was hy wonderlik. Sy onthou hul ontmoeting. Tot op daardie oomblik was haar lewe redelik saai en eentonig. Sy het nie gejok toe sy gesê het sy was ’n tikster by ’n prokureursfirma nie. Maar dit was ’n jaar gelede. Toe val tant Alie en breek haar heup en word ’n invalide. Sy moes haar werk bedank om na haar voog tuis om te sien. Hulle het hul bes gedoen om haar by ’n ouetehuis in te kry, maar daar was ellelange waglyste by elke plek waar hulle aangeklop het. Tant Alie is nie regtig só arm nie, maar die ou tante was nog altyd baie versigtig met geld, wetende dat sy na haarself moet omsien. En dan was daar Santie en dié se toekoms waaraan gedink moes word. In vergelyking met die Mockes, of dan Darius Mocke, sal die Marais’s van die skakelhuisie seker as finansieel ondergemiddeld beskou kan word. Maar daar was genoeg sodat Santie die afgelope jaar na haar tante kon omsien en haar tuis verpleeg, totdat sy sowat twee maande gelede eindelik plek in ’n ouetehuis gekry het.
Santie was besig met ’n welverdiende vakansie voordat sy weer aansoek om werk sou doen toe sy daardie dag op die strand oor Louis Mocke se voete gestruikel het. Sy het juis diep ingedagte geloop en dink aan die jaar wat verby is. Sy is baie lief vir tant Alie en sou enigiets vir haar doen, maar haar lewe was die afgelope jaar in ’n baie klein sirkeltjie vasgevang. Omdat sy nooit wou uitgaan en tant Alie alleen laat nie, het sy haar vriende verloor. Later was dit net sy en haar tante en die eentonige roetine van elke dag. Maar skielik was sy weer vry om jonk te wees en met haar lewe voort te gaan ... en toe struikel sy.
Sy het verleë om verskoning gevra, toegelaat dat hy haar ophelp en toe het hy vir haar ’n roomys gekoop by die roomyskarretjie wat verbygekom het en haar vertel dat roomys baie goed is vir skok! Die eerste keer in ’n lang tyd het sy haar weer in vrolike, jong geselskap bevind, en sy het spontaan gereageer, soos ’n blom wat lank dors gely en skielik weer water geproe het.
Dáár het dit begin. Natuurlik het hy gevra wie sy is en hoeveel kêrels sy het, en laggend en onbekommerd het sy hom alles vertel. En natuurlik het hy haar daardie aand uitgeneem ... was sy die eerste keer in ’n lange jaar weer uit, ook nie sommer net na ’n padkafee toe nie. Nee. Sy het soos ’n prinses gevoel in daardie duur eetplek en soos ’n koningin toe sy saam met hom oor die dansvloer gesweef het.
Van toe af was hulle elke dag saam – en elke aand. Elke dag het sy haar voorgeneem dat sy daardie dag aansoek om werk sou doen ... en daardie dag het nes die voriges onbenut verbygegaan. Drie dae gelede het sy die oggend baie ernstig vir hom gesê dat sy hom daardie dag nie wou sien nie, want sy wou die prokureursfirma waar sy tevore gewerk het, besoek en hoor of hulle haar nie weer sou terugneem nie.
“Hoekom wil jy werk soek? Jy het mos werk,” het hy gesê.
“Wat bedoel jy? Jy weet mos ek het nie ...”
“As my vrou sal jy baie werk hê, glo my.”
Sy het hom vraend aangekyk. “Jy bedoel ...”
“Ja. Ek sal die een of ander tyd moet teruggaan. Daardie ouboet van my kan seker nou al slange vang omdat ek so lank kuier. Maar dis jóú skuld. As ek jou nie ontmoet het nie, sou ek seker al terug gewees het. Maar ek is lus en vat jou saam met my. Nou toe, juffrou Marais, wat sê jy? Wil jy saam met my gaan as my vrou, of wil jy liewer in die prokureur se kantoor gaan werk?”
Haar hart het vinniger geklop. Natuurlik het sy geweet hierdie wonderlike dae kon nie vir ewig aanhou nie. Louis sou die een of ander tyd weer moes weggaan, en sy sou alleen moes agterbly ...
Tant Alie was bekommerd oor die skielikheid van alles en oor die feit dat Santie so ver van haar af sou weggaan, maar Louis het haar verseker dat Eloffsdal ook ’n ouetehuis het en dat hy dit sal regkry om haar sommer gou daarheen oorgeplaas te laat kry. Met hierdie belofte het hy toestemming gekry om met Santie te trou en haar weg te neem.
Maar hier sit sy nou met ’n bondel note en ’n wagtende motor daar buite om haar stasie toe te neem sodat sy kan teruggaan van waar sy gekom het ...
