ken mekaar al ’n redelike tyd. Sy pa en ma is soos my eie. Johnny het nooit die geleentheid gehad om met skool klaar te maak nie, maar hy is intelligent. Nie intellektueel nie, maar ek is seker ook nie. Daarvoor het ’n mens verdere ontwikkeling en stimulasie nodig, of hoe? Of is dit dalk ’n kwessie van persoonlikheid? Dat ’n mens ’n intellektuele skaapwagter kan kry en ’n geleerde dwaas?”
Klaas glimlag warm oor haar raak manier van kyk en opsom. Maar hy wil niks sê om haar vertroulike ontboeseming aan bande te lê nie. Hy onthou die Ponter-kêrel soos hy vanmiddag saam met sy ma by die graf aangekom het. Die jongste kind van ouerige ouers, soos Phoebe ook, maar dis waar die vergelyking ophou. Heel duidelik, egter, is hy hulle trots en steun. So kon hy aflei uit die brokkies inligting wat hy versamel het, veral tydens die koppie tee en toebroodjies wat die kerkvroue verskaf het. En sy waarneming, natuurlik. Die jong Ponter is fors, seker duiwels sterk, met ’n bulnek en bonkige skouers. Onwennig in die beste klere, asof dit hom knel. Soos dit dikwels met sulke besonder fris manne gaan, is hy skynbaar baie sagmoedig. Hy sal ’n goeie versorger wees. Is dit nie wat die natuur in die eerste plek vereis nie, om die oorlewing van die spesie te verseker? Dat hy vir Elna aanbid, is ooglopend. Maar van hoër denke kon Klaas nie veel gewaarword nie. Weer eens is dit nie ’n stigma om onmiddellik en aards te lewe nie, maar hy en Elna is ’n onpaar paar.
“Hoe ’n soort lewe sal julle saam hê, Elna?” vra hy versigtig.
“Hy het in gedagte om vir ons ’n goeie huis in ’n nuwe uitbreiding te kry. Of liewer, dit was die plan. Maar ek weet nou nie, as die baba moet bykom. Dan sal dit beter wees om saam met sy ma-hulle in die huis te bly. Dalk kan hulle by ons kom bly, as die huis groot genoeg is.”
“Jy klink nie entoesiasties nie.”
“Wat is entoesiasme, oom Klaas? Dis vandag daar, en môre is dit uitgebrand. Moet ’n mens nie liewer nugter besluit oor die mees praktiese reëling nie, een wat jy weet bevredigend sal uitwerk?”
Toe kry Klaas Ligthart ’n gedagte, hy weet self nie waarvandaan nie. Miskien het daar tog ’n verborge iets van haar na hom toe uitgereik. “Is daar iemand anders oor wie jy sterker voel?”
Nou het hy haar vas, dit sien hy alte duidelik. Sy byt haar onderlip effens vas en kyk op haar hande. “Sou dit ’n verskil aan die kwessie van praktiese reëlings maak?” ontwyk sy.
“Jy weet goed dit sal, Elna.”
Maar sy bied hom geen verdere antwoord nie, en hy dring nie aan nie. Dit voel amper of hy op verbode gebied oortree het. Miskien het hy haar reeds ’n guns gedoen bloot deur te luister.
Corlia, snoesig in ’n kamerjas, kom haar by hulle voeg. “Ek dag julle sit voor die televisie,” lag-vra sy.
“Nee, maar Elna kan gerus soontoe verskuif as sy wil.”
“Ek hou meer van die musiek, veral vanaand.”
“Hoe lyk dit, drink ons nie iets nie? ’n Koppie lekker vars, sterk tee?” vra Corlia.
“Ek sal gaan maak,” bied Elna aan.
“Lekker om ’n groot dogter in die huis te hê,” sug Corlia liggies nadat die meisie uit is. “Weet jy, Klaas, daar was ’n tyd toe ek vir Makkie-hulle wou vra of ons nie vir Elna kan grootmaak nie.”
Hy kyk verbaas na haar. “Dis veilig om nou daaroor te bieg,” sê hy. “Vroeër sou ek jou dalk aangemoedig het.”
“Jy hou van haar, nè, Klaas?”
“Ek het ’n slag om sulke meisies uit te soek, onthou jy nie?” Dis een van die min verwysings wat hy ooit na haar herkoms gemaak het. En dis terselfdertyd ’n vermaning aan haar om te onthou dat, waar Elna nou staan, sy self ook eenmaal gestaan het.
