Żaby. Arystofanes

Чтение книги онлайн.

Читать онлайн книгу Żaby - Arystofanes страница 13

Żaby - Arystofanes

Скачать книгу

(z ang.) – motłoch, tłuszcza, hałastra. [przypis edytorski]

28

stolec (daw.) – krzesło, tron; por.: stolica. [przypis edytorski]

29

Ananke (mit. gr.) – bogini konieczności, nieuchronności. [przypis edytorski]

30

oszołomny (rzad.) – wprawiający w oszołomienie, oszałamiający. [przypis edytorski]

31

Pluton (gr. Πλούτων; mit. gr.) – określenie boga świata umarłych, Hadesa, pochodzące od wyrazu πλοῦτος: bogactwo. [przypis edytorski]

32

fraucymer (z niem. Frauenzimmer: komnata kobiet, pokój dla dam) – damy dworu, stałe towarzystwo królowej lub księżnej. [przypis edytorski]

33

Persefona (mit. gr.) – bogini podziemnej krainy zmarłych, córka Zeusa i Demeter, małżonka Hadesa. [przypis edytorski]

34

szafranowy – intensywnie żółty; barwiony żółtym barwnikiem uzyskiwanym z krokusów. [przypis edytorski]

35

przez ramię (…) przewieszona skóra lwa, w ręku tęga maczuga – atrybuty Heraklesa, herosa znanego z ogromnej siły, który gołymi rękami udusił lwa z Nemei, a jego skórę nosił później jako pancerz. [przypis edytorski]

36

juki – para połączonych ze sobą skórzanych worków służących do przewożenia bagażu na grzbiecie zwierzęcia. [przypis edytorski]

37

acan (daw.) – pot. skrót. od: waszmość pan. [przypis edytorski]

38

Frynich, Likis i Ameipsjas – współcześni komediopisarze. [przypis tłumacza]

39

Czemużem nie walczył / W bitwie morskiej – mowa o bitwie pod Arginuzami 406 r., stoczonej przed kilku miesiącami; Ateńczycy, wycieńczeni już blisko 30-letnią walką, uzbroili niewolników, nadając im wolność. [przypis tłumacza]

40

hajdamaka (daw., z tur.) – hultaj, zbój, rabuś. [przypis edytorski]

41

Demeter (mit. gr.) – bogini zbóż, pól uprawnych i rolnictwa, matka Persefony, żony Hadesa. [przypis edytorski]

42

szafranny (daw.) – szafranowy. [przypis edytorski]

43

Klejstenes – bogaty Ateńczyk, znany z rozpusty i hulaszczego życia, zwłaszcza z homoseksualnych skłonności. Własnym kosztem zbudował trierę i brał udział w bitwie zwycięskiej pod Arginuzami. [przypis tłumacza]

44

Apollo (mit. gr.) – bóg słońca, sztuki, wróżbiarstwa i gwałtownej śmierci, przewodnik dziewięciu muz. [przypis edytorski]

45

Andromeda – tu: dramat Eurypidesa. [przypis tłumacza]

46

prażucha (gw.) – potrawa z prażonej mąki, zwykle z dodatkiem słoniny. [przypis edytorski]

47

Czyś tak kiedy nie tęsknił za świeżą prażuchą? – Heraklesa przedstawiają komicy jako nieskromnego żarłoka. [przypis tłumacza]

48

Czym ci jasno przedstawił, czy mam rzec inaczej? – cytat z Eurypidesa Hipsipili. [przypis tłumacza]

49

szarpie mną tęsknica za wieszczem Eurypidem – Eurypides zmarł rok przed zaprezentowaniem Żab. W Atenach sztuki teatralne wystawiano w ramach świąt religijnych ku czci Dionizosa, dlatego właśnie Dionizos, skądinąd bóg płodności i wina, szczególnie interesuje się sztuką dramatyczną i jej twórcami. [przypis edytorski]

50

wżdy (daw.) – przecież, jednak. [przypis edytorski]

51

Dobrzy bowiem pomarli, żywi nic nie warci – cytat z Eurypidesa Oineus. [przypis tłumacza]

52

Ijofon – syn Sofoklesa, tęgi poeta, ale posądzano go, że mu ojciec pomaga lub że korzysta z ojca pism. [przypis tłumacza]

53

iście (daw.) – rzeczywiście, naprawdę. [przypis edytorski]

54

atoli (daw.) – jednak, ale; spójnik wyrażający przeciwstawienie, kontrast. [przypis edytorski]

55

Agaton – jeden z lepszych współczesnych tragików. Nie umarł, lecz wyjechał do Macedonii. [przypis tłumacza]

56

Ksenokles, Pytangelos– obaj nietędzy tragicy współcześni. [przypis edytorski]

57

Eterze, Zeusa gmachu – z Eurypidesa Melanippe. [przypis tłumacza]

58

O Stopo Czasu – z Eurypidesa Aleksandros. [przypis tłumacza]

59

Serce dało przysięgę najświętszą wbrew woli… – z Eurypidesa Hippolytos. [przypis tłumacza]

60

Udając się za ciebie – dziś popr.: będąc przebranym za ciebie, udając ciebie. [przypis edytorski]

61

Kerberos a. Cerber (mit. gr.) – wielogłowy pies strzegący bram Hadesu, królestwa zmarłych. Ostatnim z dwunastu zadań wykonanych przez Heraklesa było pojmanie Kerberosa i dostarczenie na ziemię. [przypis edytorski]

62

zamtuz (daw.) – dom publiczny. [przypis edytorski]

63

szalej, szalej jadowity – silnie trująca roślina, z której wytwarzano cykutę. [przypis edytorski]

64

otęgnąć (gw.) – otężeć (daw.), zesztywnieć, stać się nieruchomym. [przypis edytorski]

65

Keramik – Keramejkos, dzielnica staroż. Aten zamieszkiwana przez garncarzy. [przypis edytorski]

66

gonitwy z pochodnią – podczas świąt Hefajstosa, Prometeusa, Panateńskich i w święto Pana biegali pieszo lub konno efebowie z pochodnią do mety. Wyścigi zaczynały się w gaju Akademosa: przez Keramską bramę do miasta. Zwycięzca, który przybył z pochodnią płonącą do celu, dostawał wieniec. [przypis tłumacza]

67

sine jezioro – wg źródeł greckich kraina zmarłych znajdowała się na drugim brzegu Acheronu, płynącej przez Podziemia rzeki; niekiedy mowa o przeprawie przez jezioro lub moczary (λίμνη) Acherońskie (Eurypides, Alcestis, w. 439). [przypis edytorski]

68

wioślarz (…) zgrzybiały – tj. Charon, przewożący dusze zmarłych na drugą stronę wód oddzielających świat żywych od krainy zmarłych. [przypis edytorski]

69

Przewiezie, gdy zapłacisz dwa obole myta – zapłatą dla Charona była pojedyncza moneta, zwyczajowo w źródłach gr. nazywana obolem (faktycznie jako opłatę dla przewoźnika wkładano w usta zmarłego jakąś miejscową monetę o drobnej wartości). Dwa obole stanowią aluzję do sytuacji widzów: wystawiane widowiska, początkowo

Скачать книгу