Jesus, dat U ons so bederf deur ons soms ’n bietjie terug aarde toe te bring.
“My petrol tank is dead”
Vroeg die oggend stop ’n blou stasiewa voor die deur om ons te kom oplaai vir die konferensie in ’n village iewers in die Malawi-bosse. Dit is ongeveer negentig kilometer of ’n rit van vier uur van Blantyre af. Ek is nie goed met somme nie, maar dit het vir my ’n bietjie onrealisties geklink. Ek sou egter later verstaan – baie goed verstaan.
Daar heers groot opgewondenheid in die motor; ons gaan konferensie toe! “Thank you, Jesus!” roep iemand kort-kort vrolik uit. Tom, die motorbestuurder, was gou die motor en laai ons bagasie in. (Hy het elke oggend die motor gewas; dis seker hoekom dit so geroes is.) Ek moet voor sit, want ek is belangrik, besluit hulle. So vertrek die ses van ons in Tom se blou stasiewa Migowi toe. Die motor val letterlik uitmekaar en ek bid saggies … Here?! Ons ry teen ’n slakkepas om en soms deur elke slaggat in die pad (die pad is letterlik een groot slaggat met ’n bietjie teer of grond hier en daar) en die motor skuur-skuur oor stukke rots waar daar eens op ’n tyd teer was.
Skaars twee kilometer van die huis af vrek die motor sommerso in die ry. Niemand is ontsteld nie. Die bestuurder klim rustig uit, maak die enjinkap oop, karring daar met iets en met ’n ligte stootjie deur ’n paar vriendelike verbygangers is ons weer op pad. Hy sê so ewe met ’n breë glimlag vir my: “Die motor is nog goed, die enigste probleem is dat dit nie ’n aansitter het nie.” Dit verklaar die feit dat ons elke keer teen ’n afdraand stilhou. Hy het die kuns om die motor so aan die gang te kry absoluut bemeester.
Later besef ek eintlik niks in die motor werk meer nie … net die radio waarvan die lugdraad aan die binnekant van die voorruit opkronkel, en die toeter. Ons maak beurte om ons vensters op en af te draai met ’n handvatsel wat die rondte doen.
Die stofpad kom lê laag op laag op my vel. Die groepie sing praise- en worship-liedjies en ons eet Malawi-koekies. Iewers langs die pad draai ons af en hou voor ’n winkeltjie stil om petrol in te gooi en koeldrank te koop. Coke en Fanta. Pastoor McMore loof die Here vir die persoon wat Coke uitgedink het. Dit is opvallend hoe spontaan hulle is in hul verhouding met die Here. “Wees in alles dankbaar,” het Paulus mos gesê (1 Tess 5:18, 1953-hersiening). Hulle weet hoe om te rejoice!
Ek kyk rond, maar sien nie ’n petrolpomp nie. Die bestuurder maak die enjinkap oop en gaan haal ’n kan petrol uit die kattebak. Wat nou? wonder ek. Uit nuuskierigheid klim ek uit en gaan staan langs Tom. Die volgende oomblik gooi hy die petrol oor in ’n plastiekkan wat in die hoek van die enjin staangemaak is. My hart gaan staan amper. Tom glimlag breed en sê laggend: “My petrol tank is dead.” Die motor het toe nie so iets nie!
Ons klim in en ry verder. Is daar nie ’n goeie rede waarom die petroltenk van ’n motor ver van die enjin af is nie? wonder ek in ongeloof. Sê nou net daar spat ’n vonk van die vonkproppe af na die petrolkan se kant toe … Here, bid ek, asseblief, hou net u hand oor hierdie motor. Dit sal net mooi niks help om daaroor te stres nie, besef ek, ons is al halfpad met die vyfliterplastiekkan in die enjin, en as die ergste gebeur … Wel, dan sal daar net een harde slag wees en die volgende oomblik sal die ses van ons in ’n stofwolk voor Jesus staan. Daarvan is ek seker, baie seker: Ons sal by Hom wees. Dit sal Hom dalk ’n rukkie neem om ons ná ’n ontploffing te herken weens al die stof en flenterklere, maar Hy sal weet dis ons, want Hy ken ons name.
Dankie, Jesus, U is die lewe en U ken my naam.
Ek is dors
Die grondpad Migowi toe kronkel deur landerye, strooidakhuisies, baie voetgangers en nog meer fietsryers wat onmoontlike bondels goed agter op hul fietse vasmaak. ’n Mens sien eers die bondel, dan die fiets en die persoon op die fiets. Die bondels is massief. Die fietse is oud en gehawend. Oral langs die pad is daar fietsherstelplekke. Dit lyk of almal nog leer fietsry, want die wiele is nie in lyn met mekaar nie en dit is byna onmoontlik om reguit te ry met ’n ongebalanseerde vrag op ’n ongelyk grondpad.
