het. Maar noem mens dit avonture, of ongelukke?
Watse avontuur het sy bedoel gaan hulle die vakansie hê?
Beplan sy dalk iets waarvan hy nie weet nie? ’n Regte avontuur? Dit sal ’n kort avontuur moet wees. Mattie weet mos hy kan nie vir lank van die plaas af wegkom nie. Miskien het sy sommer dinge opgemaak om Bertram en Boetman stil te kry.
Henk stap by die plaashek in en gaan staan. Hy kry warm. Die plaaswerf is doodstil. Niks roer nie. Selfs die bloekombome lyk of hulle staan en slaap. Dalk kan hy gou wegglip en in die spruit gaan swem, dink hy.
Net toe hy wegdraai, spat die stilte aan skerwe.
“HENK! Kóm nou! Hier’s werk!” Dis tannie Berta wat van die huis af gil. Die ganse begin histeries skree, soos hulle altyd maak wanneer tannie Berta se stem oor die werf weergalm.
Agter hom hoor Henk ’n kar by die hek inry. Die kar ry by hom verby en gaan hou voor die huis stil. Dis die Kromhouts, saam met wie Bertram en Boetman see toe gaan.
Bertram en Boetman kom by die huis uit met hul bagasie. Die Kromhout-seuns help die bagasie inlaai. Oom Gys en tannie Berta kom ook uit. Die grootmense groet mekaar. Die seuns lag en lawaai. En die ganse skree nog steeds.
Niemand sal agterkom as hy nou wegglip nie, dink Henk.
Hy is verkeerd.
“HENK!” blaf tannie Berta.
“Arrgh,” kreun Henk. Hy wens hy kan sommer net wegloop. Iewers is daar dalk ’n wonderlike wêreld sonder ganse en hoenders, sonder mense wat raas en knor en blaf.
2
Iets in die wind
Die Moolmans woon op die dorp, eintlik half buite die dorp, in ’n groot dubbelverdiepinghuis op ’n bult oorkant die rivier.
Mattie is nog nie by die huis nie. Sy lê in haar halwe boomhuis langs die rivier. Haar mense sal nog nie tuis wees nie. Net die huishoudster, juffrou Potberg, sal daar wees, en mens moet liewer uit haar pad bly.
Mattie het nie regtig planne vir ’n vakansie-avontuur nie. Sy was net siek en sat vir Bertram en Boetman se ewige nonsens. Die enigste plan wat sy op die oomblik het, is dat die boomhuis so gou as moontlik moet klaarkom. Sy het ’n plek nodig waar sy die vakansie uit juffrou Potberg se pad kan bly.
Juffou Potberg is nog net ’n paar maande by hulle, maar dit voel al klaar vir Mattie soos ’n ewigheid. Daar is ook nie veel hoop dat juffrou Potberg binnekort sal aftree nie, want sy lyk nog nie juis oud nie. Sy is lank en benerig met ’n kwaai gesig en geel oë soos ’n arend. Sy raas en skree baie.
Sy wil nie nou aan juffrou Potberg dink nie, besluit Mattie; daar is beter dinge om aan te dink, soos byvoorbeeld die boomhuis.
Sover het dit ’n vloer, twee mure en ’n halwe dak. Daar is nog baie werk, maar Henk het gesê hy sal in die vakansie meer gereeld van die plaas af kan wegkom. Dis gaaf van Henk om te help. Sy sou gesukkel het sonder hom. Dis darem jammer hy moet so hard werk op die plaas. Sy wonder hoekom hy by sy oom-hulle woon. Hy praat nooit daaroor nie. Sy wil hom ook nie daaroor uitvra nie. Mens hoef nie oor dinge te praat waaroor jy nie wil nie.
Mattie se gedagtes sweef weg en sy begin diep en egalig asemhaal.
Sononder skrik sy wakker. Sy klim uit die boom en draf huis toe.
“Hallo, almal!” roep sy toe sy by die voordeur instap. Niemand antwoord nie. Sy hoor stemme op die boonste verdieping en draf die trappe op.