Bet verskyn grootoog in die deur. “Die man hier buite sê hy moet jou stasie toe kom vat. Grootmeneer het so gesê.”
Sy kyk op, sê met oënskynlike beslistheid en selfversekerdheid wat sy geensins voel nie: “Dankie, Bet, maar gaan sê maar vir die man dit sal nie nodig wees nie.”
“Jy gaan nie weg nie?”
Sy pers haar lippe saam. “Nee. Ek bly.”
Sy volg Bet die gang af, draai regs af by die voorportaal na wat vir haar deur die oop deur soos ’n studeerkamer lyk. Sy stap na die lessenaar, neem ’n koevert uit ’n rakkie, sit die rol note ongetel daarin, plak dit toe en skryf daarop: Jammer, meneer Mocke, maar daar is dinge wat selfs nie eens met geld ongedaan gemaak kan word nie. Een daarvan is my huwelik.
Die res van die dag is dit ’n gewoel en gewerskaf in die groot huis teen die heuweltjie. Bet laat haar maar die omwenteling in haar huishouding, soos sy dit duidelik beskou, welgeval. Dit sal tog maar net vir ’n rukkie wees, is haar oorwoë mening.
’n Enkelbed vanuit ’n ander gastekamer word in Louis se kamer ingedra. Daarna begin sy uitpak, nadat plek in die ingeboude kas gemaak is vir haar paar goedjies. ’n Bruid het seker nog nooit só ’n skamele uitset gehad nie, dink sy meewarig terwyl sy in ’n beknopte ruimtetjie langs Louis se klomp klere haar paar rokkies ophang. Sy het egter so min klere nodig gehad in die tyd toe sy tant Alie opgepas het, en hoewel tant Alie haar ’n klompie geld in die hand gestop het sodat sy vir haar die nodige kon koop vir haar huwelik, het sy dit liewer gespaar en net ’n mooi rok gekoop om in te trou.
Sy probeer haar eie gedagtes ontwyk, maar sy weet: diep in haar hart was dit nie haar spaarsin wat haar gedryf het om nie alles te bestee nie. ’n Mens kan geld dringend nodig kry, en dan moet sy ’n paar rand hê ... Sy bedwing haar gedagtes. Sy is maar vanoggend getroud en behoort haar te skaam dat sy reeds voorsorg tref vir ’n dag wanneer sy hiervandaan sal moet padgee. Dis nou ’n manier om ’n huwelik te begin, betig sy haarself streng. Dis al Bet se donker voorspellings, en natuurlik ook die kwade saad wat Louis se broer gesaai het. Sy durf nie toelaat dat sy deur hulle beïnvloed word nie. Sy en Louis staan aan die begin van hul huwelik en ’n huwelik, is sy geleer, is iets wat hou tot die dood. Haar kennetjie druk vorentoe. Dit sal sy aan Bet en haar grootmeneer bewys.
Sy frons liggies. Louis het nooit veel oor sy broer te vertel gehad nie, maar van Bet se praatjies kon sy aflei dat Darius Mocke eens getroud was en dat sy huwelik misluk het. Is dit waarom hy nie aan “sentimentele twak” glo nie? En is dít wat hom so ’n streng, ongenaakbare houding teenoor die lewe en sy medemens, selfs sy eie bloedbroer, laat inneem? Is ontnugtering en verbittering die oorsaak dat hy so skepties na die lewe en sy broer se huwelik kyk?
As dit die geval is, moet sy Darius Mocke bejammer en het sy geen rede om hom te vrees nie. Dan, te meer, moet sy aan hom bewys dat ’n huwelik kán slaag.
Toe die kamer eindelik na haar sin is, stap sy uit en gaan pluk ’n paar rose. Dit laat die kamer soveel geselliger en huisliker vertoon. Dan neem sy nog ’n potjie en rangskik ’n paar roosknoppe daarin vir die lessenaar in die studeerkamer, en sy wonder watter jaar laas hier blomme in die huis was.
Bet vertel haar dat die mansmense nooit middae huis toe kom vir ete nie, maar dat hulle saans hul hoofmaaltyd geniet. Dis gewoonlik ook maar net die grootbaas van die huis wat aan tafel sit. Louis, lei Santie af, is selde saans tuis. En ook begryplik, dink sy. Hy is ’n jong mens, en hy sal aangenamer geselskap gaan soek as dié van sy broer wat blykbaar altyd krities teenoor hom staan.
Sy besef sy sal Bet baie taktvol moet benader. Sy swaai nou al so lank die septer hier en sal seker nie genoeë neem met die inmengery van ’n vreemde vrou nie.
“Gee jy om as