Al toetende (o ja, die toeter werk ook, want in Malawi moet ’n mens ’n toeter hê) en juigende kom ons teen middagete op die dorpie aan. Ons het die afstand van negentig kilometer in vier en ’n half uur afgelê. Behalwe dat ons teen gemiddeld vyf en twintig kilometer per uur gery het, het ons kort-kort afgedraai om gou ’n familielid te groet wat iewers in die bosse bly. Ons moes elke keer iets saameet, en al was dit net koue patats, was dit ’n fees. Om so saam te eet doen iets aan ’n mens. Dis seker hoekom Jesus so lief was daarvoor om saam met mense te eet, al was dit net brood.
Ons gaan in ’n lodge tuis. Ek herdefinieer die woord lodge. My kamer het ’n hoë sinkdak waaraan ’n kaal gloeilamp hang. Die kamer ruik soos blouseep. Dit moet van die toestaan wees, dink ek, en besluit om ’n venster oop te maak om vars lug in te laat. Toe ek die gordyn wegtrek om die venster oop te maak, sien ek dit is eintlik al klaar oop, want daar is nie ’n enkele ruit in die vensterraam nie. Ek sit die klip waarmee die gordyn vasgepak is terug op die vensterbank en begin lag. Net voordat ek weg is uit Suid-Afrika het ’n vriend my die goeie raad gegee om die lugreëling in my kamer aan te skakel terwyl ons by die konferensie is, want dan is die kamer lekker koel wanneer ons terugkom. Dit kan mos baie warm word in Afrika.
Daar is sowaar ’n en suite-badkamer. Ek sal alles gee vir ’n bad of ’n stort. Opgewonde draai ek ’n kraan oop, maar daar is nie water in die krane nie … nie vandag nie, nie môre nie en ook nie in die dae wat kom nie. Ek besef ek het net een botteltjie drinkwater by my. Ons het beplan om op die dorpie nog gebottelde water te koop, maar daar was niks. Ek moes twee keer, nee, drie keer dink voor ek ’n slukkie vat. Hoe vanselfsprekend aanvaar ek dit nie dat ek by die huis net ’n kraan kan oopdraai en kan drink soveel ek wil.
Daardie aand lê ek so vuil-vuil in die bed en sê vir die Here dankie dat ons veilig is en dat ek wens ek kon net bad. Dit is regtig my enigste begeerte. “Your every wish is my command,” hoor ek Hom sê. Die volgende oggend vroeg klop iemand aan my kamerdeur. Ek maak oop en daar staan ’n man met ’n groot glimlag. Hy vra in gebroke Engels of ek water wil hê om te bad. Asseblief! Ek dog hy gaan nou die stopkraan oopdraai, maar ’n rukkie later klop hy weer aan die deur, en daar staan hy met ’n klein halfgeroeste sinkbadjie vol troebel, warm water. Dankie, Jesus! roep ek spontaan uit. So “bad” ek toe in die piepklein sinkbadjie en loof die Here vir warm water en skoon wees.
Ek kan my net indink hoe Lewende Water moet smaak. “Almal wat dors is . . . (Jes 55:1, 1983-vertaling),” het Jesus gesê.
Liefde, hoop, geloof
Daardie middag op pad na die konferensie toe wonder ek hoe die saal gaan lyk. In my gedagtes sien ek ’n verwaarloosde saal met ou stoele en tafels, want ek het intussen geleer om baie dinge te herdefinieer. In hierdie stadium het ek nie meer illusies nie. Ons ry ’n hele ent uit die dorpie. Op pad besoek ons ’n projek van die kerk: Hulle is besig om ’n veeldoelige sentrum te bou wat ’n weeshuis, preprimêre, primêre en sekondêre skool, ’n kerkgeboutjie, ’n konferensiesaal, ’n gastehuis, ’n restaurant en ’n kliniek sal hê. Die weeshuis sal vyftig kinders huisves. Hulle het begin met die projek en vertrou op die Here vir geld om dit te voltooi. Hulle bid letterlik sinkplaat vir sinkplaat van die Here af. Die idee is dat die sentrum finansieel selfonderhoudend sal wees; daarom beplan hulle om van die geriewe aan die gemeenskap te verhuur. Ek bewonder hul geesdrif om self iets te doen.
Die volgende oomblik stop ons sommerso langs die grootpad by ’n strooidakgeboutjie waar daar groot bedrywigheid is. Nog familie en koue patats? Toe ons uit die motor klim, hoor ek hoe mense uit volle bors sing en op die ritme van tromme dans. Ons word met groot vreugde en opgewondenheid begroet. Dit is die konferensie! Die gemeentelede het langs die modderhutkerkie ’n konferensiesaal gebou van sonneblomstamme, veldgras, stokke en takke. In die dak
