soos iemand wat ’n sinverdowende hou oor die kop gekry het voor hom uit, trek ’n stoel uit en gaan sit, kyk strak voor haar op die tafel, maar sien niks van al die mooi dinge raak nie.
Hy bly ’n oomblik huiwer in die deur, sien alles met een oogopslag raak ... en agter die stywe ruggie vertrek sy mond ’n oomblik in ’n wrede grynslag. Daar is iets ironies in sy oë toe hy na ’n ingeboude hoekkas stap en ’n bottel wyn uithaal en oopmaak. Deur dowwe oë sien sy sy hand, sien sy hoe hy die glase vul. Dan sien sy sy hand ’n vuurhoutjie trek, flikker die vyf kerse in die silwerkandelaar die een ná die ander voor haar aan. Die skerp, elektriese lig word uitgedoof ... en die silwereetgerei skitter in die dowwe lig, wat tog nie flou genoeg is om die blink streep op haar wang te verberg nie.
Desperaat klou sy vas aan haar selfrespek. Sy sal nie huil nie! Sy sal hierdie man nie wys hoe ontsteld en seergemaak sy regtig is nie! Sy kyk stip voor haar, maar daardie hand verskyn weer voor haar en die flikkerende kersvlamme. ’n Bord met ’n heerlike, fyn gekerfde stuk braaiboud en twee bakaartappeltjies word voor haar neergesit. Dan kom die hand weer, skep dit eiegeregtig van die bykosse in sodat haar bord goed gevul is toe hy klaar is. Selfs haar kleinbordjie word met slaai gevul. Dan is die hand weer daar, hou dit hierdie keer sy glas na hare uit en sy hoor hom sê: “Ek weet ek is ’n baie swak plaasvervanger ... maar ek is beter as niks. Laat ons drink op ... die toekoms ... wat dit ook al mag inhou.”
Die hand met die glas bly in haar gesigsveld totdat sy eindelik haar hand uitsteek en haar eie glas neem. Hul glase raak teen mekaar, en sy kyk op, en bo-oor die rand ontmoet hul oë. Hulle begin in stilte eet. Hoewel sy aanvanklik swaar sluk, begin dit al makliker gaan, en die glas wyn help om die ergste spanning in haar te verlig. Toe hy skielik normaal en baie doodgewoon begin gesels, voel sy die spanning nog verder afneem.
“Is dit die eerste keer dat jy in hierdie geweste kom?”
“Ja. Ek was nog nooit verder as Kaapstad nie,” erken sy met kinderlike eerlikheid.
“Dis jammer dat jou eerste indruk so swak moet wees. As hierdie wêreld sy reën op die regte tyd kry, lyk dit amper soos ’n tweede Namakwaland in blommetyd. Dis veral die verskillende kleure vygies wat dan kleur verskaf. Nou sien jy hom op sy swakste. Ons het baie lanklaas reën gehad.”
“So het ek opgemerk. Ek het my verstom oor die groot brug wat julle hier oor so ’n smal slootjie het.”
“Jy sal jou verbaas hoe lyk daardie selfde slootjie wanneer ons ons bekende donderstorms kry. Dan loop die ou droë slootjie maklik die volle breedte van die brug.”
“Ek kan dit kwalik glo.”
“Dis nietemin waar. En gewoonlik gebeur dit veral nadat die reën so lank weggebly het. Dan kom dit weer asof die hemele wil oopskeur. Jy sal dit nog sien gebeur. Die een of ander tyd moet dit weer reën.”
So tussen die gesels deur word nie net die borde leeg nie, maar hoor Darius Mocke alles wat hy wil hoor van die vrou wat sy broer so skielik hier aangebring het en lees hy meer tussen die reëls as wat sy vermoed.
Toe Bet die borde wegneem en ’n bak nagereg voor Santie neersit, gaan die baas van die huis se wenkbroue verbaas omhoog. “Dit was ’n lekker ete, dankie, Bet. Jy het jouself oortref vanaand. En tot nagereg ook. Ek het nie eens geweet jy kan nagereg maak nie.”
“Dis nie ek nie, grootmeneer. Dis die kleinjuffrou.”
Santie voel verleë onder sy blik en sê vinnig: “Jy hoef nie te eet nie. Bet sê jy eet nie poeding nie.”
“Beslis eet ek poeding wanneer ek kry, maar ek kry nooit nie. Skep gerus in, dankie.”
