daar ’n klein karretjie getrek deur ’n enkele perd teen die steilte op. Gewoonlik is dit iemand van die dorp wat kos en ander voorrade na die klooster bring.
Tog het die tuin van die klooster verander. Die moederowerste, nou reeds bejaard, glimlag oor dié verandering en sy onthou die jong vrou wat twintig jaar gelede hier in die klooster geboorte geskenk het aan ’n dogter. Die baba was ’n fraai klein mensie en die nonne het almal saamgestaan om haar jaloers teen enige indringer te bewaak. Hulle wou die brose klein Rozanne nie verloor nie. Sy was soos ’n sonstraaltjie in die somber atmosfeer. Haar vrolike stemmetjie het soos ’n silwerklokkie in die groot klipgewelwe opgeklink. Sy het die son saam met haar van buite gebring. Sy was vir hulle soos ’n engel.
Een nag word die moederowerste siek. Daar hang ’n stilte oor die klooster wat nooit voorheen daar was nie. Dertig jaar lank al is die ou dame aan die hoof van die klooster. Sy het baie van dié wat na haar gekom het, oorleef. Sy was die steunpilaar van die nonne.
Twee dae lank lê sy en worstel met die dood in haar kamertjie. Gabrielle loop met rooi gehuilde oë deur die gange, en wanneer die moederowerste haar daaroor betig, huil sy net harder.
Rozanne dwaal deur die kloostertuin wat sy met soveel liefde versorg. Die eerste rose het al begin oopgaan en die lelies by die spuitfontein hou hulle songeel kelke na die lig. Trosse wit blomme hang aan die klimop teen die ruwe klipmure, en purper flappe skuil in die koel skaduwees. Rozanne sien niks hiervan raak nie. Haar gedagtes is by die ou dame daar bo in haar karig gemeubileerde kamertjie. As die moederowerste sterf, sal alles hier dan tot ’n einde kom?
“Rozanne!” roep Gabrielle van die deur af.
Rozanne kyk vinnig op.
“Wat is dit?”
“Moederowerste wil jou sien! Maak net gou! Ek weet nie of sy nog lank sal kan uithou nie.”
Rozanne tel die soom van haar rok op en hardloop agter Gabrielle met die trap op. Moenie sterf nie, Moeder, bid sy en sluk die trane terug. Moet my nie alleen laat nie!
Sy skrik toe sy die geelbleek gelaat van die moederowerste sien. Die dowwe oë soek na haar en ’n fyn glimlag vorm om haar mond toe sy Rozanne herken.
“Kom hier, kind. Ek moet met jou praat.”
Rozanne gaan op die stoel voor haar bed sit en wag dat die ou dame moet voortgaan. Hulle het al baie gepraat oor allerhande dinge. Die gesprekke het nie altyd oor die godsdiens gegaan nie. Sy, Rozanne, is ook nooit gedwing om ’n non te word nie. Sou dit dalk nou die laaste versoek van die moederowerste aan haar wees?
“Ek wil jou vertel van jou moeder, Rozanne.”
Die meisie ruk orent. Dis een onderwerp wat nog altyd sorgvuldig vermy is.
“Ek wil hê dat jy net moet luister. Gabrielle sal later al jou vrae beantwoord.” Sy haal diep asem en vertel die meisie alles wat twintig jaar gelede gebeur het. Sy vertel van Louis de Savoye en hoe hy gesterf het. Sy vertel van die nag toe Rozanne gebore is, en dan eers haal sy die hangertjie te voorskyn en gee dit aan die meisie. “Neem dit, Rozanne, en gaan soek jou moeder. Sy is iewers in daardie ver land aan die suidpunt van Afrika. Sy sal nog daar op jou wag.”
Rozanne staar asemloos na die ou dame. Sy het ’n moeder wat sy nooit geken het nie en ’n vader wat vir sy geloof gesterf het. Sy is nou ’n Katoliek en hoe sal sy haar moeder in die oë kan kyk ná alles wat gebeur het? Dit was ’n fanatiese Katolieke koning wat die dood van haar vader veroorsaak het en haar van haar moeder geskei het. Sy ken net die lewe van ’n toegewyde Katoliek en nou moet sy haar Protestantse moeder gaan soek. Sal hulle mekaar nie dalk juis daarom haat nie?