Al verlang Corlia ook gedurig na haar man se teenwoordigheid, is sy die afgelope dae bangerig om alleen met hom te wees. Sedert hy gesê het dat hy met Christopher wil praat, het die huiwering haar beset. Met Christopher is ’n mens nooit seker van die afloop van enige gesprek nie, wat te sê nog ’n ingrypende een.
“Gaan gerus voort as jy nog werk het, Klaas,” sê sy toe Elna die tee inbring. “Ek gaan saam met Elna iets op televisie kyk, dan gaan ek bed toe.”
“Hoe is die hoofpyn nou?” vra Elna met opregte besorgdheid.
“Beter, dankie. Die bad het my laat ontspan.”
“Ek dink ek gaan ook eers bad, en dan sal ek ’n bietjie kom sit en kyk. Dalk die nuus.”
“Trek sommer ook jou slaapklere aan, dan hoef jy nie twee keer te verklee nie.”
Elna voeg die daad by die woord en geniet die weelde van ’n bad in die keurige badkamer wat sy ’n vorige keer so kalmerend gevind het. Daar brand ’n kers in ’n silwer blakertjie. Dis uiters strelend, hoewel dit lyk of die blinkblaarplante met mekaar fluister oor die verbreking van hulle nagrus.
Sy doen soos Corlia aangeraai het en trek haar shortie-pajamas aan, maar met die lang kamerjas ewe kuis bo-oor. Vir oom Klaas is sy nie skaam nie, en Christopher is uit vir die aand.
Tot haar verleentheid het sy haar misreken. Sy is naamlik kwalik rustig voor die televisie saam met Corlia, besig om na ’n insetsel oor tuinmaak te kyk, of Christopher verskyn in die deur.
“Hier sal iemand kan inbreek of afbrand, en niemand sal snuf in die neus kry nie,” spot hy.
Sy blik flikker vinnig oor Elna. Sy is bly dat die hoofligte van die vertrek afgeskakel is, maar instinktief trek sy met een hand haar kamerjas deegliker toe.
Die gebaar ontgaan nie vir Corlia nie. Elna speel geen prikkelspel nie, besef sy met verligting. Maar dat sy van Christopher as man bewus is, kan ook nie weggeredeneer word nie.
Dieselfde geld vir hom. Hy is deeglik van Elna bewus. Corlia kan nie anders as om dit aan te voel nie. Dis weer daardie sterk, diep onderstroom wat haar verwar en knaend oor haar seun se intensie laat wonder. “Jy’s vroeg terug?” sê-vra sy.
“Die Van Duifhuise het mense,” sê hy. “Naweekgaste. Ek het gedink hulle wil dalk alleen wees.”
Asof hy hiermee alles verklaar het, swyg hy verder en raak sigbaar verdiep in die nuus wat voor hom afspeel. Ek kan tog nie vir my ma die res van die waarheid vertel nie, dink hy egter krampagtig. Ek kan nie vir haar sê dat ek swak geselskap was, omdat my hele hart vanaand hier gebly het nie.
En noudat hy hier is, vind hy ook geen rus en vrede nie. Hy is hom knellend bewus van Elna se nabyheid, van haar skugtere stilsit omdat die intimiteit van slaapklere haar selfbewus laat voel. Net so asof sy nie van kop tot tone bedek is nie! Die syige kamerjas, enige tyd net so mooi soos sy ma s’n, reik tot op haar voete. Dis sag, so sag soos ’n droom. Hy sou haar graag wou vashou om hom van daardie feit te vergewis. Dit prikkel hom veel meer as wat uitlokkende skrapsies sou doen. Wat sy, so vermoed hy, wel onder die kamerjas aanhet.
Waarom moes sy die naweek hierheen kom om sy teistering te verhoog? Terselfdertyd sou hy bitterlik teleurgesteld gewees het as sy geweier het. Hy weet nie meer wat hy dink en doen nie. Elna Osman het hom beset, volkome.
Hy dink teen ’n muur vas. Soms, veral snags as hy uit onrustige drome opkom, voel dit of hy vleuels kry. Dan dink hy: Wat kan ons belet? Hy het vir Blomerus Graham gevra, wat hom verseker het dis geen onwettige verbintenis nie. Volgens wet sou hy met Elna kon trou. Graham het dit selfs vir