Toe hy sy bakkie vir nog ’n skeppie uithou, voel sy haar hart warm word. Hy is ten minste mens genoeg dat sy dit miskien sal regkry om sy hart in die toekoms met nagereg sag te maak! Maar sy moet erken – hy was eintlik baie gaaf gedurende die ete.
“Sal jy koffie drink?”
“Dankie, ja. Ek sal vir ons ’n likeurtjie daarby skink, en dan gaan geniet ons dit op die stoep.” Hy glimlag skeef – die eerste glimlag wat sy by hom sien. “Ja, ons weet van sulke dinge hier op Eloffsdal. Ons is darem nie heeltemal agterlik nie!”
Sy lag en besef nie dis haar eerste lag sedert sy haar voete op Eloffsdal gesit het nie. “Dis die stadsjapie wat agterlik is. Ek ken nie sulke goed soos likeur saam met koffie nie.”
“Dan is dit my voorreg om die eerste een vir jou te skink en jou te vertel hoe ’n mens ’n likeur reg drink. Ek neem dit solank stoep toe.”
“Ek bring nóú die koffie.”
Dis ’n lieflike aand, en hier bo teen die rantjie roer ’n luggie wat welkome lafenis bring. Die liggies van Eloffsdal skyn aan hul voete, maar daar is geen rumoer soos sy in die stad gewoond is nie. Dis ’n natuurstilte met net ’n gesellige kriekie hier iewers naby in die tuin, en hulle geniet hul koffie en likeur in stilte. Maar nou is die stilte nie gespanne en vol onderstrominge nie. Dis soos ’n salwende balsem op gemoedere wat onstuimig was.
Skuins voor hulle sien sy die flikkerende lig van die dorp se enigste hotel, maar sy swaai haar blik vinnig weg, kyk liewer na die skemerende vlaktes anderkant die wit brug: ’n oop, wye, kaal wêreld wat vir die vreemdeling lelik is, maar in hierdie aandskemering ’n misterieuse skoonheid uitstraal.
Dis ’n rukkie later dat hy die stilte verbreek, en selfs sy stem is gedemp asof hy teësinnig is om die stilte te versteur.
“Ek dink jy moet nou gaan bad en gaan rus. Dit was ’n lang dag vir jou.”
Sy weet dis goeie raad. Dit was ’n lang dag. Daar is nie sin in om langer hier op die stoep te sit en wag nie.
Tog voel dit vir haar sy moet hierdie oomblikke van stilte so lank moontlik uitrek ... want hulle gaan skaars wees ... Sy staan gehoorsaam op, begin die koppies inmekaar skuif. Hy is ook op sy voete, neem die likeurglasies en sit dit op die skinkbord.
“Ek sal dit inneem. Santie ...”
In die skemerlig kyk sy weerloos na hom op. Sy stem is weer gedemp, afsydiger as netnou. “Belowe my een ding. Jy sal jou nie laat ompraat om in die hotel te gaan bly nie. Julle bly hier.”
Sy sluk swaar. “Maar as dit ... ontwrigting vir jou gaan bring ...”
“Dit sal nie. Ek is al te oud en gesout daarteen. Dit is die enigste plek op Eloffsdal waar jy kan bly.” Sy hande vou skielik om haar skouerknoppe. Sy stemtoon het verdiep. “Ek is jammer ek moes instaan vir my broer, maar ... dit was ’n aangename aand vir my. Dankie.” Hy buk onverwags af, en sy voel sy lippe ’n oomblik teen haar voorkop druk. “Goeienag. En as jy my nodig mag kry ... My kamer is die tweede deur regs in die gang af.”
Met oop oë lê Santie ’n ruk later in die donker en luister. Dis ’n byna geluidlose Karoonag. Dis baie stil ... en baie donker.
Hy het vroeër in die aand gesê hy is beter as niks nie. Hoe dankbaar is sy dat hy vanaand hier was, dat sy nie alleen in die vreemde op haar man moes sit en wag nie. En terwyl sy roerloos lê en wag dat haar man op hul eerste huweliksnag moet huis toe kom, is dit ’n troosvolle wete dat sy nie alleen in hierdie groot, donker huis is nie. ’n Entjie verder af in die gang is daar nog iemand wat saam met haar in die donker asemhaal, iemand op wie sy haar kan beroep as ... as dit nodig is ...
Maar sy begaan ’n fout as sy dink dat Darius Mocke gaan slaap het. Toe ’n motor se ligte