“Ek sal gaan, Moeder.”
Die ou dame glimlag.
“Dis goed. Gabrielle sal jou help. Tussen ons het ons deur die jare ’n bietjie geld bymekaargemaak vir hierdie dag. Jy moet dit neem en vir jou ’n passaat op ’n skip na die Kaap de Goede Hoop kry. Ek sou jou graag nog hier wou gehou het, maar jy hoort nie werklik hier nie. Jy het nog nooit werklik gelewe nie. Jy weet nog nie wat dit is om lief te hê nie. ’n Mens se geluk is nooit volkome voordat jy al die goeie gawes van God gesmaak het nie.”
“Ek verstaan nie, Moeder.”
“Jy sal … eendag. Gaan nou. Gaan maak jou gereed vir die lang reis.”
Rozanne staan op en druk ’n soen op die natgeswete voorkop. “U is die beste, Moeder. U gelyke bestaan nie.”
’n Traan biggel oor die verrimpelde wang toe Rozanne die deur sag agter haar toemaak.
Die moederowerste sterf in die vroeë oggendure. Niemand weet dit voordat Gabrielle te voorskyn kom vir die vroeë mis nie. Eers dan besef hulle dat iets verkeerd is en dink iemand daaraan om die groot klokke te gaan lui.
Rozanne luister met ’n krimpende hart na die gebeier van die massiewe klokke. Sy hoor die eggo uit die klowe terugkom en meng met die nuwe, suiwerder klanke, totdat dit voel asof die klokke in haar ore en in haar kop lui.
Haar lewe hier in die klooster het tot ’n einde gekom. Sy begryp nou waarom die moederowerste haar nooit probeer oorreed het om ’n non te word nie. Sy kon nooit vergeet wat twintig jaar gelede gebeur het nie. Telkens wanneer ’n hooggeplaaste kerkamptenaar die klooster besoek het, is sy, Rozanne, buite die oog gehou. Die nonne het haar hier in die geheim grootgemaak en, wie weet, miskien het elkeen van hulle haar heimlik as hulle eie kind beskou.
Met ’n ligte sug draai sy om en gaan weer by die deur in. Môre begin ’n nuwe lewe en sy moet vorentoe kyk.
Gabrielle tel die goue muntstukke sorgvuldig af. Tevrede dat die bedrag korrek is, gooi sy dit terug in die leersakkie.
“Vierhonderd is nie veel nie, maar dit sal jou aan die gang hou.” Haar oë versag toe sy die ongelukkige uitdrukking op Rozanne se gesig sien. “Kom nou, kind, dis tog nie só erg nie. Ons is almal lief vir jou en het jou verblyf hier baie geniet, maar aan alle goeie dinge kom daar ’n einde. Ons kan jou nie langer hier hou nie en dit was die moederowerste se laaste wens dat jy na jou eie moeder moet gaan soek.”
“Ek weet, Gabrielle, maar ek ken geen ander tuiste as hierdie klooster nie. Miskien moet ek tog maar ’n non word. Dan kan ek vir altyd hier bly.”
Gabrielle skud haar kop.
“Nee, jy gaan nie. Jy ken nie die wêreld buite die klooster nie. Al man wat jy ooit gesien het, was ou Gaston van die dorp. Miskien sou jy juis daarom die ideale non gemaak het, maar dit sou nie reg teenoor jou wees nie.”
“Wat ek hier gehad het, is vir my genoeg.”
“Jy moet nie te vinnig praat nie. As jy eers in die Kaap is, kan jy vir ons skryf hoe jy dit daar buite vind. Ek sal graag wil weet hoe jy oor die weg kom.”
Rozanne glimlag.
“Natuurlik sal ek skryf.”
“Gaaf.” Gabrielle maak ’n reissak oop. “Hier is ’n paar kledingstukke wat jy moet aanpas. Jy sal ongelukkig tot in Rotterdam in ’n nonnegewaad moet reis. Dit sal die veiligste so wees en jy sal geen probleme hê om oor die weg te kom nie.”
Rozanne aarsel.
“Ek gaan jou mis, Gabrielle.”
