beveel haar ouma. “Jy moet my alles omtrent jouself en jou moeder vertel. Sarie, gaan maak vir ons tee en bring koek. Die kind is oorstelp; sy moet suiker inkry.”
Haar ouma laat haar op ’n chaise longue sit en gaan sit langs haar. Sy kyk stip na Olivia en vat haar hand in haar twee kleintjies waarvan die vel sag en koud is. “En hoe gaan dit met jou moeder?”
“Mamma is dood aan kanker, vyf jaar gelede. Ek moes vir Ouma-hulle laat weet het, maar sy wou dit nie hê nie. Ek is jammer.”
Rebekah Shimansky sug verdrietig, haal ’n kantsakdoekie uit en vee trane weg. “Ek het vermoed dat my arme kind dalk nie meer lewe nie. Sy het een keer geskryf, sonder om ’n adres te gee en gesê sy werk en jy is in die skool. Daarna het ek nooit weer van haar gehoor nie. Ek wou haar laat soek, maar haar vader kon haar nie vergewe nie. Hy het reeds haar huwelik met ’n goeie man gereël toe sy met daardie vabond van ’n Oliver Bailey wegloop. Ag, ekskuus, hy was darem jou vader.”
“Hulle was lief vir mekaar, Ouma, maar ongelukkig het die huwelik nie lank gehou nie. Hy is weg toe ek baie klein was. Ek het hom nooit geken nie.”
Haar ouma skud haar kop en snuif. “Ek het my al leeg gehuil daaroor. Hy het net my Lea se lewe verwoes. Mans kan dit doen. My moeder se lewe is ook amper deur ’n man verwoes, maar toe kry sy tog ’n goeie man daarna. Maar sê my, waar is jou man en kinders?”
“Ek het nie ’n man en kinders nie, Ouma.”
“Het jy nooit getrou nie?” Sy klink verstom. “Jy is dan so mooi. Hoe oud is jy nou, kind?”
“Ek is vyf en dertig.”
“Sowaar? Jy lyk dan nog so jonk.”
“Ek voel nie vandag nog jonk nie. Eerder voos en tweedehands. Ek wil eintlik iets vra.”
“Vra, my kind.”
“Kan ek ’n rukkie by Ouma bly, asseblief?”
Die oë wat na Olivia kyk, is vol trane. “Natuurlik, jy moet mos hier kom bly. Die huis is te groot vir my alleen. Jy sien hoe groot dit is. Daar is vyf slaapkamers en twee badkamers. Jy kan jou moeder se ou kamer kry of ’n ander een kies.”
“Baie dankie.”
“Waarom kom jy nou eers?” vra haar ouma. “Jou moeder is mos lankal oorlede.”
“Ek het ’n stresvolle en verantwoordelike werk gehad, Ouma. Daar het die afgelope ruk dinge gebeur wat my net laat besluit het dat ek moet wegkom. Toe vlug ek hierheen, na die enigste familie wat ek het. Ver genoeg van Kaapstad af. Ek wou net verdwyn. Ek het nog in my en Mamma se huis gewoon, maar nou het ek dit sommer met meubels en al verhuur.” Sy vertel nie van die amperse verkragting en dat sy haar vir vigs laat toets het nie. Sy dink nie haar ouma sal dit verstaan nie en sy wil haar nie onnodig ontstel nie.
“Daar was baie inbrake die afgelope tyd en ek het nie ’n alarm laat installeer nie. Dit was roekeloos van my, want toe ís daar by my ingebreek.”
“Dit klink na ’n gevaarlike plek daardie. Hier by ons is dit veilig. Ek het ook nie ’n alarm nie, maar Abel en Sarie woon hier agter in die kothuis.”
“Hulle is oud, Ouma. Dink gerus daaraan om meer sekuriteit te kry. Misdaad neem deesdae toe.”
Sarie kom in met ’n skinkbord. By haar is ’n verrimpelde ou man wat lyk asof hy net so verweer soos die huis is.
“Sien jy, hier is nooi Lea se kind. Hierdie is my man, Abel, Nooi.”
Olivia staan op en skud sy eelterige hand. Hy glimlag soos sy vrou dat die plooie in ander patrone verskuif en net plek-plek ’n geel tand wys. “Ons is baie bly nooi het gekom.” Hy kyk ook met openlike verbasing na haar twee kleure oë.