Sy kry haar stiefma en twee stiefsusters in een van die slaapkamers. Hulle is besig om nuwe klere aan te pas. Stapels klere. Dit lê die hele bed vol. Hulle is so besig dat hulle nie agterkom sy is daar nie. Mattie wag geduldig vir ’n kans om te praat – sy wil vra waarheen hulle gaan en hoe lank hulle sal weg wees, maar hulle babbel aanmekaar. Later gee sy op en gaan soek na haar pa.
Sy kry hom in sy studeerkamer. Hy praat oor die telefoon. Sy wag geduldig. Later gee sy op en stap weg.
“Waar gaan julle almal heen?” vra sy eindelik aan die etenstafel.
Niemand hoor haar nie. Haar stiefma en twee stiefsusters gesels eenstryk deur. Haar pa lees ’n dokument wat langs sy bord op die tafel lê.
Ná ete kyk haar stiefma en stiefsusters na ’n modevertoning op televisie. Haar pa sit in sy gemakstoel en werk op sy skootrekenaar.
“Mag ek iets vra?” sê Mattie.
Niemand hoor haar nie.
“Kan julle my hoor?” vra Mattie.
Niemand antwoord nie.
Mattie gaan staan reg voor die televisiestel en sê mooi hard en duidelik: “Is ek onsigbaar? Verdwyn my stem sodra dit by my mond uitkom?”
“Kom weg daar!” kerm haar stiefsusters. “Jy staan reg voor die TV!”
“Mattie?” sê haar stiefma geïrriteerd. “Wat gaan met jou aan?”
“Ek probeer net uitvind of ek bestaan,” sê Mattie en glimlag floutjies vir haar eie grappie.
“Hoekom is jy nog nie in die bed nie?” vra haar stiefma ongeduldig.
“Mattie – kóm nou weg daar!” raas haar stiefsusters.
“Kan julle almal ’n bietjie stiller wees?” kla haar pa. “Ek probeer werk.”
Mattie glip weg en draf die trappe op na haar slaapkamer toe. Sy voel moedeloos met haarself. Sy wou net ’n grappie gemaak het om hulle aandag te kry, maar dit was al weer ’n tipiese simpel-Mattie-grappie.
Sy klim in die bed met ’n biblioteekboek. Dalk is dit ’n lekker storie. Die meisie in die boek is dieselfde ouderdom as sy.
’n Rukkie later het Mattie nie lus om verder te lees nie. Die meisie in die storie is oulik en slim. Sy gedra haar nooit simpel nie.
Mattie sit die boek neer en skakel die bedlampie af. Sy probeer slaap, maar kan nie. Haar gedagtes bly ronddwaal. Sy begin dink aan hoe ’n storie oor haar eie lewe sou klink.
Mattie Moolman is elf jaar oud en sy kan nie ophou om haar simpel te gedra nie.
Sy woon alleen in ’n groot dubbelverdiepinghuis op Gansdal in die Gansriviervallei, in die Oos-Kaap in Suid-Afrika.
Eintlik woon sy nie regtig alleen nie.
Haar pa is ’n besige sakeman wat baie moet rondreis. Haar stiefma werk vir modewinkels en reis ook baie rond. In die skoolvakansies gaan haar twee dogters saam met haar. Rosalinde is sewentien en Jasmyn vyftien. Hulle lyk op ’n druppel soos hulle ma – lank en maer met kort blonde hare en oë wat altyd verbaas lyk.
Dis moeilik om te sê hoe Mattie lyk. Sy is meestal onsigbaar (ha-ha!). Miskien lyk sy na haar pa. Haar oë is ook blou soos syne. Origens lyk sy nie baie na hom nie, want hy is groot en breed. Sy hare is silwergrys en dun. Mattie s’n is donker en dik. Sy moet dit vasbind, anders lyk sy wild, sê haar stiefma.
Mattie se regte ma is dood toe Mattie drie
