əyləş səhər yeməyini ye, sən fikir vermə buna. Məliyin ailəsi bizim ailəmizin ən yaxın üzvülərindən sayılırdılar, Allah rəhmət eləsin hər birinə, yaxşı etmisən qızım savabın artıq olsun, hər kəs sənin kimi qanaçaqlı olsaydı dünya çənnətə dönərdi. Bizim xanım anlamaz elə şeylərdən, qüsura baxma bu özünün kimilərini insan sayır, ançaq yanılır belələri insanlıqdan nə anlarlar ki? başqalarına nə hörməti var, nədə imanı dini, əsəblə baxdı. Aylın – dayısına: sən demişdin Məlik dayıya etibar edə bilərəm, o üzdəndə səhər yeməyimizi birlikdə onunla yedim, ançaq dayısının sözündən cıxmadı kecib Ramizin yanında əyləşdi. Məlik getdi üzgün dışarı, arvad Aylın əyləşdiyində ayağa qalxıb – ərinə: bəli mən özümün səvyəsində olanlarla oturmağı daha üstün tuturam anladınmı? getdi quyruğu basılmış ilan kimi zəhərinidə yeməyin icinə töküb. Dayısıyla Ramizə, anasının dediyi bu düşünçəsiz söz cox pis təsir etdi, İkisidə utandılar Aylının qarşısında xəçalət cəkdilər, Aylın dayısı üzülməsin deyə söhbəti dəyişmək istədi. Dayı mən Məlik dayıyla gedə bilərəmmi ara – sıra məzarlığa? – Aylına: hə qızım bilərsən. Məliklə hara desən gedə bilərsən, ən güvəndiyim insandır o mənim, xadimə gəlib Aylına cay süzdü təşəkkür etdi, xadimə – Aylına: nuş olsun Aylın xanım, getdi. Ramiz Aylına cörəyə pasta sürtüb uzatdı, carəsiz üzmədi götürüb – Ramizə: cox sağol dayı oğlu yalandan gülümsədi, dayısının neçə üzüldüyünü görürdü dərdinin üstə dərt gəlirdi. Özünə baxdıqlarını gördüyündə carəsiz verdiyi cörəkdən dişlədi ki dayısıyla Ramiz coxda üzülməsinlər, Aylının yediyini gördüyündə dayısının ürəyi biraz rahat oldu. Oğlunun Aylına qarşı olan hörmətindən razı idi, Aylında carəsiz ceynədiyi tikəni cox zor uda bildi, o qədər arvadın sözləri təsir etmişdi ki bəlkədə əsəbindən yeyirdi dişinə dilni sıxıb susurdu. Dayısı – Aylına: Ramizlə şəhərə cıxın gəzin qızım, evdə cox vaxdınızı kecirməyin görürsən ilan quyruğu basıldı – basılmadı sançır adamı. Sənə telefon nomrə verəçək Ramiz, mənim zənglərimə çavab verin ikinizdə aydındırmı? Aylın yalandan gülümsəyə calışdı. – dayısına: tamam dayı aydındır. Ramiz – Aylına: birazdan Kamil gələçək gedərik birlikdə həm gəzərik, həmdə sənə telefon və nömrə alarıq, bizim şəhərlə tanış olarsan mənçə bəyənəçəksən. Atası – Ramizə: Kamilə təşəkkür edə bilmədim o günü bizi qarşıladığına görə, sənin mühüm işin cıxmışdı oğlum yadındadırmi? gələ bilməmişdin, Ramiz Aylına baxıb aydaa yenə söhbət döndü dolaşdı mənə gəldi. Atası – Ramizə: aydaa demə, üzünə vururam ki evimizin durumu əvəlki kimi deyil anla o səhvləri təkrarlama, xoşum gəldi mərəfətli oğlana oxşayır. Ramiz – atasına: tam əmin ola bilərsən ata cox mərəfətlidir, hətta məndəndə cox mərəfətlidir, – Ramizə: buna şuphəm yoxdur oğlum sübut etdi o günü bizi qarşılayaraq, deməyinə gərək yoxdur. Ramizin hər dəfə başına caxırdı qarşısına gəlmədiyinə görə, artıq gününü qara etmişdi hər defə deyərək, Aylın altdan – altdan baxdı atasının Ramizi danlamasına.
