935, nr 50–53.
[117] K. Czachowski, Obraz współczesnej…, s. 211.
[118] H. Markiewicz, „Noce i dnie” na tle…, s. 293. Badacz zwracał też uwagę na częstość pojawiania się w twórczości Dąbrowskiej słowa „jakby” – „by zapowiedzieć ekspresję wyglądu lub wypowiedzi, pozorną czy tylko przypuszczalną” oraz częste używanie oksymoronu (np. melancholijna radość, radosne rozżalenie, smutna żartobliwość), tamże, s. 293–294.
[119] S. Piasecki, Epopeja rodziny Niechciców, „ABC Literacko-Artystyczne” 1933, nr 90, przedr. w: tegoż, Prosto z mostu, Kraków 2003, s. 83.
[120] A. Grzymała-Siedlecki, Trzeci tom „Nocy i dni”, „Kurier Warszawski” 1933, nr 87, s. 5.
[121] J. Więckowska, A. Kuśmierczyk, Podróż donikąd. O Barbarze z „Nocy i dni”, Prace Polonistyczne” 2003, ser. LVIII, s. 204–215.
[122] M. Dąbrowska, Kilka myśli…, s. 583.
[123] Pisał o tym szerzej K. Wyka, Czas i człowiek w „Nocach i dniach”, w: tegoż, Stara szuflada…, s. 118.
[124] K. W. Zawodziński, Maria Dąbrowska…, s. 288.
[125] E. Breiter, „Noce i dnie”, „Tygodnik Ilustrowany” 1932, nr 4, s. 59.
[126] M. Dąbrowska, Kilka myśli…, s. 581.
[127] T. Drewnowski, Rzecz russowska…, s. 185.
[128] Takie rozumienie znaczenia postaci w powieści kwestionował T. Drewnowski, pisząc, iż „interpretacje mają swoje granice i nie sposób posuwać się tak daleko – jak później wyobrażała sobie autorka – by panią Barbarę – katastrofistkę czynić główną ostoją powieści. Przy takim ujęciu Noce i dnie rozsypałyby się w proch” (tamże, s. 187).
[129] E. Szemplińska, Rozmowa…, s. 2.
[130] L. Piwiński, „Noce i dnie”…, s. 4.
[131] Z. Starowieyska-Morstinowa, Bogumił i Barbara, „Przegląd Powszechny”, t. 193:1932, nr 579, s. 367.
[132] A. Tatarkiewicz, Pani Barbara, w: tejże, Gra w inteligencję, Białystok 1994, s. 158.
[133] M. Dąbrowska, 1857–1957, „Nowa Kultura” 1957, nr 49, s. 3.
[134] M. Dąbrowska, Kilka myśli…, s. 584.
[135] L. Pomirowski, Walka o nowy realizm…, s. 141.
[136] A. Grzymała-Siedlecki, Pani Barbara Niechcicowa, „Kurier Warszawski” 1932, nr 22, s. 4.
[137] K. Wyka, Rozmowa o „Nocach i dniach”…, s. 125.
[138] M.in.: Cz. Jastrzębiec-Kozłowski, Zamiast recenzji, „Zet” 1932, nr 1, s. 7; L. Pomirowski, Nowa literatura…; E. Korzeniewska, „Noce i dnie” Dąbrowskiej w perspektywie czasu, „Kuźnica” 1948, nr 13/14, s. 19; A. Tatarkiewicz, Pani Barbara…
[139] Pisali o tym: L. Fryde (Noce i dnie. Sztuka opowiadania, „Droga” 1935, nr 5, s. 448–466), oraz A. Mencwel (Jeden aforyzm, w: Księga kaliska, Kalisz 1996, s. 7–17).