“Aangename kennis, Abel. En julle kan my regtig maar Olivia noem, hoor. My ma het my van julle vertel. Julle het haar help grootmaak. Ek is bly julle is nog hier.”
“Ja, dis reg, Nooi. Maar die ou beendere raak oud en moeg, nooi. En o, die rumatiek pla erg.”
Al die oumensies lyk vir Olivia soos vrugte wat lankal nie meer vars is nie, waarvan die skil gekrimp het en die vog verdwyn het. Wat begin muf. Haar hart is vol deernis vir hulle. Sarie en Abel moes al afgetree het, maar haar ouma en Courland House is seker al wat hulle ken en hulle pas haar natuurlik op.
Die ou man gaan uit en Sarie sit die tee voor. Olivia staan dadelik op om te help.
“Sarie het gesê Ouma voel siek vandag,” sê Olivia.
Ouma Rebekah sluk haar happie koek en vee haar mond met een van die klein servetjies af. “Nee, ek makeer niks behalwe oumenskwale nie. Jy weet my arme ou organe is byna ’n eeu lank aan die werk. Ek jaag net ongenooides weg. Mense is so nuuskierig oor dié huis. Hulle kom vra sommer of hulle dit kan sien. Ek bestuur nog my eie kar en ek drink my sjerrie. As ek die dag lus het, gaan kuier ek. Inkopies doen ek nie meer nie, maar die winkeliers stuur vir my alles hiernatoe.”
Olivia is verstom. Hoe kan die verkeerspolisie toelaat dat so ’n bejaarde tannie agter ’n stuurwiel inklim? Gehoorsaam sy ooit die verkeersreëls?
Haar ouma sug. “Die dorp soos hy nou is, staan my nie aan nie en elke jaar is die lawaaierige fees aan die gang. Jy moet net sien watse hoipolloi hier aankom. Hulle kampeer orals, ook in Pinehurst hier naby se tuin. Tente en woonwaens oralster en hulle maak sommer vure en braai vleis. Jy ruik net heeltyd kos. Hulle kom staan by die heining en bekyk die huis. Ek steek dan nie my neus by hierdie deur uit nie. Vroeër jare het ek dit nog gewaag om tydens die fees dorp toe te ry, dan kom ek nie deur die verkeer nie. Almal toet vir my en kyk na my en ek raak skoon verbouereerd.”
“Ons het al gesê Abie moet vir die ounooi bestuur, maar sy wil nie,” sê Sarie, wat hande oor die maag gevou staan en luister, nuuskierig om alles te hoor wat die ouma en haar nuutgevonde kleindogter vir mekaar te sê het.
Ouma Rebekah snork. “Wat? Ek het nog my oë en hande. Ek gaan my nie uitgee vir ’n invalide nie. Buitendien, daardie kleinseun van julle behoort te doen wat hy geleer het om te doen, maar verseg. Pleks hy ordentlike werk gaan kry.”
Olivia glimlag. “Dit klink darem of Ouma nog hups is.”
“Ja, ek is. Sedert jou oupa se dood doen ek nie meer die rituele van die sjabbat nie. Ek lewe ook nie kosjer nie. Van die Joodse inwoners is daar buitendien net ’n handjievol oor. Die Ark van ons ou Griener Shul is nou in die Museum. Die St. Johnstraat-sinagoge is gesloop, maar die Queenstraat-sinagoge staan darem nog. Daar is mos ’n oneindige Joodse diaspora. Wanneer die Jode moeilikheid sien kom, dan verkas hulle. Tydens die laaste oorlog is daar van hulle winkels en goed afgebrand deur die Ossewa-Brandwag en daardie mense is weg. Nadat oupa Isaac in sy juwelierswinkel aangeval en beroof is, is daar nog ’n klomp weg.”
“Haai, is Oupa tog nie aangeval nie?” vra Olivia geskok.
“Ja, hy wou mos alewig afry dorp toe in die Rolls en hy wou nie die winkels verkoop nie. Mense het gesê hy gaan nog beroof word in een van sy winkels waar die blink goed so in die vensters uitgestal is. Deesdae steel die skollies mos juweliersware en gaan verkoop dit vir ’n appel en ’n ei om drank te koop.”
“Het hulle Oupa baie seergemaak?” vra Olivia.
“Ja, oor die kop geslaan. Hy was vol blou kolle. Hulle