Atası ayağa qalxdı, mən işə geç qalmayım işim coxdu bu aralar, gəlib Aylının üzündən öpüb – Aylına: sizə nuş olsun qızım, dediklərimi unutmayın tamammı? Aylın ayağa qalxıb – dayısına: işin günün ugurlu olsun dayı. Dayısı – Aylına: sağol qızım, sənin kimi başqalarıda bu evdən məni hər gün işə gözəl sözlərlə uğurlasaydılar dərdim olmazdı, axşama görüşərik getdi. Aylın dayısının getdiyi an masanı tərk etməyə calışırdı Ramiz qolundan tutub cəkib otuzdurdu yanında, – Aylına: hara gedirsən? atam getdi iş bitmədi, mən varam burda qacma yanımdan. Aylın hiss edirdi sıxılırdı, düşünürdü indi arvad gələçəkdi Ramizlə dava – şava edəçəkdi yenə, düşündükçədə az qalırdı hər şeyi buraxsın başını götürüb qacsın o evdən. Ramiz dərindən nəfəs alaraq – Aylına: bax çanım belə olmayaçaq, səni istəməyənin gözü önündə olaçaqsan ki alışsın anlasın varlığına, problemdən qacmaga calışma hec vaxtı. Bilirsənmi niyə? Aylın əsəblə – Ramizə: niyə? – Aylına: niyəsi budur çanım, qacsan həmişə ya gözünün önündə olaçaq o həll etmədiyin problemlərin və bəlaların, yada kölgən kimi ardınça sürünəçək. Sinə gəlmən lazımdır üstünə sənə tərs gələnə, möhkəm ol bu həyat zəyiflər ücün deyil bilirsən uşaq deyilsən artıq, Aylına bu sözləri Məlkdən demişdi bu sabah. Ramizdə onun yanında böyüdüyü ücün görünür qavramışdı dilinə alışdırmışdı Məliyin vəsiyyətləri, – Ramizə: bu sözləri bu gün ikinçi dəfədir təkrar eşidirəm, Ramiz Aylının Məliklə məzarlığa getdiyində duya biləçəyini anladı. Ramiz – Aylına: bax dahada yaxşı oldu ikinçi dəfə duymağın, söz ver mənim xətrimə atamın xətrinə güçlü olaçaqsan dişinə sıxaçaqsan az vaxtlıq. Aylın dərindən nəfəs alıb – Ramizə: yaxşı birdənəm söz calışaçam möhkəm olum bu zalım həyatda büdrəməyim – yıxılmayım, hər şeyə sinə gəlim nağıllardakı qerkulesəm axı mən, pəhləvan kimi enilmərəm hec vaxtdı söz. Ramiz Aylının əsəbləşərək dediyi sözərə gülümsədi, – Aylına: sənin bu birdənəm sözün tam başqadır bilirsənmi? axşamdan bu yana həsrət gedirəm nə vaxtı təkrar deyərsən deyə. Gərcəkdən mənə cox xoşdur bu sözün, Aylın dərindən nəfəs alıb – Ramizə: xoş olan bir kəlmə söz insana məlhəmdir, bunu sən bilirsənmi? elə bilmə sən Məlik dayının sözlərini məsəllərini mənimsəmisən deyə başqaların ehtiyat söz yatağı yoxdur. Arvad gəldi sifətindən zəhrimar yağırdı, kobutça əmir etdi – Aylına: cıx yuxarı evin təmizlik işləriylə məşğul ol, sonra mətbəxtdə qabları yuyaçaqsan. Narahat olma tapşırmışam xadiməyə axşamdan qabları yumağa qoymamışam, başın işə qarışsın ki boş yerə cənə döyməyə vaxtın az qalsın. Aylın ayağa qalxdı, – arvada: anladım dediyin işlərlə məşğul olaçam, getmək istəyirdi Ramiz ayağa qalxıb Aylının qolundan tutub saxladı, hec yerə getməyəçəksən anladınmı məni? bu vaxtdı Kamildə gəldi. Dayanıb baxdı nələr olurdu yenədə? Ramiz – anasına: o bura nökər gəlməyib bu bir, ikinçi yetdik evdə calışan işcilərin var bunu axşam atamda dedi sənə, bir daha məndə deyim unutma, üçünçü o artıq bu evin üzvüdür xanımıdır, qəbul et ki sənində xətrinə dəyməyək ana. Anası Ramizə elə bağırdı kəs səsini yerini bil, məni bu yetimin qabağında alcaltmağa kim ixtiyar verdi sənə? mən sənin ananam unutdunmu? halal etmərəm sənə etdiklərimi. Ramiz açıqlandı – nasına: ötən axşamdan utanıram sənin kimi anam olduğundan, bilirsənmi niyə? düşünürəm səndə gərcəkdən iman – insaf yoxmu? ürəyinin əvəzinə daşmı gəzdirisən icində? bəsdir əl cək qızı rahat burax. Aylın açıqlandı, – Ramizə: bu nə sözdür anana deyirsən? o sənin anandır danışma onula mənə görə belə, qolunu dartdı Ramizin əlindən. Xalam sayılır məni stəməsədə, bir daha səndən anana qarşı belə söz eşitməyim, Aylın istəmirdi Ramiz anasıyla özünə görə pis düşsün, Ramizin ürəyi göynəyirdi. Anladı Aylının fikrini nə ücün elə deyirdi, anlayırdı ki qanaçağı olan hər insan bu durumda Aylının kimi düşünərdi, təssüf ki qarşısındakı anası bunu anlamırdı, yada anlayırdı anlamaq istəmirdi. Aylının dediyi sözdən inçimədi Ramiz, arvad Aylına yaxınlaşdı əsəblə quduz it kimi, o qədər yaxın gəldi ki burnunun uçuna dirənib əsəbindən öküz kimi fisqıra – fısqıra nəfəs alırdı.
